اکثر زنان باردار حداقل یک سونوگرافی در طول دوران بارداری انجام می دهند. با اینکه سونوگرافی ها استاندارد هستند. اما برخی والدین درباره ایمنی سونوگرافی برای جنین و خطرات احتمالی آن نگرانی هایی دارند.
این نگرانی ها قابل درک هستند چرا که همه ما بهترین ها را برای کودک خود می خواهیم.
خوشبختانه سونوگرافی کاملاً ایمن بوده و هیچ خطری ندارد. در کنار این موارد، سونوگرافی استفاده های مفید و مهمی در بارداری دارد.
سونوگرافی چیست؟
در سونوگرافی از امواج صوتی فرکانس بالا برای ثبت تصاویری از داخل بدن استفاده می کنند.
تصاویر سونوگرافی آنچه در همان زمان در بدن رخ می دهد ثبت می کنند. بنابراین حرکت خون و جنین کاملا قابل مشاهده است.
تکنولوژی مورد استفاده در سونوگرافی با تصویر برداری اشعه ایکس تفاوت دارد. در زمان انجام سونوگرافی، ژل روان کننده به بدن و مبدل زده می شود تا امواج به خوبی منتقل شوند.
این امواج صوتی مثل اکو از مبدل برگشت خورده و تصاویری از اندام ها، بافت ها، استخوان ها و رگ های خونی بدن ایجاد می شوند.
دو نوع سونوگرافی اصلی وجود دارد که در بارداری به کار می روند:
سونوگرافی واژینال که در آن مبدل داخل کانال واژن شده و سونوگرافی شکمی که در آن مبدل روی شکم حرکت می کند.
معمولا سونوگرافی واژینال در اوایل بارداری استفاده شده و سونوگرافی شکمی در اواسط تا انتهای بارداری تجویز می شود.
علت سونوگرافی در دوران بارداری چیست؟
دلایل مختلفی برای انجام سونوگرافی در بارداری وجود دارد. انتخاب نوع سونوگرافی هم به هفته بارداری بستگی دارد مثلاً سونوگرافی واژینال در اوایل بارداری برای اطمینان از رشد جنین در مکان مناسب انجام می شود.
بارداری خارج از رحم که وضعیتی خطرناک و مهلک است هم در اوایل بارداری با سونوی واژینال قابل تشخیص است.
تشخیص زود هنگام این مشکل از پارگی لوله فالوپ و مرگ احتمالی مادر قبل از شروع علائم پیشگیری می کند.
معمولا سونوگرافی در اواسط بارداری و حدود ۲۰ هفتگی برای بررسی رشد جنین تجویز می شود.
به این سونوگرافی آنومالی اسکن می گویند چون آناتومی ابتدایی بدن کودک و مکان قرارگیری جفت را مشخص می کند.
نقص های مهم جنین هم در این زمان معلوم می شود. علاوه بر این ها اگر موقعیت قرارگیری جفت خطرناک بود (مثلاً دهانه رحم را بپوشاند) گزینه های دیگر زایمان بررسی می شوند.
مزایای سونوگرافی
سونوگرافی اطلاعات مهمی درباره کودک و رشد و نمو او فراهم می کند. همچنین جزئیات کاملی از رحم، سلامت جنین و وضعیت جفت می دهد.
در سونوگرافی های روتین، سن جنین، آناتومی بدن او، هرگونه نقص جنین و سندرم هم مشخص می شود.
در صورت پر خطر بودن بارداری، وضعیت جفت و مایع آمنیوتیک مدام بررسی خواهد شد.
بیشتر بخوانید : انواع آزمایش ها در دوران بارداری
آیا سونوگرافی برای جنین ایمن است؟
سونوگرافی دهه ها مورد استفاده بوده و هیچ نگرانی ای درباره آن وجود ندارد. در واقع هیچ اطلاعاتی مبنی بر مشکلات ناشی از سونوگرافی برای جنین در دسترس نیست.
هیچ ارتباطی هم بین سونوگرافی جنین و بروز سرطان در کودکی، نقص های جنینی و مشکلات رشدی وجود ندارد.
این به معنای عدم احتمال بروز چنین مشکلاتی در آینده نیست. به همین علت پزشکان توصیه به انجام سونوگرافی فقط در موارد ضروری و توسط متخصص می کنند.
آیا خطراتی مرتبط با سونوگرافی وجود دارد؟
هیچ خطری در انجام سونوگرافی وجود ندارد اما توصیه شده سونوگرافی در موارد ضروری پزشکی انجام شود.
انجمن غذا و داروی آمریکا (FDA) می گوید مزایای بسیاری در سونوگرافی بارداری وجود دارد که باید در زمان ضرورت پزشکی انجام شود.
همچنین هشدار هایی درباره استفاده بیش از حد از سونوگرافی و یا انجام آن توسط تکنسین نابلد داده شده است.
باید استفاده های غیر پزشکی از سونوگرافی منع شود از جمله سونوگرافی های سه بعدی و چهار بعدی.
این سونوگرافی های غیرپزشکی و غیرضروری حاوی خطراتی هستند و به مادر اطلاعات غلط یا تشخیص غلط داده می شود.
همچنین انجمن غذا و داروی آمریکا سونوگرافی های یادگاری را به علت قرارگیری غیرضروری جنین در مقابل امواج صوتی توصیه نمی کند.
بیشتر بخوانید : سونوگرافی رحم و تخمدان زنان
نتایج سونوگرافی
در اکثر موارد، سونوگرافی های بارداری نتایج نگران کننده ای ندارند اما گاهی اوقات نتایج رضایت بخش نیست.
مثلا سونوگرافی، نقص جنین، مشکل در جفت یا رشد کودک را نشان می دهد. والدین باید بدانند نتایج نا امید کننده سونوگرافی همیشه جدی نیست و اهمیت زیادی ندارد.
اما در صورتی که در رشد و نمو کودک اختلالی وجود داشته باشد، حتی خطرات اندک هم باید جدی گرفته شوند.
حتی با وجود نتایج نگران کننده و بد باید بدانیم تیم پزشکی بیش از دو هر فرد دیگری صلاح مادر و کودک را می خواهد و تمام تلاش خود را برای سالم نگه داشتن این دو می کند.
در این صورت اقدامات تشخیصی بعدی برای حصول اطمینان تجویز می شود. همچنین فرد به متخصص بارداری های پرخطر ارجاع داده خواهد شد.
اگر در تهران هستید می توانید برای انجام سونوگرافی در دوران بارداری و دریافت مراقبت های حین بارداری و بعد از آن به کلینیک دکترعاطفه نظری متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت از کلینیک دکتر عاطفه نظری
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما