راه کارهای درمان نازایی و ناباروری

درمان نازایی و ناباروری موضوعی است که در این مقاله قصد داریم به بررسی آن بپردازیم، پس در ادامه با ما همراه باشید.

تصمیم به فرزند آوری معمولاً لحظه ای هیجان انگیز برای خانواده است اما گاهی اوقات زوجین در باردار شدن یا باردار ماندن مشکل دارند.

اگر باردار نمی ‌شوید، وقت آن رسیده درباره ناباروری با متخصص زنان و زایمان صحبت کنید.

صبر برای بارداری به شکل طبیعی باوری نادرست است. مثل سایر بیماری‌ ها، برای ناباروری هم درمان ‌هایی وجود دارد و تقریباً نیمی از زوج‌ هایی که تحت درمان قرار می ‌گیرند، به جواب می‌ رسند.

سال ها است که تکنولوژی ‌هایی مثل ivf بارداری ‌های بسیاری را به دنبال داشته اند.

ناباروری چیست

اگر برای حداقل یک سال رابطه جنسی بدون پیشگیری داشته ‌اید و باردار نشده ‌اید نابارور هستید.

اگر پیش از ۳۵ سال دارید، بعد از ۶ ماه تلاش و عدم بارداری باید به پزشک مراجعه کنید.

اگر بارداری در فرد به سقط ختم می ‌شود باز هم در دسته نابارورها قرار می‌ گیرد.

عوامل بروز ناباروری در زنان

روند باردار شدن در قدم اول چند مرحله دارد. در مرحله اول، تخمدان ‌ها تخمک آزاد می‌ کنند که از لوله فالوپ به سمت رحم مسیر خود را طی می‌ کند.

سپس اسپرم باید به تخمک برسد و آن را بارور کند. سرانجام، تخمک بارور شده باید خود را درون دیواره رحم جایگزین کند.

اگر مشکلی در هر یک از مراحل ذکر شده وجود داشته باشد بارداری رخ نمی‌ دهد. بسیاری از عوامل دیگری هم باعث ناباروری می ‌شوند.

اکثر مشکلات مرتبط با ناباروری وقتی رخ می ‌دهند که اختلال در تخمک گذاری وجود داشته باشد.

اختلالات هورمونی مثل سندرم تخمدان پلی ‌کیستیک (PCO)، مشکلات تیروئید و اختلالات تغذیه همگی تخمک گذاری را با مشکل مواجه می ‌کنند.

برخی از سایر علل بروز ناباروری عبارتند از:

• ناهنجاری ‌های رحم مثل پولیپ و فیبروم که مانع از جایگزینی تخمک بارور شده در دیواره رحم می‌ شوند
• آسیب به لوله فالوپ که مانع از رسیدن تخمک و اسپرم به هم و رسیدن به رحم می ‌شود
• آندومتریوز
• شیمی درمانی که به تخمدان ها آسیب وارد می‌ کند
• یائسگی زود هنگام (قبل از ۴۰ سالگی)

متاسفانه گاهی اوقات ناباروری هیچ علتی ندارد که به آن ناباروری بی دلیل می ‌گوییم.

بیشتر بخوانید : متخصص زنان و زایمان و نازایی

روش های درمان نازایی و ناباروری

در میان رایج ‌ترین داروهای ناباروری می‌ توان به کلومیفن، تاموکسیفن، متفورمین و گنادوتروپین اشاره کرد.

کلومیفن تخمک گذاری ماهیانه را تحریک کرده و تاموکسیفن هم برای رفع مشکلات تخمک گذاری توصیه می‌ شود.

متفورمین برای زنانی تجویز می ‌شود که تخمدان پلی کیستیک دارند و گنادوتروفین هم جهت تحریک، هم در مردان و هم زنان به کار می ‌رود.

وقتی درمان دارویی برای ناباروری آغاز می ‌شود، برخی از عوارض پدیدار خواهند شد.

در چنین مواردی تهوع، استفراغ، سردرد و گرگرفتگی از رایج ‌ترین عوارض هستند و بعد از اتمام مصرف داروها از بین می ‌روند.

درمان برخی بیماری ‌های خاص مثل آندومتریوز ممکن است مشکل ناباروری را درمان کرده و یا نکند.

در کنار سایر درمان ‌های جراحی و دارویی ناباروری، شکل خاصی از درمان ‌ها هم ایجاد شده‌اند (فناوری‌ های کمک باروری).

رایج ‌ترین فناوری در این زمینه ivf یا همان لقاح آزمایشگاهی است. برخی روش ‌ها روند درمان را بهبود می‌ بخشند و ناباروری برطرف خواهد شد از جمله:

• ivf یا لقاح آزمایشگاهی
• IUI یا لقاح داخل رحمی
• القای تخمک گذاری

1. روش IVF

در ivf یا همان لقاح آزمایشگاهی، لقاح در آزمایشگاه انجام شده و بعد به رحم انتقال داده می ‌شود.

این روش اولین بار در سال ۱۹۷۷ در انگلستان انجام شد و ده ‌ها هزار نوزاد در کل جهان با این روش به دنیا آمدند.

‏ivf در طول سال ‌ها تبدیل به روشی ساده، امن و موثر شده است.

مراحل انجام آی وی اف

• تحریک تخمدان جهت ساخت تخمک‌ های قابل بارور
• آزاد سازی تخمک‌ ها از تخمدان
• لقاح این تخمک و کشت جنین در آزمایشگاه IVF
• قرار دادن جنین ‌ها در رحم برای لانه گزینی که به آن انتقال جنین می‌ گوییم

انواع ناباروری قابل درمان با ivf

• عدم وجود لوله فالوپ یا بیماری ‌های مرتبط با لوله فالوپ که با عمل رفع نمی‌ شود.
• آندومتریوزی که به درمان پاسخ نمی ‌دهد.
• بیماری ‌های ژنتیکی که منجر به سقط یا زایمان ‌های غیرطبیعی می‌ شوند.
• ناباروری ثانویه به علت آنتی بادی ‌های ضد اسپرم
• ناباروری مردان به علت کاهش تعداد اسپرم، اما هنوز هم اسپرم به قدر کافی برای لقاح در شرایط آزمایشگاهی وجود دارد.
• ناباروری مردان که باید اسپرم با جراحی جمع آوری شود..
• ناباروری بی‌ دلیل که به سایر روش‌ ها پاسخ نمی ‌دهد

بیشتر بخوانید : درمان ناباروری زنان

‏2. لقاح داخل رحمی iui

لقاح داخل رحمی در مطب انجام می ‌شود که در آن اسپرم پردازش شده برای حذف مایع منی، اسپرم مرده و بقایای سلولی با کاتتری کوچک داخل رحم در دوره تخمک گذاری قرار می ‌گیرد.

کاتتر از طریق واژن و دهانه رحم وارد رحم می ‌شود. این روش منحصر به فرد اسپرم را وارد رحم می‌ کند و بنابراین به لوله ‌های فالوپ نزدیک‌ تر می ‌شود.

در این صورت اسپرم برای بارور کردن تخمک حرکت می ‌کند و به آن می ‌رسد. اسپرم‌ های آماده شده برای iui با استفاده از جدا سازی گراویان پردازش و شسته می‌ شوند.

درد و ناراحتی اندکی در این روش برای زن وجود دارد. میزان حاملگی با روش iui در هر درمان ۱۴ تا ۱۵ درصد است که با یا بدون داروهای کمک باروری انجام می ‌شود.

Iui معمولا به عنوان روشی با تکنولوژی پایین جهت ارتقای باروری صورت می‌ گیرد.

چه کسی به iui نیاز دارد

Iui با اسپرم اهدایی یا اسپرم شریک جنسی انجام می ‌شود. اسپرم اهدایی معمولا توسط زوج ‌های دگر جنسگرا استفاده می ‌شود یعنی وقتی که شریک جنسی مرد نابارور بوده یا خطر بیماری ژنتیکی در او وجود دارد.

یک زن مجرد یا زوجی همجنسگرا (زن – زن) که مایل به فرزندآوری هستند هم می ‌توانند اسپرم اهدایی و روش iui را انتخاب کنند.

ممکن است ابتدا بخواهند ICI (میکرواینجکشن) را امتحان کنند مگر اینکه از مشکلات ناباروری آگاه باشند. بخش مهمی از درمان با IUI میزان موفقیت بالای این روش است.

3. القای تخمک گذاری

داروهای خوراکی که هورمون دارند جهت ایجاد تخمک گذاری در زنان با چرخه قاعدگی غیر طبیعی که تخمک گذاری انجام نمی ‌دهند ساخته شده‌ اند.

هدف، تحریک بدن جهت ساخت و آزاد سازی تخمک است. هورمون ‌های تزریقی برای بهبود رسیدن میزان تخمک‌ های بیشتری به بلوغ و حصول فرصت لقاح در یک دوره درمان است.

این داروها گران تر هستند، خطر مشکلات مربوط به لقاح را افزایش داده و زمان بیشتری نیاز دارند.

در اواسط دهه ۹۰ میلادی، داروهای خوراکی در زنانی استفاده می ‌شد که چرخه قاعدگی نا منظم و غیر طبیعی داشتند یعنی با وجود تخمک، با ناباروری بی ‌دلیل روبرو بودند.

این دارو می‌ تواند نقص های جزئی شناخته نشده را درمان کند و به جای یک عدد، ۲ تا ۳ تخمک را بالغ کند.

همچنین می ‌تواند کیفیت و میزان تخمک گذاری را افزایش داده نرخ باروری را زیاد کند. القای تخمک گذاری با تلقیح درون رحمی همراه می ‌شود و باید بعد از معاینات و ارزیابی ‌های جامع و کامل به کار گرفته شود.

تمامی اختلالات هورمونی مثل مشکل تیروئید باید قبل از شروع مصرف داروهای نا باروری درمان شوند.

برخی داروهای هورمونی عبارتند از:

• کلومیفن سیترات – سرافن و کلومید
• گنادوتروپین یائسگی انسان (Hmg) – پره پاراتس FSH/LH (منوپو، ریپرونکس)
• هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH)
• گنادوتروپین کوریونیک انسانی (HCG) – پروفازی یا پرگنیل
• لوپرولاید (لوپرون) و مسدود کنندگان گنادوتروپین (FSH/LH)

بیشتر بخوانید : درمان ناباروری مردان در تهران

سخن پایانی

درمان ناباروری مسیری سخت و احساسی است. هم زن و هم مرد می ‌توانند نابارور باشند که درمان ‌های در دسترس، بر پایه علت بروز ناباروری هستند.

برخی از درمان ‌ها مثل ivf گران بوده و به بیش از یک دوره جهت درمان نیاز دارند. درمان ناباروری زمان بر بوده و بنابراین نباید ناامید شوید.

برای درمان ناباروی و نازایی می توانید به کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.

شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما