سطح اسید بدن (PH) تاثیر مستقیم روی سلامت کل بدن، واژن اسیدی در بارداری و حتی باروری زن دارد. میزان PH از صفر (بسیار اسیدی) تا ۱۴ (بسیار کم اسیدی) متغیر است. عدد هفت طبیعی در نظر گرفته می شود بنابراین تنظیم PH برای زنان باردار اهمیت بسیار دارد.
آزمایش خون یا ادرار میزان PH بدن را مشخص می کند و عدد بین ۷.۳ تا ۷.۴ سالم تلقی می شود.
هر چیزی قادر است سطح PH را تغییر دهد از جمله هوای تنفسی آلوده، برخی غذاها، استرس و بیماری.
بیماری هایی که PH بالا و واژن اسیدی در بارداری ایجاد می کنند
اکثر افرادی که دچار عدم توازن PH هستند (۰ تا ۵) اسید بالایی دارند.
اسیدی بودن بیش از حد، بدن را مجبور به قرض گرفتن پتاسیم، سدیم، کلسیم و سایر مواد معدنی از استخوان ها و اندام های بدن، برای کمک به نرمال سازی اسید و حذف آن از بدن از طریق عرق و ادرار می کند.
اسیدوز خفیف تا متوسط سبب افزایش احتمال بروز فشار خون بالا، مشکلات قلبی، پوکی استخوان، دیابت، چاقی و سنگ کلیه می شود.
تولید هورمون در مردان و زنان از اسیدوز خفیف تاثیر پذیر است چون تخمدان ها و بیضه ها مواد معدنی خود را به علت PH اسیدی از دست می دهند.
در مقابل، سطح پایین PH (آلکالوز) از اسیدوز کمتر رایج است. علائم آلکالوز شامل تهوع، بی حسی انگشتان دست ها، پاها، لرزش دست ها، پرش عضلات و اسپاسم عضلات می شود.
درمان PH کم یا زیاد
درمان عدم توازن اسید شامل ایجاد تغییرات در رژیم غذایی، افزایش فعالیت فیزیکی، نوشیدن آب بیشتر می شود.
درمان های شدیدتر برای بهبود وضعیت وخیم اسید بسیار بالا و یا بسیار پایین به کار می رود.
این درمان ها شامل افزایش PH از طریق تزریق وریدی سدیم بی کربنات، مصرف سدیم سیترات برای بهبود عملکرد کلیه، بازیابی کاهش الکترولیت با مایعاتی خاص است.
واژن اسیدی در بارداری چگونه تاثیر می گذارد؟
اسپرم باید مسیر واژن را طی کرده و از دهانه رحم به لوله های فالوپ برسد تا تخمک را بارور کند.
عدم توازن اسید در دهانه رحم یا واژن باعث آسیب به اسپرم شده به گونه ای که مانع از بارور شدن تخمک می شود.
ایده آل ترین میزان اسید واژن برای زنی که قصد بارداری دارد بین ۳.۸ تا ۴.۵ در روزهای غیر تخمک گذاری است.
در دوران تخمک گذاری، افزایش هورمون لوتئینی کننده به منظور حفظ سطح اسید مناسب برای افزایش شانس رسیدن اسپرم به تخمک اتفاق می افتد.
در واقع وقتی سطح اسید واژن بین ۷ و ۱۲ باشد اسپرم تا ۴۸ ساعت در اندام تناسلی زن باقی می ماند.
چه عواملی روی اسیدی شدن مایعات دهانه رحم و واژن اسیدی در بارداری تاثیر می گذارد؟
علاوه بر استرس، رژیم غذایی یا اضافه وزن، اسید واژن و دهانه رحم به علت سن، کم آبی، مصرف برخی داروها، زندگی در مناطق شهری با هوای ناسالم و استفاده از لوبریکانت های مضر برای اسپرم هم تغییر می کند.
معمولاً یکی از علل عدم باروری در زنان، عدم تعادل PH در رژیم غذایی است.
غذاهای فرآوری شده، نوشیدنی های شیرین، فست فود ها و خوراکی های حاوی آرد سفید یا شکر سفید بسیار اسیدی هستند.
همچنین مصرف غذاهای سرشار از تنقلات باعث مشکلات هورمونی شده که تاثیر منفی روی باروری زنان می گذارد.
تاثیر سطح اسید بدن بر باروری
معمولا آزمایش های جامع برای مردان و زنانی که در باروری مشکل دارند تجویز می شود.
علاوه بر آزمایش تحلیل ادرار، آزمایش های هورمونی و تست های مربوط به تخمک گذاری و سونوگرافی لگن، تست اسید واژن و مایعات دهانه رحم هم انجام می شود.
اگر میزان PH متعادل بود، معمولا توصیه به مصرف غذاهایی برای کمک به کاهش اسیدیته (سیب، موز، پرتقال، گوجه، ماست، بادام درختی، تخمه آفتابگردان) و یا مصرف مکمل های غذایی ایجاد اسید مناسب در واژن و دهانه رحم می شود.
سطح استروژن بالا و سطح پایین پروژسترون بیماری ای است که به آن تسلط استروژن می گویند و می تواند سطح PH را برای اسپرم سمی کند.
زنان با سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOs) در خطر بالایی برای تسلط استروژن قرار دارند که همین امر باروری را با مشکل همراه می کند.
وقتی تنظیم PH باروری را به همراه ندارد
تکنولوژی جدید کمک باروری مثل IVF و IUI تنها چند گزینه برای زنانی هستند که قصد باردار شدن دارند اما از طریق طبیعی امکان پذیر نیست.
بیشتر بخوانید : انواع آزمایش ها در دوران بارداری
سلامت واژن در دوران بارداری
از سینه های برآمده گرفته تا شکم بیرون زده، بدن زن باردار به شیوه های مختلفی در زمان بارداری تغییر می کند. آیا می دانستید بارداری به شکل های کمتر مشهودی هم روی بدن تاثیر می گذارد؟ در واقع واژن در دوران بارداری دستخوش تغییرات بسیاری می شود.
در دوران بارداری بدن به مدت ۴۰ هفته در حال آماده شدن برای ورود نوزاد است. برخی تغییرات واژن در دوران بارداری عبارتند از:
تغییر در رنگ
افزایش جریان خون و تغییر سطح استروژن سبب می شود فرج تیره تر و حتی آبی به نظر برسد.
این تغییر رنگ ها طبیعی هستند و روی سلامت واژن تاثیری ندارند.
ورم
با پیشرفت حاملگی، متوجه ورم واژن و ناحیه اطراف آن می شوید. افزایش جریان خون با افزایش سایز رحم همراه شده و ورم را ایجاد می کند اما اگر متوجه خارش، سوزش، قرمزی یا ترشحات غیرطبیعی شده اید احتمالا عفونت واژن دارید.
افزایش خطر عفونت ها
یکی از قابل توجه ترین تغییرات واژن در دوران بارداری افزایش ترشحات واژن است.
ترشحات مربوط به بارداری معمولاً سفید، شفاف و رقیق بوده و بوی بدی نمی دهد.
با نزدیک شدن به زمان زایمان، ترشحات غلیظ تر شده و افزایش می یابد. گاهی اوقات ترشحات نشانه عفونت هستند.
در دوران بارداری تغییرات هورمونی باعث عدم توازن اسید واژن شده و خطر عفونت افزایش می یابد.
چند مورد از رایج ترین عفونت های بارداری عبارتند از:
- عفونت قارچی
- واژینوسیس باکتریایی
- استرپتوکوک گروه b
- تریکومونیازیس
بیشتر بخوانید : 10 چیزی که مادران را در دوران بارداری شگفت زده می کند
سلامت واژن بعد از بارداری
فرقی ندارد زایمان طبیعی یا سزارین باشد، ورم، درد و کبودی واژن کامل نرمال خواهد بود.
ممکن است دچار سوزش یا درد حین دفع ادرار شوید، همچنین تا ۶ هفته بعد از زایمان خونریزی ادامه دارد.
این علائم طبیعی هستند و طی چند هفته رفع می شوند اما در زنان با پارگی پوست و بخیه بعد از زایمان زمان بیشتری جهت نقاهت نیاز است.
بسیاری از زنان هفته ها بعد از زایمان احساس شل شدگی را گزارش کرده اند.
گاهی خشکی واژن به دلیل کاهش استروژن و بی اختیاری ادرار هم دیده می شود.
برخی اوقات این تغییرات بعد از بارداری طی چند هفته حل می شوند اما تا مدت ها بعد از زایمان هم ممکن است ادامه داشته باشند مخصوصا اگر چندین بارداری پشت سر هم داشته باشید.
در این صورت جوانسازی واژن توصیه می شود. این درمان ها با آخرین تکنیک های لیزر به حل بسیاری از مشکلات واژن در بعد از زایمان کمک می کنند از جمله:
- خشکی واژن
- آتروفی واژن
- بی اختیاری خفیف ادراری
- مقاربت دردناک
درمان های جوانسازی کمتر از ۱۰ دقیقه طول می کشد و اکثر زنان نیازمند تقریباً سه درمان برای حصول بهترین نتایج هستند.
در صورت وجود علائم واژن اسیدی در بارداری، می توانید توسط پزشک زنان تحت معاینه فیزیکی قرار گیرید. برای مشاوره و درمان عفونت های واژن و انجام درمان های جوانسازی واژن به کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما
