بسیاری از زنان باردار دوست دارند بدانند زایمان چه حسی دارد، چقدر طول می کشد و این که درد مرتبط با آن کاذب بوده و یا درد زایمان به شمار می آید. هر زایمانی با دیگری تفاوت دارد. دانستن علائم نزدیک شدن به زایمان به مادر در تشخیص صحیح زمان آن کمک می کند. این علائم عبارتند از:
- انقباضات شدید و مکرر
- مشاهده خون
- درد شکم و پایین کمر
- پاره شدن کیسه آب
علائم نزدیک شدن به زایمان (از یک ماه تا چند ساعت مانده به زایمان) عبارتند از:
- پایین آمدن نوزاد
- باز شدن دهانه رحم
- گرفتگی عضلات شکم و افزایش درد کمر
- احساس شل شدن مفاصل
- اسهال
- توقف افزایش وزن مادر
- خستگی و غریزه لانه سازی
زایمان (labor) چیست؟
پروسه زایمان با انقباضات رحم و باز شدن دهانه رحم شروع شده و با تولد نوزاد خاتمه می یابد.
با نزدیک تر شدن به روز زایمان، برخی علائم فیزیکی را مشاهده خواهید کرد. علائم اولیه زایمان از چند ساعت تا چند روز قبل از زایمان فعال و به دنیا آمدن نوزاد قابل مشاهده است.
علائم زایمان
در صورت تجربه علائم زیر به زودی زایمان انجام می شود:
انقباضات شدید و مکرر
با ارزیابی فواصل، شدت و مکان انقباضات می توانید انقباضات واقعی زایمان را از انقباضات براکستون هیکس تشخیص دهید.
انقباضات زایمان در فواصل زمانی مشخص رخ داده و به مرور فاصله آنها کم می شود. این فواصل زمانی بین ۳۰ تا ۷۰ ثانیه است.
انقباضات زایمان به مرور شدیدتر شده و با تغییر حالت بدن بهتر نمی شوند. احتمالاً نتوانید راه بروید و صحبت کنید.
خونریزی
ممکن است شاهد دفع موکوس پلاک (ماده مخاطی) هم باشید. موکوس پلاک مثل چوب پنبه دهانه رحم را در دوران بارداری مهر و موم می کند.
ممکن است تکه ای بزرگ (مثل ماده مخاطی بینی) یا چند تکه کوچک دفع بشود. در روزهای آخر قبل از زایمان ترشحات واژن غلیظ شده و افزایش می یابد.
این ترشح صورتی و غلیظ یکی از علائم نزدیک شدن به زایمان است.
درد شکم و کمر
کرمپ هایی مثل دوران قاعدگی، درد شکم و فشار در ناحیه پایین شکم حس می شود.
همچنین ممکن است در پایین کمر دردی ایجاد شود که به پاها بزند. این درد با تغییر حالت بدن بهتر نمی شود.
پاره شدن کیسه آب
پاره شدن کیسه آب بدون هیچ نشانه دیگری از زایمان زیاد رایج نیست. در اکثر زنان، پارگی غشاها و نشت کیسه آب بعد از سایر علائم آغاز می شود.
پاره شدن کیسه آب در واقع یکی از علائم نهایی زایمان است و فقط در ۱۵ درصد از موارد رخ می دهد. بنابراین جزء نشانه ها و علائم قطعی زایمان نیست.
علائم نزدیک شدن به زایمان (اما زایمان شروع نشده)
علائم نزدیک شدن به زایمان یا علائم پیش زایمان از حدود یک ماه قبل یا بیشتر تا حدود یک ساعت قبل از شروع زایمان فعال دیده می شوند.
پایین آمدن کودک
چند هفته قبل از شروع زایمان، نوزاد پایین آمده و در لگن جا می گیرد (معمولاً حدود ۲ تا ۴ هفته قبل از زایمان).
این اقدام که سبک شدن (lightening) نام دارد تا زمانی که واقعاً در فاز زایمان قرار نگیرید اتفاق نمی افتد.
کودک در موقعیتی قرار می گیرد که برای خروج مناسب از بدن، یعنی سر پایین و پاها رو به بالا (و نه بریچ)، آماده شود.
راه رفتن پنگوئنی در مادر بعد از پایین آمدن کودک بیشتر نمایان شده و همچنین مادر بیشتر از قبل دچار تکرر ادرار می شود.
علت تکرر ادرار، فشار آوردن سر نوزاد به مثانه است. با پایین آمدن کودک، نفس کشیدن برای مادر راحت تر می شود چون فشار از روی ریه ها برداشته شده است.
باز شدن دهانه رحم
دهانه رحم برای زایمان آماده می شود و در هفته ها یا روزهای آخر منتهی به زایمان شروع به باز شدن می کند.
در معاینه های هفته های آخر توسط پزشک، وضعیت دهانه رحم بررسی می شود. پیشرفت زایمان در هر فردی متفاوت است پس اگر دهانه رحم باز نشد نگران نباشید.
کرمپ و افزایش درد کمر
بیشتر شدن کرمپ و درد پایین کمر و کشاله ران ازعلائم نزدیک شدن به زایمان است. عضلات و مفاصل کشیده شده و برای زایمان آماده می شوند.
حس شل شدگی مفاصل
در طول بارداری، هورمون ریلکسین باعث شل شدن رباط ها می شود همچنین، ریلکسین مسئول ضعف بدن هم هست.
قبل از ورود به فاز زایمان، متوجه شل و ریلکس شدن مفاصل در کل بدن می شوید. این در واقع شیوه طبیعت جهت آماده سازی مسیر زایمان است.
اسهال
همان طور که عضلات رحم برای زایمان شل شده و آماده می شوند، سایر عضلات بدن هم این آمادگی را به دست می آورند از جمله عضلات مقعد.
این امر منجر به اسهال پیش از زایمان می شود. این اتفاق کاملا طبیعی بوده و فقط سعی کنید بدن را پر آب نگه دارید.
توقف افزایش وزن
افزایش وزن بارداری معمولا در انتهای این دوران متوقف می شود. حتی برخی زنان چند کیلو گرم هم وزن کم می کنند.
این توقف افزایش وزن کاملا طبیعی بوده و روی رشد نوزاد تاثیر منفی ندارد. کاهش وزن مادر به علت سطح پایین مایع آمنیوتیک و افزایش فعالیت است.
خستگی و غریزه لانه سازی
شکم بزرگ و مثانه فشرده شده، خواب راحت را در هفته های آخر بارداری با مشکل روبرو می کند.
گاهی اوقات برخی مادران کاملاً برعکس عمل می کنند. یعنی پر از انرژی شده (غریزه لانه سازی) و مشغول تمیز کاری و سر و سامان دادن امور منزل می شوند.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرم؟
درباره زمان دقیق زایمان خود استرس نداشته باشید. در ماه های آخر فاصله ویزیت پزشک بسیار کم است (هر هفته) و به مادر در شناسایی تمامی سرنخ های مربوط به زایمان کمک می کند.
اگر فکر می کنید زایمان در حال وقوع است، پزشک از قبل درباره اقدامات ضروری راهنمایی های لازم را می کند (مثلا می گوید اگر هر ۵ دقیقه یک بار و طی یک ساعت دچار انقباض شدید تماس بگیرید).
انقباضات زایمان یکنواخت، دردناک و طولانی هستند (۳۰ تا ۷۰ ثانیه طول می کشد) و در صورت تجربه آن با پزشک تماس بگیرید.
در صورت مشاهده موارد زیر با پزشک در تماس باشید:
- هرگونه خونریزی یا ترشح خونی (قهوه ای یا صورتی)
- پارگی کیسه آب مخصوصا اگر سبز یا قهوه ای باشد. رنگ سبز و قهوه ای نشانه مکونیوم است یعنی نوزاد دفع داشته و احتمال بلع آن وجود دارد.
- دوبینی یا تاری دید، سردرد شدید یا ورم ناگهانی. همه این ها علائم پره اکلامپسی هستند که به علت فشار خون بالا ایجاد می شود.
بیشتر بخوانید : سزارین یا زایمان طبیعی؟ کدام یک مناسب تر است؟
زایمان زودرس چیست؟
اکثر بارداری ها (حدود ۹۰ درصد) تا هفته ۳۷ ادامه پیدا می کنند. زایمان زودرس وقتی رخ می دهد که قبل از هفته ۳۷ انجام شود.
در صورتی که به هفته ۳۷ نرسیده اید و علائم زایمان دارید با پزشک تماس بگیرید.
ممکن است علائم نزدیک شدن به زایمان وجود نداشته باشد؟
زایمان در هر فرد با دیگری تفاوت دارد درست مثل دوران بارداری.
در اکثر زنان، زایمان قابل پیش بینی است و اغلب، انقباضات به مادر در تشخیص روند زایمان کمک می کند.
قطعا وقتی زایمان شروع می شود آن را حس می کنید اما در صورتی که شک دارید با پزشک تماس بگیرید.
راه های طبیعی برای کمک به زایمان
اگر ۹ ماه را کامل کرده اید و هنوز به زایمان نرسیده اید چند راه برای القای زایمان وجود دارد.
می توانید این روش ها در منزل امتحان کنید مثل پیاده روی، رابطه جنسی، غذاهای پر ادویه و طب سوزنی.
البته قبل از انجام هر یک از این موارد با پزشک مشورت کنید. با رسیدن به انتهای مسیر بارداری، کودک به هر شکل ممکن زمان خروج اش را به مادر نشان می دهد.
بنابراین سعی کنید از روزهای آخر بارداری لذت ببرید و آرامش خود را حفظ کنید.
بیشتر بخوانید : زایمان طبیعی با اپیدورال یا بدون آن؟
سوالات متداول
علائم نزدیک شدن به زایمان چیست؟
علائم زیر نشان دهنده نزدیکی زایمان هستند: باز شدن دهانه رحم، کرمپ عضلات، کمر درد
اولین علائم نزدیک شدن به زایمان چیست؟
انقباضات شدید و مکرر، خونریزی، پارگی کیسه آب
چگونه بفهمم چند روز تا زایمان فاصله دارم؟
علائم نزدیک شدن به زایمان (چند هفته تا چند ساعت) عبارتند از: پایین آمدن کودک، اتساع دهانه رحم، کرمپ و کمردرد، شل شدن مفاصل، اسهال، خستگی، غریزه لانه سازی
برای دریافت خدمات مراقبت های بارداری و زایمان و مشاوره در زمینه بیماری های زنان، بارداری، زایمان و انجام عمل های زیبایی تناسلی به کلینیک دکتر نظری متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما