بیماری التهابی لگن (pid) نوعی عفونت باکتریایی است که روی سیستم تولید مثل برخی زنان تاثیر می گذارد و سبب بروز آسیب به اندام های این ناحیه می شود.
یکی از عوارض بیماری التهابی لگن ناباروری است و از هر ۸ زن مبتلا، یک مورد با سابقه بیماری التهابی لگن در باردار شدن مشکل پیدا می کند.
سایر افرادی که باردار می شوند در خطر بالاتری برای عوارض مرتبط با بارداری قرار می گیرند.
علل بروز بیماری التهابی لگن
علت بروز بیماری التهابی لگن عموما شامل انواع مختلفی از باکتری ها می شود. PID معمولا به دلیل باکتری های بیماری های مقاربتی مثل کلامیدیا تراکوماتیز و نایسریا گونوره آ ایجاد می شود.
مایکوپلاسماژنیتالیوم (نوع دیگری از بیماری مقاربتی) تا حد بسیاری مسئول بروز موارد بیماری التهابی لگن است.
سایر علل بروز بیماری التهابی لگن عبارتند از:
- عفونت واژن (واژینوزیس باکتریال)
- پارگی آپاندیس
- عفونت روده (گاستروانتریت)
- برخی عمل های جراحی مثل دیلاتاسیون و کورتاژ
- سقط از طریق جراحی یا قرار دادن IUD
حدود ۸۵ درصد از موارد بیماری التهابی لگن به علت باکتری های مقاربتی ای ایجاد می شوند که از واژن به دهانه رحم، درون رحم، لوله های فالوپ و تخمدان ها نفوذ می کنند.
ممکن است فرد بدون عفونت مقاربتی به بیماری التهابی لگن مبتلا شود.
در برخی موارد، احتمال دارد مشکل توسط باکتری های طبیعی موجود در واژن به وجود بیاید و گاهی اوقات این باکتری به علت اقداماتی مثل دوش واژن از درون اندام های تولید مثل به بالا می رود.
انواع بیماری التهابی لگن
بیماری التهابی لگن بر پایه طول دوره التهاب به شکل های زیر دسته بندی می شود:
- بیماری التهابی حاد لگن
- بیماری التهابی مزمن لگن
بیماری التهابی حاد لگن
این بیماری با التهاب شدید یا ناگهانی اندام های تولید مثل (رحم، لوله های فالوپ، تخمدان) به علت عفونت ایجاد می شود.
بیماری التهابی مزمن لگن
این بیماری با التهاب همیشگی و ماندگار، برای طولانی مدت توصیف می شود که منجر به عوارض شدیدی خواهد شد.
بیشتر بخوانید : افتادگی لگن یا پرولاپس اندام های لگن در زنان
علائم بیماری التهابی لگن
علائم این بیماری در هر فرد متفاوت است. در بعضی موارد هیچ علامتی وجود ندارد و در سایر موارد ممکن است علائم خفیف یا دردناک و شدید باشند.
برای فرد مبتلا به بیماری التهابی لگن، آگاه نبودن از وجود این مشکل امری رایج است چون علائم به سختی قابل مشاهده هستند و یا با سایر مشکلات و بیماری ها اشتباه گرفته می شوند.
برخی از زنان وقتی متوجه این بیماری می شوند که در باردار شدن مشکل پیدا کنند.
بعضی از رایج ترین علائم بیماری التهابی لگن عبارتند از:
- درد پایین شکم که فقط در یک سمت یا هر دو طرف حس می شود
- حساسیت به لمس در اطراف ناحیه تناسلی
- مقاربت دردناک که گاهی اوقات منجر به خونریزی حین یا بعد از مقاربت می شود
- پریودهای بی نظم
- ترشحات غیر طبیعی مثل ترشح زرد یا سبز
- سوزش حین دفع ادرار
- درد حین دفع مدفوع
- علائمی مثل تب، تهوع
- از دست دادن اشتها
- ضعف و خستگی
نحوه پیشگیری از بروز بیماری التهابی لگن
چکاپ های منظم برای بررسی بیماری های مقاربتی و سلامت کلی بدن را فراموش نکنید. همچنین:
- رابطه جنسی ایمن، استفاده از کاندوم برای پیشگیری از ابتلا به عفونت
- محدود سازی شرکای جنسی
- درمان سریع با مشاهده علائمی همچون درد لگن، ترشح واژن و رابطه جنسی دردناک
- اجتناب از دوش واژن
- مطرح ساختن مشکل با شریک جنسی و درخواست انجام آزمایش
بیشتر بخوانید : درمان عفونت مجاری ادراری در زنان
روش تشخیص بیماری التهابی لگن
برای تشخیص بیماری التهابی لگن، متخصص زنان معمولاً سابقه پزشکی بیمار را گرفته و معاینه لگن برای هرگونه علائم بیماری التهابی لگن انجام می دهد از جمله بررسی ترشح غیر طبیعی واژن، حساسیت به لمس و درد ناحیه لگن.
سایر تست ها عبارتند از:
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- نمونه گیری سوآب از واژن و دهانه رحم
- سونوگرافی
- لاپاروسکوپی
- اسکن ترانس واژینال (برای شناسایی توده های ادنکسال)
- اسکن MRI
درمان بیماری التهابی لگن
درمان به موقع با دارو، فرد را از عفونت عامل بیماری التهابی لگن رها می کند. اما هیچ راهی برای حذف اسکار یا آسیب های سیستم تولید مثل که توسط این بیماری ایجاد شده وجود ندارد.
خط مقدم درمان، ترکیبی از آنتی بیوتیک ها است. شناسایی زود هنگام و کنترل علائم، کلید درمان موفقیت آمیز بیماری التهابی لگن به شمار می آید.
اگر زود تشخیص داده شود، آنتی بیوتیک موثر واقع خواهد شد و در صورت عدم درمان، منجر به عوارض جدی می شود.
درمان اغلب شامل موارد زیر می شود:
- آنتی بیوتیک ها : پزشک ترکیبی از آنتی بیوتیک ها را برای شروع تجویز می کند. بعد از دریافت جواب آزمایش ها، داروی تجویزی را با علت اصلی عفونت تطبیق می دهد.
بعد از سه روز به پزشک مراجعه کنید تا از روند عملکرد درمان اطمینان حاصل شود.
همچنین، همه داروها را مصرف کنید حتی اگر طی چند روز بهتر شدید.
- درمان شریک جنسی : برای پیشگیری از عود مجدد عفونت مقاربتی، شریک یا شرکای جنسی هم باید بررسی و درمان شوند. شریک جنسی احتمالاً متوجه علائم خاصی نشود.
- اجتناب موقت از رابطه جنسی : تا درمان کامل و رفع علائم از انجام رابطه جنسی بپرهیزید.
اگر باردار هستید، به شدت بیمارید، دچار آبسه مشکوک هستید یا از داروهای خوراکی جواب نگرفته اید باید بستری شوید.
در این صورت باید آنتی بیوتیک تزریقی دریافت کنید. جراحی به ندرت لازم می شود و اگر آبسه پاره شود پزشک آن را تخلیه می کند.
در صورتی که بدن به درمان آنتی بیوتیک جواب نداد احتمالاً جراحی نیاز شود.
سوالات رایج درباره بیماری التهابی لگن
آیا بیماری التهابی لگن (PID) دائمی است
خیر این بیماری دائمی نیست. اگر به موقع تشخیص داده و درمان شود قابل رفع است. اما در صورت عدم درمان عوارضی مثل درد لگن، مشکل در بروز بارداری و حاملگی خارج از رحم ایجاد می کند.
در صورت درمان با آنتی بیوتیک مشکلات بلند مدت ایجاد نخواهند شد.
آیا بیماری التهابی لگن قابل درمان است
بله با تشخیص سریع و دریافت درمان های به موقع (آنتی بیوتیک) این بیماری قابل رفع است.
درمان دیر هنگام خطر عوارض PID را افزایش می دهد. تکمیل دوره درمان با آنتی بیوتیک حتی با حذف علائم ضرورت دارد و آزمایش بیماری های مقاربتی برای هر دو شریک جنسی باید انجام شود.
آیا بیماری التهابی لگن جدی است
بله در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، بیماری ای جدی است. در صورت عدم درمان، عوارض بلند مدت مثل درد لگن، ناباروری و بارداری خارج از رحم ایجاد می شود.
بنابراین تشخیص به موقع و درمان برای کاهش خطر عوارض بلند مدت ضروری است.
آیا بیماری التهابی لگن با سونوگرافی نشان داده می شود
بله بیماری التهابی لگن با سونوگرافی نشان داده می شود. سونوگرافی به شناسایی عوامل بروز بیماری یا تشخیص بیماری های مشابه مثل آندومتریوز هم کمک می کند.
سونوگرافی، بیماریهای التهابی لگن مثل آبسه، تجمع مایع، ضخامت لوله های فالوپ یا افزایش حجم تخمدان ها در لگن را نمایش می دهد.
این شیوه تشخیصی نوعی تصویربرداری است که از امواج صوتی برای تولید تصاویر داخلی از ناحیه لگن استفاده می کند و مثانه، رحم، دهانه رحم، تخمدان ها و لوله های فالوپ را نشان می دهد.
نحوه درمان بیماری التهابی لگن به چه شکل است
متخصص زنان و زایمان برای درمان این بیماری آنتی بیوتیک تجویز می کند. در اکثر موارد، حداقل ترکیب دو آنتی بیوتیک (برای دو هفته) برای تاثیر بر انواع مختلفی از باکتری ها به کار می رود.
تکمیل دوره درمان با آنتی بیوتیک جهت رفع عفونت ضروری است حتی اگر علائم کامل رفع شوند.
در کل بیماری التهابی لگن با انجام مراحل زیر قابل درمان است:
مصرف کامل همه آنتی بیوتیک ها
در موارد عفونت های شدید استراحت نیاز است
مصرف غذاهای سالم و هیدراته نگه داشتن بدن
اجتناب از مصرف دوش واژینال
اجتناب از داشتن چند شریک جنسی
آیا بیماری التهابی لگن با آزمایش ادرار نشان داده می شود
تشخیص این بیماری از طریق آزمایش ادرار به تنهایی امکان پذیر نیست. آزمایش تحلیل ادرار برای شناسایی عفونت مجرای ادرار انجام می شود.
همچنین این تست برای تعیین وجود باکتری هایی همچون نایسریا گونوره آ و کلامیدیا تراکوماتیس به کار می رود.
فراموش نکنید آزمایش ادرار مثبت لزوماً به معنای بیماری التهابی لگن نیست.
خود آزمایی برای بیماری التهابی لگن به چه شکل است
این امر تقریباً غیر ممکن است چرا که به مهارت پزشکی، معاینه کامل لگن، آزمایش و تصویربرداری احتیاج دارد.
درمان بیماری التهابی لگن چقدر طول می کشد
فرد بعد از شروع درمان طی ۲ تا ۳ روز احساس بهتری خواهد کرد. در صورت تشخیص به موقع و مصرف آنتی بیوتیک تجویزی درمان خواهید شد.
عموما درمان کامل طی ۱۰ تا ۱۴ روز اتفاق می افتد. در صورت عدم درمان، بیماری به سایر اندام ها رسیده و آبسه در تخمدان ها و لوله های فالوپ تشکیل می شود.
آیا لاپاروسکوپی عفونت لگن را شناسایی می کند
بله بیماری التهابی لگن به سرعت از طریق لاپاروسکوپی قابل شناسایی است. این شیوه به شناسایی بارداری خارج از رحم کمک می کند که از عوارض بیماری التهابی لگن است.
لاپاروسکوپی اندام های تولید مثل را بررسی می کند تا هرگونه عفونت شناسایی شود.
برای تشخیص و درمان بیماری التهابی لگن مراجعه منظم به پزشک داشته باشید تا از نحوه عملکرد درمان حتی با وجود رفع علائم مطمئن شوید. برای درمان بیماری التهابی لگن می توانید به کلینیک دکتر عاطفه نظری مراجعه کنید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما