درمان غده یا کیست بارتولن زنان

کیست بارتولن یا بارتولین چیست

وقتی یک زن تحریک جنسی می ‌شود، واژن او خیس شده و برای دخول خود را آماده می ‌کند.

صرف نظر از دخول یا عدم دخول، این ماده لغزنده در کانال واژن آزاد می ‌شود. اما مسئول ترشح این ماده چیزی نیست جز غدد بارتولن.

غدد بارتولن بین واژن و فرج قرار دارند (بخش خارجی واژن از کلیتوریس، لابیا مینور و لابیاماژور تشکیل شده است).

گاهی اوقات در زنان، این مایع به علت انسداد درون غده بارتولن، خارج نمی ‌شود. این امر منجر به شکل ‌گیری کیست خواهد شد.

برای درمان کیست بارتولن یا بارتولین، در صورتی که کیست عفونی شده باشد باید عفونت را تخلیه و از آنتی بیوتیک استفاده کرد.

عموماً کیست ‌های کوچک بارتولن دردی ندارند و مشکل زیادی ایجاد نمی ‌کنند مگر اینکه عفونی شوند.

علائم کیست بارتولن

در صورت کوچک بودن کیست، احتمالاً علائمی مشاهده نکنید. در این صورت توده ‌های کیستی به صورت اتفاقی حین معاینه یافت می‌ شوند.

علائم واضح، با بروز عوارضی مثل پارگی کیست و شکل ‌گیری آبسه‌ ها خود را نشان می ‌دهند و همچنین:

• حین نشستن یا راه رفتن احساس درد و ناراحتی دارید
• تب به علت بروز عفونت
• درد حین مقاربت
• بیرون زدن توده‌ ای از پوست واژن
• درد در ناحیه واژن
• فشار در واژن
• خشکی واژن و خارش
• بوی بد
• خونریزی واژن
• درد و سوزش حین دفع ادرار

علل بروز کیست بارتولن

علت اصلی شکل ‌گیری کیست بارتولن هنوز مشخص نیست. برخی محققان بر این باورند که در صورت وجود هرگونه عفونت در داخل یا اطراف واژن یا در بدن، سیستم ایمنی با عفونت مبارزه می‌ کند و در نتیجه انسداد خروج مایع از غدد بارتولن ایجاد می ‌شود.

در برخی از زنان، این عفونت به کیست ‌ها رسیده و منجر به آبسه می ‌شود. برخی از این عفونت ‌ها که منجر به آبسه کیست بارتولن می ‌شوند عبارتند از:

• نایسریا گونوره آ که سبب سوزاک شده و یکی از بیماری‌ های بسیار رایج مقاربتی است.
• کلامیدیا تراکوماتیس که سبب بروز کلامیدیا می ‌شود و نوعی بیماری آمیزشی است.
• ای کولی که باعث کولیت هموراژیک می ‌شود.
• استرپتوکوکوس نومونیا که باعث پنومونی و عفونت گوش میانی می‌ شود.
• هموفیلوس آنفلوانزا که سبب عفونت گوش و سیستم تنفس می‌ شود.

چه افرادی بیشتر در خطر ابتلا به کیست بارتولن هستند

• زنانی که فعالیت جنسی دارند.
• زنانی که در گروه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال هستند.
• زنانی که قبلاً سابقه کیست بارتولن داشتند.
• زنانی که قبلاً در ناحیه واژن دچار جراحت شدند و یا تحت عمل جراحی واژن یا فرج قرار گرفته ‌اند.

تشخیص کیست یا آبسه غده بارتولن

کیست بارتولن از طرق زیر تشخیص داده می شود:

• بررسی فرج
• گاهی اوقات نمونه برداری

فرد در شرایط زیر باید با پزشک مشورت کند:

• کیست مدام بزرگ تر می ‌شود و بعد از چندین روز نشستن داخل وان آبگرم همچنان به قوت خود باقی است
• این کیست دردناک است (اغلب نشانه آبسه است)
• بروز تب
• کیست مانع از نشستن و راه رفتن می‌ شود
• فرد بالای ۴۰ سال است

پزشک فرج را جهت تشخیص کیست غده بارتولن معاینه می ‌کند. اگر کیست به قدری بزرگ شده که علائم نشان می ‌دهد، آن را حین معاینه لگن حس خواهد کرد.

پزشک عفونی شدن کیست را از روی ظاهر تشخیص می ‌دهد. اگر ترشحی وجود دارد، نمونه را به آزمایشگاه جهت بررسی سایر عفونت ‌ها می ‌فرستد.

اگر آبسه ایجاد شده باشد، کشت مایع آبسه هم انجام می‌ شود. با اینکه سرطان به ندرت در غدد بارتولن رخ می ‌دهد، پزشک احتمالاً نمونه ‌ای از کیست را جهت بررسی میکروسکوپی مخصوصاً در زنان بالای ۴۰ سال به آزمایشگاه می ‌فرستد.

درمان کیست بارتولن

• نشستن در وان یا لگن آب گرم
• در صورت وجود آبسه، تخلیه آن
• اگر کیست غده بارتولن علائم شدید ایجاد کرده یا فرد بالای ۴۰ سال است جراحی صورت می‌ گیرد

به رغم درمان، گاهی اوقات کیست ‌ها عود می ‌کنند. در این صورت کل غده بارتولن باید برداشته شود.

بیشتر بخوانید : کیست اندومتریوز – علت، علائم و درمان

درمان کیست بارتولن در زنان زیر ۴۰ سال

اگر کیست غده بارتولن درد اندک یا هیچ دردی ندارد خود فرد قادر به درمان آن است. غوطه ور شدن در آب گرم برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه و دو بار در روز مفید است.

گاهی اوقات کیست‌ ها بعد از چند روز درمان رفع می ‌شوند. در غیر این صورت باید به پزشک مراجعه کرد.

در زنان زیر ۴۰ سال، کیست بارتولن در صورتی به درمان نیاز دارد که علائم ایجاد کند. تخلیه کیست معمولاً موثر نیست چون کیست ‌ها دوباره عود می‌ کنند.

بنابراین برای باز کردن دائمی مجرای غده بارتولن به سطح فرج برشی زده می‌ شود.

در این صورت اگر کیست دوباره ایجاد شد، قابل تخلیه است. بعد از بی ‌حسی موضعی نقطه مورد نظر، یکی از مراحل زیر انجام خواهد شد:

• قرار دادن کاتتر : برش کوچک روی کیست زده می‌ شود و سپس لوله ‌ای با سری بادکنکی شکل (کاتتر) وارد کیست می‌ شود.

بعد از جاگذاری، این بادکنک باد می ‌شود و کاتتر در آن نقطه برای ۴ تا ۶ هفته باقی می ‌ماند.

بنابراین دهانه ‌ای دائمی شکل می ‌گیرد.

قرار دادن و برداشتن کاتتر باید در مطب پزشک انجام شود. فرد با وجود کاتتر می ‌تواند فعالیت ‌های طبیعی خود را انجام دهد اما رابطه جنسی قدری دردناک می ‌شود.

• کیسه سازی : پزشک برشی کوچک در کیست زده و لبه ‌های داخلی کیست را به سطح فرج بخیه می‌ زند.

کیسه سازی دریچه ای دائمی در کیست است تا در زمان دلخواه تخلیه ‌شود. این عمل در مطب انجام می‌ شود و با بی‌ حسی همراه است.

بعد از عمل، فرد برای چند هفته ترشح خواهد داشت و باید از پد بهداشتی استفاده کند. نشستن در آب گرم برای چند بار در روز باعث کاهش درد و افزایش سرعت بهبودی خواهد شد.

در صورت عود مجدد کیست احتمالاً با جراحی برداشته شود.

درمان کیست بارتولن در زنان ۴۰ ساله و بیشتر

در زنان بیشتر از ۴۰ سال، همه انواع کیست ‌های بارتولن باید درمان شوند به غیر از آنهایی که سال ‌ها تغییر شکل نداده‌ اند.

درمان شامل موارد زیر است:

• برداشتن کل کیست با عمل جراحی
• برداشتن بخشی از کیست جهت آزمایش برای سرطان و سپس کیسه سازی برای کیست

بیشتر بخوانید : کیست آدنکس چیست + علائم، علل، تشخیص و درمان

درمان آبسه ‌ها

برای رفع آبسه، درمان اولیه شامل برشی کوچک در آبسه، قرار دادن کاتتر در آن و تخلیه است.

اگر آبسه بعد از تخلیه دوباره پر شد، با کیسه سازی دهانه ‌ای دائمی ایجاد می ‌شود تا از پرشدگی دوباره آبسه پیشگیری شود.

گاهی اوقات آبسه‌ ها با آنتی بیوتیک درمان می‌ شوند. اگر سلولیت ایجاد شد، آنتی بیوتیک خوراکی برای یک هفته تجویز شده و آبسه تخلیه خواهد شد.

بستری شدن در بیمارستان بستگی به وضعیت سلامت و بدن فرد دارد.

سخن پایانی

اگر متوجه هرگونه توده نزدیک واژن و یا سایر علائم شدید هرچه سریع ‌تر با پزشک خود تماس بگیرید.

در اکثر مواقع ممکن است کیست طبیعی باشد و با آنتی بیوتیک یا تخلیه حل شود. گاهی اوقات این کیست ‌ها نشانه سطح آغازین تومور سرطانی در بدن هستند.

کیست بارتولن در بسیاری از موارد عود می ‌کند و تکمیل دوره مصرف آنتی بیوتیک و پیروی از دستورات پزشک معالج در حفظ بهداشت واژن اهمیت بسیار دارد.

غدد بارتولن به دلیل تشکیل مکرر کیست و آبسه بارتولن در طول سال های باروری دچار مشکل می شوند. برای تشخیص و درمان کیست غده بارتولن تناسلی می توانید به کلینیک دکتر عاطفه نظری مراجعه کنید.

شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما