ترشحات واژن سالم طبیعی بوده و واژن را تمیز و روان نگه می دارند. ترشحات معمولی واژن شفاف، سفید، مایل به سفید یا زرد کم رنگ هستند و رایحه ای مشخص دارند.
ترشحات سالم از شفاف تا سفید شیری متغیر بوده و مقدار آن با چرخه قاعدگی زنان تغییر می کند. ترشحات متراکم با رنگی خارج از حالت عادی یا بدبو غیر طبیعی بوده و در صورت مشاهده این علائم لازم است به پزشک مراجعه کنید.
در این مقاله ترشحات طبیعی واژن، علائم ترشح غیرطبیعی، علل احتمالی، درمان ها و زمان مراجعه به پزشک را بررسی خواهیم کرد.
نکات زبانی
واژه “زن” در اینجا برای اشاره به زنان و افراد سیسجنس که اندام های تولید مثل زنانه دارند استفاده شده است. برخی از افرادی که خود را به عنوان زن معرفی می کنند، آناتومی مشابه آنچه در این مقاله آورده شده است را ندارند.
ترشحات طبیعی و غیر طبیعی واژن
ترشح واژن مایعی است که توسط غدد داخل واژن و اطراف آن ایجاد می شود. این مایع واژن را تمیز و روان نگه می دارد.
ترشحات سالم بوی بدی نداشته و شفاف، سفید یا زرد کم رنگ هستند. این ترشحات در طول قاعدگی با خون مخلوط شده و قرمز می شوند و در اواخر دوره قاعدگی با از بین رفتن خون معمولا به رنگ قهوه ای درمی آیند.
مقدار و میزان غلظت این ترشحات در هر دوره قاعدگی متغیر بوده و برای هر کدام از زنان متفاوت است. موارد زیر تغییرات غیر طبیعی در نظر گرفته می شوند:
- سفید و متراکم (مانند پنیر کاتیج)
- چرک (ماده ای مات و سفید مایل به زرد) که با درد لگن همراه است
- سبز، خاکستری، سفید خاکستری یا زرد روشن
- کف آلود یا بسیار آبکی
- بوی نامطبوع
علت ترشحات واژن
ترشحات واژن معمولا طبیعی، سالم و رایج هستند. با این حال انواع خاصی از ترشحات غیر طبیعی بوده و لازم است به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
علت تغییرات طبیعی و سالم
تغییر در غلظت، مقدار و رنگ به طور طبیعی با نوسانات هورمونی، برانگیختگی جنسی و بارداری رخ داده و طبیعی است.
در حدود روزهای 12 تا 14 دوره قاعدگی و نزدیک تخمک گذاری، ترشحات شفاف و کشدارتر می شوند. برانگیختگی جنسی نیز باعث افزایش ترشحات و روان شدن واژن می شود.
در دوران بارداری، ترشحات اغلب افزایش می یابند، اما همچنان سفید، شیری رنگ و رقیق هستند.
علت ترشحات غیرطبیعی
ترشحات غیرطبیعی در اثر عفونت هایی مانند موارد زیر ایجاد می شوند:
- عفونت مخمر : این عفونت باعث تولید ترشحات سفید و غلیظ (مانند پنیر دلمه) می شود.
- واژینوز باکتریایی : در این وضعیت ترشحات خاکستری یا زرد با بوی نامطبوع هستند و گاهی باعث خونریزی بعد از مقاربت می شوند.
- عفونت مقاربتی : در صورت ابتلا به این عفونت ترشحات سبز، زرد، مانند چرک یا کف آلود هستند و بوی نامطبوع دارند. کلامیدیا، سوزاک و تریکومونیاز از بیماری های مقاربتی رایج هستند.
برخی از علل غیرعفونی عبارتند از:
- نگه داشتن اشیاء خارجی مانند تامپون یا کاندوم
- سرطان دهانه رحم
- شستشوی واژن
علل رایج ترشحات غیر طبیعی
بیشتر (70 درصد) موارد ترشح غیرطبیعی واژن ناشی از واژینوز باکتریایی، عفونت های مخمری یا عفونت های مقاربتی هستند.
مصرف چه داروهایی باعث ترشحات واژن می شود؟
داروهای پیشگیری از بارداری هورمونی (کنترل بارداری) و هورمون درمانی مقدار ترشحات را مختل می کنند.
برخی از این داروها عبارتند از:
- یاز (دروسپیرنون یا اتینیل استرادیول): نوعی داروی خوراکی پیشگیری از بارداری
- دپو پروورا (مدروکسی پروژسترون استات): نوعی تزریق ضد بارداری
- واگیفم (استرادیول): نوعی درمان هورمونی جایگزین
فیمارا (لتروزول) و نولوادکس (تاموکسیفن) استروژن را برای پیشگیری یا درمان سرطان سینه گیرنده هورمونی مثبت مهار کرده و میزان ترشحات واژن را کاهش می دهند.
اسفنا (اسپمیفن) خشکی واژن در نتیجه یائسگی را درمان می کند، اما افزایش ترشحات واژن یکی از عوارض جانبی احتمالی مصرف این دارو است.
داروهای زیر خطر ابتلا به عفونت های قارچی را افزایش می دهند:
- آنتی بیوتیک هایی مانند سیپرو (سیپروفلوکساسین) یا آموکسیل (آموکسی سیلین) باکتری های خوب موجود در واژن را از بین می برند. این باکتری ها معمولا مخمر را تحت کنترل نگه داشته و از ایجاد مشکل جلوگیری می کنند.
- استروئیدهایی مانند دلتازون (پردنیزون) توانایی سیستم ایمنی برای مبارزه با عفونت ها را کاهش می دهند.
- داروهای شیمی درمانی مانند تاکسول (پاکلیتاکسل) یا آدریامایسین (دوکسوروبیسین) سیستم ایمنی را ضعیف می کنند.
نحوه درمان ترشحات واژن
ترشحات غیر طبیعی بر اساس علت ایجاد آن ها با روش هایی مانند موارد زیر درمان می شود:
- عفونت های مخمری : عفونت های مخمری خفیف اغلب با داروهای ضد قارچی بدون نسخه مانند مونیستات (میکونازول) درمان می شوند.
اگر هرگز عفونت قارچی نداشته اید یا علائم شدیدی دارید، با پزشک مشورت کنید. پزشک احتمالا یک کرم ضد قارچ یا داروی خوراکی به نام دیفلوکان (فلوکونازول) تجویز می کند.
- عفونت ها : واژینوز باکتریایی یا عفونت های مقاربتی معمولا با آنتی بیوتیک درمان می شوند.
- جسم خارجی : پزشک جسم خارجی را برمی دارد و یا شما را برای خارج کردن این جسم به متخصص ارجاع می دهد.
عوارض و عوامل خطر مرتبط با ترشحات واژن
عفونت های باکتریایی منجر به بیماری التهابی لگن شده و عدم درمان این بیماری خطر درد مزمن لگن، ناباروری و حاملگی خارج از رحم را افزایش می دهد.
زنان باردار با ترشحات غیر طبیعی در معرض خطر عوارضی مانند زایمان زودرس هستند. تشخیص و درمان به موقع خطر را کاهش می دهد
تشخیص و درمان زودهنگام به کاهش خطر عوارض کمک می کند.
بیشتر بخوانید: 10 علامت در زنان که نباید نادیده گرفته شود
آیا آزمایشاتی برای تشخیص علت ترشحات واژن وجود دارد؟
کیت های تست خانگی زیر به شناسایی تغییرات در ترشح کمک می کنند:
- کیت تست تخمک گذاری : اگر ترشحات شفاف و کشدار در اواسط دوره قاعدگی افزایش یافته و مشکوک به تخمک گذاری هستید بهتر است از این کیت استفاده کنید.
- تست بارداری : اگر ترشحات سفید رنگ افزایش یافته اند و مشکوک به بارداری هستید، تست بارداری بدون نسخه اولین قدم است.
- کیت های pH : اگر قرمزی، تورم، خارش یا سوزش دارید و pH (تعادل اسید و باز) نرمال نیست یا کمی پایین است احتمالا عفونت قارچی داشته باشید. PH بالا نیز گاهی نشان دهنده واژینوز باکتریایی یا تریکومونیازیس است.
- کیت غربالگری عفونت مقاربتی : این مورد برای زنان فعال جنسی با ترشحات سبز، خاکستری، زرد روشن، کف آلود یا بدبو استفاده می شود. در صورت داشتن این علائم و یا مثبت بودن نتیجه تست لازم است به پزشک مراجعه کنید.
برای اطمینان از دریافت نتایج دقیق، دستورالعمل‌های مربوط به این آزمایشات را به دقت دنبال کنید.
اگر فکر می کنید عفونت دارید، نتایج نامشخص است و یا سؤالی دارید، با پزشک تماس بگیرید. پزشک یکی از آزمایشات زیر را توصیه کرده و یا انجام خواهد داد:
- آزمایش ادرار : حاملگی، وجود مخمر، عفونت های دستگاه ادراری و عفونت های مقاربتی از طریق آزمایش ادرار تشخیص داده می شوند.
- معاینه لگن : پزشک از این روش برای بررسی اندام های تناسلی زنان استفاده می کند. این معاینه گاهی همراه با آزمایش پاپ اسمیر برای بررسی سرطان دهانه رحم و یا استفاده از سواب واژینال برای کنترل عفونت انجام می شود.
- آزمایش خون : در این آزمایش با استفاده از یک سوزن کوچک از رگ خون گرفته می شود. نتیجه این آزمایش اطلاعات زیادی از جمله بارداری و عفونت ارائه می دهد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت مشاهده هر یک از تغییرات زیر در ترشحات واژن به پزشک مراجعه کنید:
- زرد روشن، مایل به سبز، خاکستری سفید یا خاکستری
- چرک
- بافت توده ای
- بوی بد یا شبیه بوی ماهی
- ترشحات آبکی یا حبابدار (کف آلود) با بوی نامطبوع
علاوه بر این، در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- درد واژن یا درد هنگام ادرار
- تورم، قرمزی، خارش یا پوشش سفید در اطراف واژن
- درد لگن (بین باسن) یا درد شکم خارج از دوره قاعدگی
- بثورات یا زخم های واژن
- قاعده نشدن در یک دوره
- بدتر شدن علائم پس از قاعدگی یا مقاربت جنسی
- خونریزی بعد از رابطه جنسی
- تب
خلاصه
تمام زنان ترشحاتی که باعث تمیز و روان شدن واژن می شوند را تجربه می کنند. ترشحات طبیعی و سالم شفاف، سفید، مایل به سفید یا زرد کم رنگ هستند و بوی نامطبوع ندارند.
تغییر این ترشحات به رنگ به سبز، زرد روشن یا خاکستری معمولا نشان دهنده عفونت است. ترشحات با غلظت غیر طبیعی، حاوی چرک، کف آلود یا بسیار آبکی نیز غیر طبیعی هستند و بوی بد معمولا به معنای عفونت است.
برخی از داروها مانند آنتی بیوتیک و داروهای شیمی درمانی خطر ابتلا به عفونت های قارچی را افزایش می دهند. سایر داروها مانند داروهایی که بر هورمون های تناسلی زنانه تأثیر می گذارند نیز میزان ترشحات سالم را تغییر می دهند.
ترشحات غیرطبیعی بر اساس علت تشخیص داده و درمان می شوند. عفونت های مخمری با ضد قارچ ها و عفونت های باکتریایی با آنتی بیوتیک ها درمان می شوند.
سخن نهایی
تمام زنان ترشحات واژن را تجربه کرده و پیگیری طبیعی بودن این ترشحات مهم است. بهتر است درباره هرگونه تغییر با پزشک صحبت کنید. پزشکان به این گفتگوها عادت دارند و به شما در داشتن احساس بهتر کمک می کنند.
لازم است نگرانی های خود را با پزشک در میان بگذارید چراکه تشخیص و درمان زودهنگام به کاهش عوارض کمک می کند.
سوالات متداول
ترشحات واژن چگونه تولید می شوند؟
ترشحات طبیعی و سالم واژن توسط غدد داخل و اطراف واژن تولید می شوند و به تمیز و روان کردن واژن کمک می کنند. ترشحات غیرطبیعی ناشی از عفونت قارچی، واژینوز باکتریایی یا بیماری های مقاربتی هستند.
چگونه ترشحات واژن را از بین ببریم؟
ترشحات سالم واژن بخشی از زندگی زنان است. اگر مشکوک به عفونت قارچی هستید یا قبلا به این عفونت مبتلا بوده اید و علائم خفیف است، احتمالا پزشک استفاده از کرم عفونت قارچی بدون نسخه را توصیه می کند.
عفونت قارچی شدیدتر، عفونت باکتریایی یا بیماری مقاربتی نیاز به مراقبت پزشکی خواهد داشت.
ترشحات واژن چه شکلی هستند؟
ترشحات طبیعی و سالم شفاف، سفید، مایل به سفید یا زرد کم رنگ، بدون بو و یا کمی بودار هستند.
ترشحات سفید و غلیظ مانند پنیر دلمه معمولا نشان دهنده عفونت قارچی بوده و ترشحات سبز، خاکستری، خاکستری سفید، زرد روشن، کف آلود، آبکی و بدبو نیز در اثر عفونت های مختلف ایجاد می شوند.
در صورت مشاهده ترشحات غیر عادی واژن برای تشخیص و درمان بیماری های احتمالی در تهران به کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید و یا با ما تماس بگیرید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما
