هیستروسکوپی روشی است که در آن پزشک می تواند داخل رحم را برای تشخیص و درمان خونریزی های غیرطبیعی ببیند. هیستروسکوپی با وسیله ای به نام هیستروسکوپ انجام می شود. هیسترسکوپ لوله ای باریک و چراغ است که وارد واژن شده تا دهانه رحم و درون رحم را نشان دهد.
هیسترسکوپی اُپراتیو (درمانی) برای برداشتن پلیپ ها، فیبروم ها و چسبندگی ها به کار می رود.
هیسترسکوپی چیست؟
این شیوه بیشتر برای تشخیص و درمان خونریزی های غیرطبیعی رحم به کار می رود. در این صورت پزشک داخل رحم را با وسیله ای به نام هیستروسکوپ می بیند.
هیسترسکوپ لوله ای باریک و چراغدار است که جراح آن را وارد واژن کرده تا دهانه رحم و داخل رحم بررسی شود.
هیسترسکوپی بخشی از پروسه تشخیصی، علاوه بر پروسه درمانی است.
هیستروسکوپی تشخیصی چیست؟
در هیستروسکوپی تشخیصی ساختارهای غیر طبیعی رحم که احتمالا باعث خونریزی می شوند شناسایی خواهد شد.
از هیسترسکوپی برای تایید نتایج سایر تست ها مثل سونوگرافی یا هیستروسالپنگوگرافی هم استفاده می شود.
هیستروسالپینو گرافی عکس با اشعه ایکس با کمک رنگ است تا انسداد احتمالی لوله های فالوپ مشخص شود.
اگر لوله فالوپ مسدود باشد باروری غیرممکن خواهد شد.
هیسترسکوپی اپراتیو (درمانی) چیست؟
هیسترسکوپی اپراتیو هرگونه ناهنجاری و مورد غیر طبیعی تشخیصی در هیستروسکوپی را درمان می کند.
پزشک همزمان هم هیستروسکوپی تشخیصی و هم اپراتیو را ممکن است با هم انجام دهد.
در زمان این عمل اپراتیو پزشک با وسیله ای خاص موارد ایجاد کننده خونریزی رحم را بر می دارد.
ابلیشن آندومتر شیوه ای است که در آن خونریزی های غیرطبیعی رحم درمان می شود.
پزشک از هیستروسکوپ برای مشاهده داخل رحم قبل از نابودی دیواره رحم استفاده می کند.
چرا هیستروسکوپی نیاز می شود؟
از هیستروسکوپی برای شناسایی و درمان مشکلاتی استفاده می شود که سبب بروز خونریزی های غیرطبیعی رحم، خونریزی های شدید قاعدگی، لکه بینی های غیر معمول بین پریود ها و خونریزی بعد از یائسگی می شوند.
پزشک این روش را برای تشخیص و اصلاح مشکلات زیر به کار می برد:
- پلیپ و فیبروم : هیستروسکوپی برای یافتن و حذف این بافت های غیرطبیعی استفاده می شود. برداشتن پلیپ، هیستروسکوپی پولیپکتومی نام دارد. به برداشتن فیبروم از طریق جراحی هیستروسکوپی میومکتومی می گویند.
- چسبندگی ها : چسبندگی ها که به نام سندرم آشرمن هم شناخته می شوند دسته ای از بافت های دارای اسکار هستند که در رحم شکل گرفته و منجر به تغییراتی در جریان خونریزی قاعدگی و سرانجام ناباروری می شوند.
- سپتوم : هیسترسکوپی به تشخیص وجود یا عدم وجود سپتوم رحم کمک می کند. سپتوم بد شکلی مادرزادی رحم است. همچنین از هیستروسکوپی برای موارد زیر استفاده می شود:
- تشخیص علت سقط های مکرر یا مشکلات مربوط به ناباروری
- قرار دادن آی یو دی
- تشخیص و برداشت بافت جفتی بعد از زایمان
بیشتر بخوانید : برداشتن فیبروم رحم با جراحی میومکتومی
چه کسی گزینه مناسبی برای هیستروسکوپی است؟
پزشک تاریخچه پزشکی و وضعیت کنونی سلامت فرد را بررسی می کند. در این صورت تشخیص داده می شود فرد مناسب هیستروسکوپی است یاخیر.
با اینکه این روش مزایای بسیاری دارد اما برای همه مناسب نیست مثلاً در موارد زیر این روش نباید انجام شود:
- فرد باردار باشد
- عفونت لگن داشته باشد
هیستروسکوپی چه زمانی انجام می شود؟
اگر پریود های نامنظم دارید پزشک هیسترسکوپی را برای هفته اول بعد از اتمام قاعدگی برنامه ریزی می کند.
این زمان بندی بهترین نتیجه را برای تشخیص می دهد. اگر پریود های نا منظم و غیر طبیعی دارید با مشورت پزشک بهترین زمان را برای هیستروسکوپی انتخاب کنید.
در صورتی که یائسه شده اید این عمل هر زمان امکان پذیر است.
قبل از عمل
قبل از عمل دستورالعمل های لازم جهت آمادگی بهتر به فرد داده می شود. پزشک موارد زیر را انجام می دهد:
- گرفتن تاریخچه پزشکی و پرسش درباره نوع داروهای مصرفی از جمله ویتامین ها و مکمل ها. قبل از هیستروسکوپی احتمالاً باید از مصرف داروهای رقیق کننده خون مثل آسپرین اجتناب کنید.
- معاینه بالینی لگن انجام داده و تست بارداری از فرد گرفته خواهد شد. احتمالاً به آزمایش خون یا سایر تست های تشخیصی احتیاج شود.
- پزشک نحوه آمادگی را توضیح می دهد از جمله لباسی که باید بپوشید، ناشتا بودن یا نبودن و احتیاج به همراه برای بعد از عمل.
در زمان انجام عمل
در روز عمل باید مثانه را کاملا خالی کرده و گان بپوشید. نوع بیهوشی بستگی به مکان انجام هیستروسکوپی (بیمارستان یا مطب) و ادغام آن با پروسه های دیگر دارد.
باید روی تخت معاینه دراز بکشید و پاها را روی جاپایی مخصوص قرار دهید. سپس پزشک:
- معاینه لگن انجام می دهد.
- دهانه رحم را باز می کند تا هیستروسکوپ وارد رحم شود.
- هیستروسکوپ را از طریق واژن و دهانه رحم وارد رحم می کند.
- محلولی را از طریق هیستروسکوپ به رحم می ریزد. به آرامی دستگاه را باز کرده تا خون و ترشحات پاک شوند. در این مرحله پزشک رحم، دیواره رحم و لوله های فالوپ را می بیند.
- پزشک حفره رحم و لوله های فالوپ را مشاهده می کند. نور هیستروسکوپ به دید بهتر پزشک کمک خواهد کرد.
- از طریق هیستروسکوپ وسایل جراحی را به داخل می فرستد تا هرگونه ناهنجاری ترمیم و اصلاح شود.
- هیستروسکوپی از پنج دقیقه تا بیش از یک ساعت ممکن است به طول بیانجامد. طول مدت انجام این عمل بستگی به تشخیصی و یا درمانی بودن آن دارد.
- همچنین شاید اقدامات دیگری غیر از هیستروسکوپی مثل لاپاراسکوپی هم همزمان انجام شود.
- هیستروسکوپی تشخیصی معمولا زمان کمتری در مقایسه با اپراتیو می برد.
بیشتر بخوانید : فیبروم رحم چیست؟ عوامل، تشخیص و درمان
بعد از عمل
در صورت بیهوشی باید چندین ساعت در اتاق ریکاوری تحت نظر باشید. ممکن است که کرمپ یا خونریزی سبک برای چند روز تجربه کنید.
احساس تهوع کمی بعد از عمل طبیعی است.
آیا نیاز به یک شب اقامت در بیمارستان است؟
هیستروسکوپی عملی جزئی و سبک است و معمولاً به بستری شدن در بیمارستان نیازی نیست.
اگر پزشک نگران واکنش فرد به بیهوشی است احتمالا یک شب اقامت در بیمارستان مشکلی نداشته باشد.
مزایای هیستروسکوپی چیست؟
هیستروسکوپی به پزشک در تشخیص و درمان بیماری های مرتبط، فقط با یک عمل کمک می کند.
در واقع هیستروسکوپی جراحی ای است که تهاجمی نبوده و دقیق است. این روش هرگونه ناهنجاری و مورد غیر طبیعی را بدون آسیب زدن به بافت های اطراف شناسایی می کند.
هیستروسکوپی چقدر ایمن است؟
هیستروسکوپی روشی ایمن است اما گاهی حین عمل مشکلاتی پیش می آید. میزان بروز این عوارض کمتر از یک درصد است که عبارتند از:
- عفونت
- خونریزی شدید
- اِسکار داخل رحم
- واکنش به بیهوشی
- آسیب به دهانه رحم، رحم، روده یا مثانه
- واکنش به مواد مورد استفاده جهت باز کردن رحم
دوران نقاهت هیستروسکوپی چه مدت است؟
مدت زمان نقاهت بستگی به گستردگی عمل دارد مثلا اگر هیستروسکوپی هم تشخیصی و هم اپراتیو باشد دوران نقاهت طولانی تر خواهد بود.
باید از دوش واژینال، رابطه جنسی، وارد کردن هر چیزی به داخل واژن (مثل تامپون) تا دو هفته بعد از عمل اجتناب کنید.
احتمالاً باید حمام و شنا نکرده و در وان آب داغ غوطه ور نشوید.
چه زمانی باید مجدد به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت تجربه موارد زیر حتما به پزشک خود مراجعه کنید:
- تب
- درد شدید شکمی
- خونریزی شدید واژن
هیستروسکوپی چقدر دردناک است؟
در این موارد تجربه هرفرد با دیگری متفاوت است. تحقیقات نشان داده اند عواملی مثل طول مدت عمل، سابقه زایمان های قبلی و میزان اضطراب فرد قبل از عمل روی میزان درد در زمان این جراحی تاثیر می گذارد.
درباره نگرانی های خود با پزشک صحبت کنید.
بیشتر بخوانید : برداشتن پولیپ رحم در تهران + انتظارات از درمان
آیا فرد برای این عمل هوشیار است؟
بستگی دارد. بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی دو گزینه در دسترس برای هیستروسکوپی هستند.
بیهوشی عمومی فرد را به خواب عمیق می برد.
- بی حسی موضعی : بخش کوچکی از بدن برای مدت کوتاهی بی حس می شود.
- بی حسی منطقه ای : بخش بزرگی از بدن برای چندین ساعت بی حس می شود.
- بیهوشی عمومی : کل بدن برای تمام مدت زمان جراحی بی حس شده و فرد به خواب عمیق می رود. اگر قرار است بیهوشی عمومی انجام شود نباید طی چند ساعت قبل از عمل چیزی بخورید و یا بیاشامید.
آیا هیستروسکوپی جراحی ای بزرگ است؟
هیستروسکوپی اپراتیو عملی جزئی به حساب می آید. معمولاً نیاز به بیمارستان و بستری شدن نیست.
برخلاف روش های تهاجمی تر که شکم باز می شود، هیستروسکوپی از طریق واژن انجام پذیر است.
آیا دیلاتاسیون و کورتاژ (D&C) همان هیستروسکوپی است؟
خیر. دیلاتاسیون و کورتاژ و هیستروسکوپی به پزشک اجازه می دهند بافت های رحم را بردارند.
در حالی که هیستروسکوپی به پزشک در شناسایی توده ها و برداشتن آنها با ابزارهای جراحی کمک می کند، دیلاتاسیون و کورتاژ برداشتن نمونه ای بزرگ از نسج دیواره رحم با ایجاد خراشی کوچک است.
آیا باید نگران این جراحی باشم؟
خیر جای نگرانی ندارد. هیستروسکوپی عملی کاملا ایمن است که ریسک بسیار کمی دارد.
برای تشخیص و درمان مشکلاتی چون پلیپ وفیبروم رحم و مشکلات ناباروری در تهران به کلینیک دکتر عاطفه نظری مراجعه کنید. ما در کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان در تهران بهترین خدمات تشخیص و درمان را برای بیماری های زنان ارائه می دهیم.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت از کلینیک دکتر عاطفه نظری
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما
