واژینیت یا التهاب واژن + علائم، انواع و درمان

اغلب به التهاب واژن، واژینیت می‌گویند که در ترکیب با التهاب فرج رخ می‌دهد و بیماری‌ای به نام ولوو واژینیت (Vulvovaginitis) ایجاد می‌شود.

واژینیت در اکثر موارد نتیجه عفونت با مخمر، باکتری یا تریکوموناس است. اما گاهی به علت تحریک فیزیکی یا شیمیایی آن ناحیه هم به وجود می‌آید.

همه عفونت‌های عامل واژینیت، بیماری‌های مقاربتی نیستند اما برخی از بیماری‌های مقاربتی باعث بروز واژینیت می‌شوند.

انواع التهاب واژن یا واژینیت

واژینیت یا التهاب واژن به شکل‌های مختلف ظاهر می‌شود که هر یک علت زمینه‌ای خود را دارند:

واژینوز باکتریایی

واژینوز باکتریایی که با اختلال در تعادل طبیعی باکتری‌های واژن مشخص می‌شود، اغلب بوی ماهی دارد مخصوصاً بعد از رابطه جنسی.

همچنین با ترشحات رقیق و سفید مایل به خاکستری همراه است. این بیماری معمولاً خارش یا سوزش ندارد.

عفونت قارچی واژن (کاندیدیازیس)

این عفونت‌ها که بر اثر رشد بیش از حد قارچ کاندیدا آلبیکنس ایجاد می‌شوند باعث بروز خارش سوزش و تحریک در اطراف واژن و فرج شده و ترشحات معمولاً غلیظ سفید رنگ با قوامی مثل پنیر هستند.

تریکومونیازیس

تریکومونیازیس یکی از انواع عفونت های مقاربتی است که توسط انگل تریکوموناس واژینالیس ایجاد می‌شود. این بیماری علائمی مثل ترشحات کف آلود واژن به رنگ زرد مایل به سبز با بوی قوی، خارش یا قرمزی ناحیه تناسلی و ناراحتی حین دفع ادرار یا رابطه جنسی دارد.

واژینیت آتروفیک

به علت کاهش سطح استروژن، مثلاً در دوران یائسگی یا شیردهی رخ می‌دهد که منجر به نازک شدن و التهاب دیواره واژن خواهد شد.

علائم شامل خشکی واژن، خارش، سوزش و مقاربت دردناک است.

علائم التهاب واژن یا واژینیت چیست؟

التهاب واژن زنان در هر سنی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ممکن است به شکل ناگهانی شروع شود و علائم اغلب متناوب دیده می‌شوند.

اثرات واژینیت معمولاً آزاردهنده و ناراحت کننده هستند و گاهی می‌توانند دردناک باشند. در صورت عدم درمان، عوارض ممکن است رخ بدهد. در این صورت درمان و بهبودی طولانی می‌شود.

علائم شایع واژینیت یا التهاب واژن عبارتند از:

• خارش واژن
• ترشحات واژن
• بوی بد واژن
• درد و حساسیت واژن
• تحریک واژن که به طور موقت با آب حمام یا دوش واژینال برطرف می‌شود
• درد واژن
• خونریزی واژینال
• تکرر ادرار
• فوریت ادرار
• درد و خونریزی حین یا بعد از رابطه جنسی

ممکن است فرد یک یا همه این علائم را با واژینیت داشته باشد. ترشحات واژن بسته به علت واژینیت متفاوت است.

ترشحات سفید، رقیق و آبکی و یا سفید و غلیظ هستند با رنگ مایل به خاکستری یا سبز.

واژن دهانه کانال زایمان است و با وجود واژینیت، بقیه قسمت‌ها مثل لابیا هم درگیر می‌شود. گاهی اوقات مجرای ادرار ممکن است عفونی یا ملتهب شده و باعث بروز علائم ادراری شود.

بیشتر بخوانید : راهنمای رنگ ترشحات واژن

تشخیص واژینیت یا التهاب واژن

بعد از توصیف علائم، پزشک معاینه انجام می‌دهد و اندام تناسلی خارجی، واژن و دهانه رحم را از نظر ترشحات غیر طبیعی بررسی می‌کند.

اگر ترشحات سفید مایل به خاکستری دیواره‌های واژن را پوشانده باشد، پزشک به واژینوز باکتریایی مشکوک می‌شود.

ممکن است بوی ماهی در ترشحات وجود داشته باشد. پزشک اسیدیته ترشحات را با یک نوار تست PH اندازه‌گیری می‌کند.

معمولا مایع واژن PH کمتر از 4.6 دارد و واژینوز باکتریال با افزایش PH همراه است. پزشک احتمالاً نمونه‌ای از این مایع را برای بررسی به آزمایشگاه بفرستد.

اگر واژن ملتهب باشد و ترشحات سفید در واژن و اطراف دهانه واژن دیده شود، پزشک شک به واژینیت می‌کند.

در این صورت نمونه‌ای از ترشحات واژن برای بررسی میکروسکوپی به آزمایشگاه فرستاده خواهد شد.

پزشک می‌تواند با بررسی ترشحات واژن، وجود واژینیت تریکوموناس را تایید کند. چون افراد مبتلا به عفونت تریکوموناس بیشتر احتمال ابتلا به سایر عفونت‌های مقاربتی را دارند، پزشک فرد را از نظر سوزاک، کلامیدیا، سفلیس و HIV هم آزمایش می‌کند.

علت واژینیت چیست؟

علل عفونی واژینیت شامل باکتری‌ها، مخمرها و تریکوموناز است.

واژینوز باکتریایی شایع‌ترین عفونت باکتریایی است که سبب بروز التهاب واژن می‌شود. این مشکل ناشی از عدم تعادل در باکتری‌هایی است که به طور معمول در واژن وجود دارند.

مشخص نیست که آیا فعالیت جنسی در بروز واژینوز باکتریایی دخیل است یا خیر. برخی از کارشناسان معتقدند این مشکل در زنانی که تماس جنسی نداشته‌اند هم دیده می‌شود.

بیماری‌های مقاربتی مثل سوزاک و کلامیدیا از سایر علل باکتریایی واژینیت هستند.

عفونت‌های مخمری مثل عفونت کاندیدا، یکی از علل شایع واژینیت به شمار می‌آیند. به یاد داشته باشید که عفونت‌های مخمری جزء بیماری‌های آمیزشی محسوب نمی‌شوند.

تریکوموناز یک عفونت انگلی است که از راه رابطه جنسی انتقال می‌یابد.

علل غیرعفونی واژینیت شامل تحریک فیزیکی یا شیمیایی است مثل استفاده از دوش واژینال، صابون یا عطرها، اسپرم کش‌ها، کاهش سطح استروژن در زمان یائسگی

واژینیت در دختران جوان هم دیده شده و تصور می‌شود به علت عدم رعایت بهداشت است یعنی باکتری‌های مدفوع از ناحیه مقعد به واژن گسترش می‌یابند.

بیشتر بخوانید : بیماری های مقاربتی و آمیزشی در بارداری

درمان واژینیت یا التهاب واژن

ارگانیسم‌ها و شرایط مختلفی باعث بروز واژینیت می‌شوند بنابراین درمان باید علت بروز التهاب واژن را هدف قرار دهد:

واژینوز باکتریال : برای این نوع واژینیت، پزشک ممکن است قرص مترونیدازول و ژل مترونیدازول برای ناحیه مورد نظر تجویز کند.

درمان‌ها شامل کرم کلیندامایسین است که به واژن می‌زنید. قرص‌های خوراکی کلیندامایسین و کپسول‌های واژینال هم سایر گزینه‌ها هستند.

تینیدازول یا سکنیدازول به صورت خوراکی مصرف می‌شوند اما امکان عود مجدد واژینوز باکتریال بعد از درمان وجود دارد.

عفونت‌های مخمری : این عفونت‌ها معمولاً با کرم یا شیاف ضد قارچ بدون نسخه مثل میکونازول، کلوتریمازول، بوتوکونازول یا تیوکونازول درمان می‌شوند.

عفونت‌های مخمری هم ممکن است با داروهای ضد قارچ خوراکی مثل فلوکونازول قابل درمان باشند.

مزایای درمان بدون نسخه عبارت است از راحتی، کاهش هزینه‌ها و عدم انتظار برای ملاقات با پزشک.

با این حال ممکن است مشکل چیزی غیر از عفونت قارچی باشد. استفاده از داروی نادرست احتمال تشخیص دقیق و درمان مناسب را به تاخیر می‌اندازد.

بیشتر بخوانید : درمان عفونت مخمری واژن زنان در تهران

تریکومونیازیس : پزشک احتمالاً قرص مترونیدازول یا تنیدازول تجویز کند.

سندرم ادراری تناسلی یائسگی (آتروفی واژن) : استروژن به شکل کرم‌های واژینال، قرص یا حلقه، این بیماری را درمان می‌کند.

درمان بعد از بررسی سایر عوامل خطر و عوارض احتمالی، با تجویز پزشک در دسترس است.

واژینیت غیرعفونی : برای درمان این نوع واژینیت، باید منبع تحریک را مشخص و از آن اجتناب کنید.

منابع احتمالی عبارتند از صابون عطری، مواد شوینده، لباس، نوار بهداشتی یا تامپون

آیا می‌توان از واژینیت پیشگیری کرد؟

واژینیت یا التهاب واژن ناشی از بیماری‌های مقاربتی را می‌توان با رابطه جنسی ایمن یا عدم رابطه جنسی پیشگیری کرد.

پیشگیری از همه موارد عفونت قارچی یا واژینوز باکتریال امکان‌پذیر نیست. توجه به اقدامات بهداشتی و اجتناب از انتشار مدفوع به واژن به پیشگیری از بروز واژینیت در دختران کمک می‌کند.

سخن پایانی

التهاب واژن یا واژینیت، عفونت یا تحریک واژن است. علائم شامل خارش، بو، ترشح، درد واژن، سوزش بعد از دفع ادرار و فوریت ادرار است.

چون علل بسیاری برای بروز این مشکل وجود دارد، باید در صورت داشتن علائم به پزشک مراجعه کنید.

در اکثر اوقات، این بیماری به راحتی قابل درمان است اما برخی افراد مستعد ابتلا به دوره‌های مکرر بیماری هستند.

در صورت تجربه واژینیت مکرر حتماً با پزشک در مورد عوامل خطرساز و راه‌های پیشگیری صحبت کنید.

برای درمان واژینیت یا التهاب واژن بایستی به یک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید تا پس از معاینه دقیق و یافتن علت اصلی بیماری، راه کارهای درمان را به شما ارائه دهد.

با مراجعه به دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان در تهران در جهت درمان واژینیت یا التهاب واژن بهترین روش درمانی و راهنمایی‌های لازم به شما ارائه خواهد شد.