بیماریهای مقاربتی (Sexual transmitted disease)، شامل عفونتهایی همراه با علائم هستند که اکثراً از راه تماس جنسی انتقال مییابند.
زنان ممکن است علائم بیماریهای مقاربتی را به صورت متفاوتی نسبت به مردان تجربه کنند. شناخت علائم این بیماریها، به فرد در تشخیص صحیح و دریافت درمانهای مناسب کمک میکند.
انواع بیماری های مقاربتی
انواع مختلفی از بیماری های مقاربتی وجود دارد که هر یک علائم مختص به خود و مشکلات خاص خود را دارند. شایعترین بیماریهای مقاربتی عبارتند از:
- کلامیدیا
- سوزاک
- سفلیس
- تبخال تناسلی
- HIV
- ویروس پاپیلومای انسانی / اچ پی وی (HPV)
علائم بیماریهای مقاربتی در زنان
زنان ممکن است علائم منحصر به فردی از بیماریهای آمیزشی را تجربه کنند (در صورتی که علائمی داشته باشند) که مختص آناتومی دستگاه تولید مثل آنها است.
با این وجود، برخی علائم بیماریهای آمیزشی توسط هر فردی که مبتلا میشود (چه در زنان و چه مردان) تجربه خواهد شد.
کلامیدیا
معمولاً چند هفته طول میکشد تا فرد علائم کلامیدیا را تجربه کند که به این شکل هستند:
- تب
- تهوع
- درد پایین کمر یا شکم
- احساس سوزش حین دفع ادرار
- خونریزی بین قاعدگیها
- درد حین رابطه جنسی
- ترشحات غیر طبیعی واژن
سوزاک
معمولا علائم سوزک در زنان، با علائم عفونت دستگاه ادراری یا مثانه اشتباه گرفته میشود.
علائم عموماً خفیف هستند و عبارتند از:
- حس سوزش یا درد حین دفع ادرار
- تغییر در میزان یا رنگ ترشح واژن
- لکه بینی بین چرخههای قاعدگی
- درد شکم یا لگن
سوزاک ممکن است در سایر بخشهای بدن هم علائم ایجاد کند مثل چشمها، گلو، مقعد و حتی مفاصل.
بیشتر بخوانید : بیماری سوزاک و توضیحات کامل آن شامل علائم، علت ایجاد و روشهای درمان
تریکومونیازیس
در این بیماری اگر علائم ایجاد شوند به این شکل خواهند بود:
- درد حین مقاربت
- ترشحات غیر طبیعی واژن که بوی شدید دارد و رنگ آن خاکستری، سبز، شفاف یا سفید است.
- خارش و تحریک پوست ناحیه تناسلی
- لکه بینی بین قاعدگیها
ویروس ایدز (HIV)
از هر چهار فرد مبتلا به ویروس ایدز در آمریکا یک مورد زن است. در حالی که ممکن است بعد از ابتلا به این ویروس علائمی همچون آنفلوانزا را تجربه کنید اما بسیاری از افراد از جمله زنان هیچ علائمی ندارند.
هفت علامت احتمالی ابتلا به HIV عبارتند از:
- تب
- خستگی
- گلودرد
- درد مفاصل
- ورم غدد لنفاوی
- بثورات پوستی
زنان با رابطه جنسی واژینال با فرد آلوده یا تزریق مواد مخدر با سوزن آلوده مشترک با فرد مبتلا میتواند به HIV مبتلا شود.
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
ویروس اچ پی وی که یکی از شایعترین انواع بیماری های مقاربتی است که این روزها افراد به آن مبتلا میشوند و باعث بروز زایدههایی به نام زگیل تناسلی میشوند.
طبق آمار زنان بیشتر دچار زگیل تناسلی شده و در صورتی که دچار نوع خطرناک ویروس اچ پی وی شده باشند، در صورت عدم کنترل و درمان عواقب خطرناکی از جمله سرطان دهانه رحم، سرطان واژن و … خواهند شد.
بیشتر زنان پس از ابتلا به اچ پی وی HPV هیچ علامتی ندارند. با این حال، برخی سویههای این ویروس باعث ایجاد زگیل تناسلی میشوند.
زگیلهای تناسلی اغلب شبیه برجستگیهای کوچک و بزرگ در ناحیه تناسلی هستند که صاف، زبر، خوشهای بوده یا ظاهری مثل گل کلم دارند.
👈 حتما بخوانید : زگیل تناسلی در زنان + عکس و راههای کنترل، پیشگیری، درمان و پاسخ به سوالاتی که ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد.
تبخال تناسلی (Genital Herpes)
با اینکه اکثر مبتلایان هیچ علائمی ندارند اما اولین شیوع تبخال تناسلی اغلب شدیدترین است.
علائم شامل موارد زیر خواهد بود:
- علائمی مثل آنفلوانزا (تب، لرز، سردرد، حالت تهوع، بدن درد، گلودرد)
- تورم غدد لنفاوی
- درد و سوزش در ناحیه تناسلی یا مقعد
- احساس فشار در شکم
- ترشحات غیر طبیعی واژینال
تاولهای پر از مایع هم در محل عفونت شایع است. بعد از رفع علائم و بهبود تاولها، ویروس در بدن نهفته باقی میماند و با فعالیت دوباره ویروس، شیوع دیگری رخ خواهد داد.
🔴 بیشتر بخوانید : تبخال تناسلی و راههای درمان آن را {کامل} بشناسید
هپاتیت
چندین عفونت ویروسی هپاتیت میتواند از راه تماس جنسی منتقل شود اما همیشه علائمی ایجاد نمیکند.
در صورت مشاهده علائم، موارد زیر را تجربه خواهید کرد:
- تب
- زردی
- خستگی
- از دست دادن اشتها
- ناراحتی معده و استفراغ
- ادرار تیره
- مدفوع رنگ روشن
- درد معده و مفاصل
سفلیس یا سیفلیس
عفونت سیفلیس در فرد مبتلا معمولاً چند مرحله دارد:
مرحله اولیه : زخمی کوچک، بدون درد یا گروهی از زخمها که ۱۰ تا ۹۰ روز بعد از ابتلا ظاهر میشوند.
این زخمها در محل عفونت بیرون میزنند که میتواند ناحیه تناسلی یا مقعد باشد.
مرحله ثانویه : در صورت عدم درمان، عفونت بعد از بهبود زخمها به مرحله جدیدی وارد میشود که احتمالاً چند هفته طول میکشد.
علائم سفلیس ثانویه شامل بثورات پوستی بدون خارش است که روی قفسه سینه، شکم، کف دستها و پاها ظاهر میشوند.
همچنین زخم دهانه رحم، دهان یا گلو، تورم غدد، خستگی، دردهای عضلانی هم از علائم این مرحله سفلیس هستند.
مرحله نهفته (کمون) : بعد از بهبودی دو مرحله اول، این مرحله ایجاد میشود که معمولاً هیچ علائمی ندارد.
با این حال، برخی علائم مرحله ثانویه در بعضی افراد مجدداً باز میگردد. در صورت عدم درمان عفونت، این مرحله میتواند سالها طول بکشد.
مرحله سوم : اگر عفونت فرای مرحله سوم رفته و مشکلات جدی در زمینه سلامت ایجاد میشود که باعث آسیب عصبی، از دست دادن بینایی، زوال عقل (دمانس)، فلج و حتی مرگ خواهد شد.
اگر به دنبال اطلاعات بیشتری در مورد بیماری سیفلیس هستید این مطلب به صورت اختصاصی و با توضیحات جامع را مطالعه کنید.
نوروسفلیس
سیفلیسی که سالها درمان نشود میتواند منجر به عفونت جدی مغز یا نخاع شود. افرادی که نوروسفلیس دارند این موارد را تجربه خواهند کرد:
- بیحسی قسمت تحتانی بدن مثل انگشتان پا، پاها، ساق پا
- راه رفتن غیر طبیعی یا ناتوانی در راه رفتن
- سردرگمی همراه با مشکل در تمرکز
- افسردگی، تحریک پذیری، سایر مسائل مربوط به سلامت روان
- تغییر در بینایی
- ضعف
- لرزش
- بیاختیاری
- سردرد
- تشنج
- سفتی گردن
درمان بیماری های مقاربتی
درمان بیماریهای مقاربتی به نوع آن بیماری مرتبط است. برخی عفونتها با درمان رفع میشوند اما برخی دیگر درمانپذیر نیستند اما میتوان آنها را مدیریت و کنترل کرد.
عفونتهای ناشی از باکتریها مثل کلامیدیا یا سوزاک اغلب به آنتی بیوتیک جواب میدهند. عفونتهایی با عامل انگل مثل تریکومونیازیس هم با آنتی بیوتیک درمان خواهند شد.
برای برخی عفونتهای ویروسی مثل هپاتیت، داروهای ضد ویروس تجویز میشوند. برخی دیگر را فقط به گونهای میتوان مدیریت کرد که علائم و خطر انتقال آن به دیگران کاهش یابد مثل HIV و تبخال تناسلی.
بعضی از عفونتهای ویروسی که از طریق رابطه جنسی انتقال مییابند (مثل HPV) ممکن است خود به خود از بین بروند.
خود ویروس HPV از بین نمیرود و فقط زگیل تناسلی قابل درمان است. سلولهای غیرطبیعی دهانه رحم (ناشی از ویروس HPV) هم که توسط متخصص زنان و زایمان درمان می شوند.
پیشگیری از بروز بیماری های مقاربتی
چند راهکار برای کاهش خطر ابتلا به بیماری های جنسی وجود دارد از جمله:
انجام رابطه جنسی ایمن : استفاده از کاندوم و سد دندانی به شکل صحیح و مداوم در طول رابطه جنسی، احتمال انتقال بیماریهای مقاربتی را کاهش میدهد.
این ابزارهای موثر در رابطه جنسی ایمن، موانع فیزیکی ای هستند که تماس با مایعات بدن و پوست را بین شرکای جنسی محدود میکنند.
محدود کردن شرکای جنسی : رابطه جنسی فقط با یک نفر و به صورت متقابل، ابتلا به بیماریهای آمیزشی را میکاهد.
در واقع هرچه تعداد شرکای جنسی زیادتر باشد شانس فرد برای ابتلا به بیماریهای مقاربتی بیشتر میشود.
واکسینه شدن : با اینکه نمیشود در برابر همه بیماریهای مقاربتی واکسینه شد اما واکسنهایی برای HPV (واکسن گارداسیل) و هپاتیت B وجود دارد.
واکسینه شدن قبل از آنکه فرصتی جهت تماس با بیماری مقاربتی داشته باشید یک روش مهم برای پیشگیری است.
سخن پایانی
هر فردی که فعالیت جنسی دارد، در معرض خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی قرار میگیرد.
زنان احتمالاً علائم متفاوتی را نسبت به مردان تجربه کنند. علائم مرتبط با بیماریهای مقاربتی ویروسی، باکتریایی و انگلی با یکدیگر متفاوت هستند اما باز هم بسیاری از افراد مبتلا هیچ علامتی را تجربه نخواهند کرد.
برای تشخیص، پزشک معاینه فیزیکی انجام داده و نمونههای ادرار، خون، سواب گونه، مایع واژینال یا مایع حاصل از زخم را میگیرد و به آزمایشگاه میفرستد.
درمان هم به نوع عفونت بستگی دارد. برخی از عفونتها با درمان قابل رفع هستند اما برخی دیگر برای همیشه باقی میمانند.
استفاده از کاندوم و سد دندانی در زمان رابطه جنسی، محدودسازی شرکای جنسی و واکسینه شدن در برابر بیماریهای مقاربتی، خطر ابتلا به این بیماریها را میکاهد.
سوالات متداول درباره بیماریهای مقاربتی
آیا میتوان با بوسیدن به بیماریهای آمیزشی مبتلا شد؟
بله امکان ابتلا به بیماریهای آمیزشی از طریق بوسیدن وجود دارد چون تبادل مایعات بزاق دهان سبب انتقال عفونت میشود. اگرچه تبخال تناسلی و سیفلیس رفتارهای کم خطر هستند اما سرعت انتقال بالایی دارند. بنابراین بهتر است که هنگام بیماری از بوسیدن خودداری کنید.
کدام بیماری مقاربتی درمانپذیر نیست؟
بیماریهایی مثل سوزاک، تریکومونیازیس، کلامیدیا، سفلیس با درمان رفع میشوند اما درمان بیماریهایی مثل HIV، HPV، هرپس سیمپلکس و هپاتیت B دشوار است.
چه مدت طول میکشد تا علائم بیماری مقاربتی ظاهر شود؟
دوره کمون بیماریهای مقاربتی بسته به ارگانیسم عامل آن متفاوت است. به محض قرارگیری فرد در معرض میکروارگانیسم، علائم ظاهر نمیشوند. اگر فرد آزمایشهایی جهت تشخیص بیماریهای مقاربتی بدهد، نتایج احتمالاً منفی باشد. در مجموع، علائم ممکن است سالها طول بکشد تا در بیمار ظاهر شوند.
آیا امکان دارد مبتلا به بیماریهای مقاربتی شوید در حالی که شریک جنسی شما سالم است؟
رعایت بهداشت، خطر ابتلا به عفونت را کاهش میدهد اما لزوماً گسترش عفونت را کامل متوقف نمیکند. توصیه شده در صورتی که همسر شما به عفونت مقاربتی مبتلا شده، برای مدتی از فعالیتهای جنسی اجتناب کنید.
آیا آزمایش ادرار میتواند بیماریهای مقاربتی را تشخیص دهد؟
آزمایش ادرار میتواند جهت تشخیص عفونتهای مقاربتی مثل سوزاک و کلامیدیا استفاده شود. برخی از بیماریهای آمیزشی با آزمایش خون تشخیص داده میشوند اما بعضی دیگر ممکن است برای بلند مدت مورد توجه قرار نگیرند.
رایجترین درمان بیماریهای مقاربتی چیست؟
اگر عفونت باکتریایی عامل بیماریهای مقاربتی باشد، آنتی بیوتیکهایی مثل آزیترومایسین و داکسی سایکلین تجویز میشوند. این دوز برای ۷ روز توصیه میشود و بسته به شرایط بیمار، ممکن است متفاوت باشد. اگر علت بیماری ویروسی باشد داروهای ضد ویروس تجویز خواهند شد.
زنانی که احساس میکنند دچار بیماریهای مقاربتی شدهاند و یا علائمی از این نوع بیماریها در آنها ظاهر شده است بهتر است به یک متخصص زنان جهت تشخیص، کنترل و در بهترین حالت درمان مراجعه کنند.
شما میتوانید به کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان در تهران و متخصص تشخیص و درمان بیماریهای مقاربتی مانند اچ پی وی و درمان زگیل تناسلی، مراجعه کنید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما