تفاوت بی اختیاری ادرار و پارگی کیسه آب در دوران بارداری موضوعی است که در این مقاله به بررسی آن می پردازیم.
بی اختیاری ادرار و پارگی کیسه آب دو مشکل مختلف در دوران بارداری هستند.
به دفع غیر ارادی ادرار که به علت ضعف عضلات لگن یا ایجاد فشار به مثانه از جانب رحم رخ می دهد بی اختیاری ادرار در زنان می گویند.
این امر مشکلی رایج در دوران بارداری بوده و حین فعالیت هایی همچون عطسه، سرفه و ورزش بیشتر رخ می دهد.
از طرفی دیگر، پارگی کیسه آب همان پارگی کیسه مایع آمنیوتیک است که دور تا دور جنین را می پوشاند.
این پارگی به عنوان بخشی از پروسه زایمان است و یا گاهی اوقات قبل از ماه نهم بارداری رخ می دهد.
پارگی زودرس کیسه آب خطر عفونت و زایمان زودرس را افزایش می دهد.
علائم پارگی کیسه آب قبل از شروع درد زایمان
در دوران بارداری، نوزاد با غشایی پر از مایع به نام مایع آمنیوتیک احاطه شده است. معمولاً در ابتدا یا حین درد زایمان این غشا پاره شده که به آن پارگی کیسه آب می گویند.
اگر کیسه آب قبل از شروع دردهای زایمان پاره شود، به آن پارگی کیسه آب قبل از شروع زایمان (PROM) می گویند.
در این صورت فرد احساس خیسی در ناحیه واژن و پرینه کرده و چکه های مداوم آبی شفاف یا زرد کمرنگ را مشاهده می کند.
چگونه مطمئن شویم کیسه آب پاره شده است؟
اصلاً تشخیص این مورد ساده نیست. مثلاً تشخیص بین مایع آمنیوتیک و ادرار دشوار است مخصوصاً اگر فقط احساس خیسی یا ریزش مایع داشته باشید.
اگر از پارگی کیسه آب مطمئن نیستید، با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک معاینه ای فیزیکی انجام می دهد تا نشت احتمالی کیسه آب مشخص شود.
در برخی موارد سونوگرافی برای بررسی حجم مایع آمنیوتیک لازم است.
بیشتر بخوانید : تکرر ادرار در دوران بارداری
علت پارگی زود هنگام کیسه آب
اگر کیسه آب تا قبل از هفته ۳۷ بارداری پاره شود، پارگی پیش از زایمان کیسه آب نام دارد.
علت پارگی زود هنگام کیسه آب عبارتند از:
- سابقه پارگی زود هنگام کیسه آب در بارداری های قبلی
- التهاب غشای اطراف جنین (عفونت داخلی آمنیوتیک)
- خونریزی واژینال در سه ماهه دوم و سوم
- سیگار کشیدن یا استفاده از مواد مخدر در دوران بارداری
- کمبود وزن و تغذیه ضعیف مادر
- کوتاهی دهانه رحم
عوارض احتمالی شامل عفونت مادر و جنین، پارگی جفت (جفت از دیواره داخلی رحم قبل از زایمان جدا می شود)، مشکلات بند ناف و تولد زودهنگام نوزاد می باشد.
بی اختیاری ادرار در بارداری
در دوران بارداری نوزاد در حال رشد، فشار بسیاری به مثانه وارد می کند. همین امر منجر به نشت ادرار (بی اختیاری) می شود.
مشکلات مربوط به کنترل مثانه شامل پرولاپس اندام های لگن، ضعف عضلات کف لگن و آسیب عصب های لگن می شود.
پزشک ورزش کگل را اغلب جهت تقویت عضلات لگن و بازیابی کنترل مثانه توصیه می کند.
در اوایل بارداری و تا هفته ۱۸ و گاهی اوقات تا بعد از هفته سی ام نیاز مداوم به دفع ادرار پیدا می کنید.
افزایش سطح مایعات بدن و فشار وارده از جانب نوزاد به مثانه، نیاز به دفع مداوم ادرار ایجاد می کند.
تغییرات هورمونی در بارداری هم سبب شل تر شدن عضلات کف لگن می شود. همین امر گاهی اوقات باعث نشت ادرار حین سرفه، خنده، عسطه و ورزش خواهد شد.
با سفت کردن عضلات کف لگن تا حدی مانع از بروز چنین مشکلی می شوید. ورزش عضلات کف لگن به بدن در کنار آمدن با نوزاد در حال بزرگ شدن کمک می کند.
در صورت بروز بی اختیاری ادرار یا سابقه پارگی پرینه، با پزشک متخصص زنان یا مامای خود مشورت داشته باشید.
بیشتر بخوانید : بی اختیاری ادرار بعد از زایمان
زمان مراجعه به متخصص زنان
در صورت تجربه موارد زیر به پزشک یا مامای خود مراجعه کنید:
- حس سوزش یا درد حین دفع ادرار
- تب بالا
- درد پایین کمر
- هر گونه ترشح مایعات از واژن
- ترشح بودار و غیر طبیعی از واژن
در صورت تجربه موارد زیر از پزشک یا ماما بخواهید شما را به فیزیوتراپیست متخصص در سلامت زنان ارجاع دهد:
- نشت ادرار که تبدیل به مشکل شده
- قبلا سابقه پارگی پرینه داشته اید و نشت ادرار دارید
در واقع فیزیوتراپیست می تواند برنامه درمانی مناسبی جهت رفع نیازهای خاص فرد تدارک ببیند.
بارداری و زایمان چگونه بر کنترل مثانه اثر می گذارند؟
در دوران بارداری ممکن است حین رفتن به سرویس بهداشتی دچار نشت ادرار شوید. این امر بی اختیاری نام دارد.
اگر بی اختیاری استرسی ادرار را تجربه کرده باشید در موارد زیر ادرار نشت خواهد کرد:
- سرفه
- خنده
- فعالیت های فیزیکی
مثانه در زیر رحم قرار دارد. با افزایش وزن نوزاد، به مثانه فشار وارد شده و فضای کمی جهت نگهداری ادرار باقی می ماند.
این فشار اضافه سبب می شود نیاز مداوم به دفع ادرار پیدا کنید. این مشکل اغلب موقتی بوده و طی چند هفته بعد از زایمان از بین می رود.
در کل خطر تجربه بی اختیاری ادرار بعد از بارداری اغلب بستگی به نوع خاص بارداری، نوع زایمان و تعداد بچه ها دارد.
زنانی که سابقه زایمان (طبیعی و سزارین) داشته اند در مقایسه با زنان دیگر بیشتر در معرض خطر بی اختیاری ادرار در قرار دارند.
از دست دادن کنترل مثانه گاهی به علت پرولاپس (پایین افتادن) اندام های داخل لگن رخ می دهد که گاهی اوقات بعد از زایمان ایجاد می شود.
عضلات لگن در دوران بارداری و زایمان طبیعی کشیده شده و ضعیف می شوند. اگر عضلات لگن به خوبی آن را نگه ندارند، مثانه افتاده یا آویزان خواهد شد.
این مشکل سیستوسل نام دارد. با پایین افتادن مثانه، مجرای ادرار هم کشیده می شود.
سخن آخر
دانستن تفاوت بی اختیاری ادرار و پارگی کیسه آب بسیار مهم است چرا که هر دو، شیوه های مختلفی از کنترل و درمان را می طلبند.
اگر در بارداری دچار بی اختیاری ادرار شدید با پزشک خود درباره شیوه های کنترل آن مثل ورزش کگل یا استفاده از پدهای جاذب صحبت کنید.
اگر حس پارگی کیسه آب دارید، هر چه سریع تر به پزشک خود مراجعه کنید چرا که نشانه زایمان پیش از موعد یا سایر مشکلات است.
برای درمان بی اختیاری ادرار پس از زایمان و همچنین تشخیص پارگی کیسه آب می توانید به کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان در تهران مراجعه کنید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما