متخصص زنان و زایمان کودکان کیست؟
متخصص زنان و زایمان کودکان یا اطفال، پزشک متخصصی است که در درمان برخی مشکلات و بیماری‌های کودکان و نوجوانان تبحر، مهارت و دانش دارد.
اکثر متخصصین زنان و زایمان، توانایی معاینه، تشخیص و درمان مشکلات نوزادان، کودکان و نوجوانان را دارند و در این مطلب به برخی از این موارد و مشکلات اشاره خواهیم کرد.
ممکن است نوزادی با ناهنجاری های دستگاه تولید مثل همچون چسبندگی لب های واژن، جوش خوردن لب های واژن یا خونریزی های غیرمعمول متولد شود.
همچنین برخی بیماری های ژنتیکی مثل کیست تخمدان هم به نظارت دقیق و مکرر احتیاج دارند. اما همه دلایل مراجعه به متخصص زنان و زایمان کودکان، مهم و جدی نیستند.
علل دیگری که برای مراجعه به این متخصص وجود دارد میتواند شامل موارد زیر باشد:
- مراقبت های پیشگیرانه : این امر اهمیت بسیاری دارد مخصوصا اگر سابقه خانوادگی سرطان یا سایر بیماری های ارثی وجود داشته باشد.
- قاعدگی : اگر بیش از سه ماه از آخرین قاعدگی بیمار نوجوان گذشته، خونریزی بیش از دو هفته ادامه داشته، پریود او دردناک و نامنظم است، سه سال از رشد سینه ها گذشته ولی هنوز پریود آغاز نشده، همه این ها دلایل کافی جهت مراجعه به متخصص زنان و زایمان کودکان و نوجوانان است.
- فعالیت جنسی : اگر احساس میکنید که فرزند نوجوان شما از نظر جنسی فعالیتی داشته و پریود او قطع شده، حتماً با متخصص زنان و زایمان در ارتباط باشید.
- درد یا ناهنجاری ها : اگر کودک دل درد، تب، به همراه ترشحات بدبو با رنگ زرد یا سبز دارد احتمالاً نشانه بیماری لگن است و مراجعه به متخصص زنان و زایمان کودکان و نوجوانان باید در اولویت باشد.
خدمات متخصص زنان و زایمان کودکان و نوجوانان به چه شکل است؟
برخی از خدمات اصلی و مهم متخصص زنان و زایمان در تهران سنین زیر 18 سال به این شرح است:
- مراقبت جامع و کامل از کودکان و نوجوانان دختر که شامل معاینه لگن است
- خدمات مشاوره و راهنمایی پیشگیری از بارداری : بررسی گزینه های مختلف کنترل بارداری. اگر احساس میکنید که امکان فعالیت جنسی میتواند وجود داشته باشد (که البته با توجه به فرهنگ ایرانیان و وقوع به ندرت چنین رخدادی، یک جلسه با متخصص زنان فقط جهت افزایش آگاهی دختران زیر 18 سال و بالای 12 سال میتواند مفید باشد)
- کمک به ناهنجاری های قاعدگی : تشخیص و درمان پریودهای نامنظم نوجوانان
- درمان درد مزمن لگن : تشخیص و درمان درد لگن، به علاوه مراقبت های پیشگیرانه
- ویزیت های بهداشت باروری : علت یابی و رفع درد، پریودهای نامنظم، انواع فیبروم ها و غیره
- مراقبت های بعد از جراحی های واژن، آدنکس رحم، رحم و پرینه
- لاپاروسکوپی برای اندومتریوز : آندومتریوز وقتی رخ می دهد که پوشش رحم خارج از رحم رشد کند و به سایر اندام های لگنی متصل شود
- برداشتن تخمدان ها (اواریکتومی) : برداشتن یک یا هر دو تخمدان به علت ناهنجاری
در اولین معاینه چه اتفاقی می افتد؟
در اولین معاینه، پزشک و کودک یا نوجوان با هم آشنا می شوند که باید تجربه مثبتی باشد.
اگر فرزند شما در سنین کودکی است پزشک باید تاثیر مثبتی روی کودک بگذارد تا امکان انجام معاینات بعدی فرآهم باشد.
در سنین نوجوانی، پزشک باید طوری با دختران برخورد کند که نوجوان بتواند با پزشک خود گفتگوی صادقانه و بی پروا داشته و ارتباط برقرار کند و البته که بدون شرم، خجالت و نگرانی امکان معاینه اندام‌های تناسلی دختر برای متخصص وجود داشته باشد.
در این نشست، متخصص زنان و زایمان این فعالیت ها را انجام می دهد:
- در مورد رشد معمول بلوغ صحبت می کند : به نوجوان اطمینان می دهد که این تغییرات حاصل از بلوغ طبیعی و مورد انتظار هستند.
- درباره چرخه قاعدگی صحبت می کند : پزشک نحوه چرخه قاعدگی طبیعی را توضیح می دهد و به او می گوید که گاهی ممکن است این چرخه متفاوت باشد.
- در مورد رفتارهای سالم و همچنین رفتارهای مخاطره آمیز مشاوره می دهد : متخصص زنان و زایمان کودکان درباره موضوعات مناسب سن کودک از جمله بهداشت جنسی و جنسیت صحبت می کند.
- باورهای نادرست و ترس های بی مورد را کاهش می دهد : پزشک به هر سوال ممکن کودکان کنجکاو و یا نوجوانان درباره رشد، جنسیت و سایر دغدغه ها پاسخ می دهد.
پزشک متخصص زنان و زایمان معاینه سینه ها و اندام تناسلی خارجی کودک و نوجوان را انجام می دهد.
معمولا در اولین ملاقات، معاینه داخلی انجام نمی شود مگر آنکه دلیل خاصی وجود داشته باشد.
اما مشکلات و بیماری هایی که توسط متخصص زنان و زایمان کودکان و نوجوانان درمان می‌شوند عبارتند از:
- خونریزی غیر طبیعی رحم
- عدم وجود پریود (آمنوره)
- تاخیر در بلوغ
- خونریزی شدید قاعدگی (منوراژی)
- افزایش فواصل قاعدگی (الیگومنوره)
- پریودهای نامنظم در نوجوانان
- قاعدگی های دردناک (دیسمنوره)
- بلوغ زودرس
- نا هنجاری های سینه
- چسبندگی لب های واژن
- کیست تخمدان
- درد لگن
- سندرم تخمدان پلی کیستیک
- بیماری های مقاربتی
- زخم یا ضایعات فرج
- ولووواژینیت (التهاب واژن)
کودکان و نوجوانان با شرایط زیر باید علاوه بر پزشک عمومی به متخصص زنان و زایمان هم مراجعه کنند :
- ناهنجاری های مادرزادی که روی اندام تناسلی تاثیر می گذارند
- آندومتریوز
- گیر کردن جسم خارجی در واژن
علل رایج برای مراجعه به متخصص زنان و زایمان کودکان و نوجوانان
شکایات شایع در کودکان شامل ترشحات واژن، خونریزی قبل از شروع قاعدگی، خارش، سوزش و گزارش سوء استفاده جنسی است.
همچنین، توده در ناحیه اینگوینال ممکن است فتق یا بیضه را در کودک اینترسکس (بیناجنس) نشان دهد.
چه تکنیک هایی برای معاینه کودک خردسال یا نوجوان مفید است؟
معاینه زنان هم برای کودک و هم متخصص می تواند بسیار چالش برانگیز باشد و بنابراین ماندن والدین در اتاق معاینه مفید است.
ابتدا با معاینه کلی و ظاهری شروع می شود و متخصص نباید عجله داشته باشد. اگر کودک بی تابی می کند معاینه به وقت دیگری موکول خواهد شد.
استفاده از آینه یا ویدیوکولپوسکوپ ممکن است بیمار عصبی را آرام تر کند. طرز قرارگیری کودک می تواند به شکل خوابیدن در بغل مادر، پای قورباغه، حالت سنگبرداری یا لیتاتومی، خوابیده به پشت و با زانوهای خمیده در قفسه سینه باشد.
مشکلات و بیماری های مرتبط با زنان و زایمان سنین پایین چگونه مدیریت و درمان می شود؟
مدیریت و درمان، به وضعیت کودک بستگی دارد. پزشک ممکن است رویکرد انتظار و مشاهده را برای برخی مشکلات توصیه کند.
گاهی نیاز به انجام روش هایی جهت ارزیابی بیشتر یک موضوع است. سایر شرایط به درمان خاصی نیاز ندارند.
در مجموع، درمان ها و روش ها شامل موارد زیر است:
- کولپوسکوپی : اگر نتیجه آزمایشات کودک (مثل آزمایش پاپ اسمیر) غیر طبیعی بود پزشک کولپوسکوپی تجویز می کند. در این شیوه دهانه رحم و دیواره واژن از نظر بافت غیر طبیعی بررسی می شود.
- جراحی لاپاروسکوپی کم تهاجمی : متخصص زنان و زایمان کودک با جراحی لاپاروسکوپی، توده های شکمی، درد لگن و آندومتریوز را بررسی می کند.
- واژینوسکوپی : روشی است که در آن جسم خارجی از واژن کودک خارج می شود.
- درمان های هورمونی : متخصص داروهای هورمونی جهت درمان برخی بیماری ها تجویز می کند. این داروها شامل قرص، آمپول، برچسب های پوستی یا دستگاه های داخل رحمی هستند.
- سایر داروها : داروهای دیگری از جمله آنتی بیوتیک ها، ضد ویروس ها و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی هم تجویز می شوند.
در اولین قرار ملاقات کودک با متخصص زنان اطفال چه می شود؟
در اولین ویزیت، کودک اندکی دچار استرس و اضطراب می شود که طبیعی است. متخصص زنان و زایمان کودکان باید ابتدا با معاینه ظاهری اندام های تناسلی آغاز کند و معاینه داخلی انجام ندهد.
مثلاً اقداماتی نظیر گرفتن قد، وزن، فشار خون و غیره. این امر به عنوان نقطه شروعی برای کودک و پزشک است.
سپس پزشک سابقه بیماری های خانوادگی و خود کودک را می گیرد و درباره سبک زندگی او اطلاعاتی کسب می کند.
اگر مراجعه کننده نوجوان احتمال داشتن فعالیت جنسی دارد، پزشک درباره روش های کنترل بارداری و واکسن hpv صحبت می کند.
اولین ویزیت ممکن است ترسناک و دلهره آور باشد اما مادر یا پدر باید قبل از مراجعه با کودک و به خصوص نوجوان خود صحبت کنند و به او اطلاع دهند که پزشک برای کمک به او و پاسخ به سوالات وی آنجا است.
مراقبت های مرتبط با زنان و زایمان نباید تا بزرگسالی عقب بیفتد. بهترین و کامل ترین برنامه های مراقبتی از دوران کودکی و نوجوانی آغاز می شود و مراجعه به متخصص زنان و زایمان کودکان به همان اندازه برای سلامتی کودک مهم است که تمامی معاینات منظم او در دوران رشد اهمیت دارند.
ویزیت کودک توسط یک متخصص زنان و زایمان کودکان به محافظت و حفظ سلامت دستگاه تناسلی او در سال های آینده زندگی وی کمک بسیاری می کند.
اگر در تهران زندگی میکنید و نگران سلامتی جنسی کودک و یا نوجوان خود هستید و یا عملکردهایی از جمله کنجکاوی باعث چنین نگرانی در شما شده است پیشنهاد میکنیم که حتما با یک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید و راهنمایی های لازم را دریافت کنید.
انجام یک چک آپ در صورت مشاهده مورد مشکوکی در کودک یا نوجوان میتواند از مشکلات جدی تر در آینده پیشگیری کند.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما
منابع: clevelandclinic, advancedgynecology
