اگر تصمیم به تغذیه نوزاد خود با شیرخشک گرفته اید احتمالا اطلاعات کافی درباره مزایای شیر مادر ندارید. انتخاب نوع شیردهی تصمیمی شخصی است اما مزایای شیردهی مادر بسیار بی شمار هستند.
شیر مادر تغذیه ای مناسب و کامل برای کودک است. در واقع به خوبی هضم می شود و همیشه آماده و در دسترس است. انجمن متخصصین اطفال آمریکا توصیه به تغذیه انحصاری با شیر مادر تا ۶ ماهگی می کنند. حتی بعد از شروع غذای کمکی هم شیردهی مادر باید ادامه پیدا کند یعنی حداقل تا یک سالگی.
سازمان بهداشت جهانی تغذیه با شیر مادر را تا دو سالگی و حتی بیشتر توصیه کرده است چون مزایای بسیاری دارد.
در واقع مصرف شیر مادر یک ساعت بعد از زایمان بسیار مفید خواهد بود. در این مقاله ۱۱ مزیت شیردهی مادر را بررسی کرده ایم:
مزایای شیردهی مادر برای نوزادان
۱. شیر مادر تغذیه ای ایده آل برای نوزادان فراهم می کند
اکثر پزشکان توصیه به تغذیه انحصاری با شیر مادر تا شش ماه یا بیشتر می کنند. شیر مادر حاوی همه آنچه یک کودک تا ۶ ماهگی در مقادیر مناسب نیاز دارد است.
ترکیبات شیر طبق تغییر نیازهای بدن کودک تغییر می کند مخصوصا در اولین ماه زندگی.
طی اولین روزهای پس از تولد، سینه شیری غلیظ و مایل به زرد به نام آغوز تولید می کند. آغوز سرشار از پروتئین و قند پایین و مملو از ترکیبات مفید است.
در واقع آغوز غذای شگفت انگیزی به حساب می آید که با هیچ نوع شیرخشکی قابل قیاس نیست.
آغوز سبب می شود سیستم گوارشِ تکامل نیافته نوزاد تکمیل شود. بعد از چند روز اول، با رشد معده نوزاد سینه ها شروع به تولید مقادیر بسیار بالایی از شیر می کنند.
تنها ماده ای که شیر مادر ندارد ویتامین D است. به همین دلیل قطره ویتامین D تجویز می شود.
۲. شیر مادر حاوی آنتی بادی های مهم است
شیر مادر سرشار از آنتی بادی هایی است که با ویروس ها و باکتری ها مبارزه می کنند. این مبارزه در ماه های اول بسیار مهم است. در واقع آغوز حاوی آنتی بادی های مهمی است چون ایمونوگلوبین A بسیاری دارد.
وقتی در معرض ویروس ها و باکتری ها قرار می گیرید، بدن شروع به تولید آنتی بادی هایی می کند که وارد شیر می شوند.
ایمونوگلوبین A کودک را با شکل دهی لایه محافظتی در بینی، گلو و سیستم گوارش از بیمار شدن حفظ می کند. شیر خشک محافظت با آنتی بادی ایجاد نخواهد کرد.
تحقیقات بسیاری نشان داده اند کودکانی که شیر مادر نمی خورند بیشتر در معرض ابتلا به پنومونی (ذات الریه)، اسهال و عفونت های مختلف بوده و آسیب پذیرتر هستند.
۳. شیر مادر خطر ابتلا به بیماری ها را کاهش می دهد
مصرف شیر مادر به تنهایی سبب کاهش ابتلا به برخی بیماری ها می شود از جمله:
- عفونت گوش میانی : شیردهی مادر تا پایان دو سالگی گوش میانی، گلو و سینوس ها را از قرارگیری در معرض عفونت حفظ می کند.
- عفونت سیستم تنفسی : شیر مادر نوزاد را در برابر انواع بیماری های تنفسی و گوارشی محافظت می کند.
- سرماخوردگی و عفونت : نوزادانی که تا ۶ ماه منحصراً از شیر مادر استفاده می کنند کمتر به سرماخوردگی و عفونت گلو و گوش مبتلا می شوند.
- عفونت روده : تغذیه با شیر مادر با کاهش عفونت های روده ای در ارتباط است.
- آسیب بافت روده : تغذیه نوزاد نارس با شیر مادر در کاهش ابتلا به نکروز انتروکولیت موثر است.
- سندرم مرگ ناگهانی نوزاد : مصرف انحصاری شیر مادر سبب کاهش احتمال سندرم مرگ ناگهانی نوزاد می شود.
- بیماری های آلرژیک : شیر مادر خطر ابتلا به آسم، درماتیت آتوپیک و اگزما را کاهش می دهد.
- بیماری های روده : نوزادانی که منحصرا از شیر مادر تغذیه می کنند کمتر به بیماری کرون و کولیت اولسراتیو مبتلا می شوند.
- دیابت : شیر مادر سبب کاهش خطر بروز دیابت نوع یک و نوع دو غیر وابسته به انسولین می شود.
- سرطان خون کودکان : شیردهی مادر با کاهش خطر بروز سرطان خون کودکان در ارتباط است.
۴. شیر مادر باعث افزایش طبیعی وزن نوزاد می شود
شیر مادر وزن دهی طبیعی به نوزاد می دهد و از اضافه وزن پیشگیری می کند. مطالعات نشان می دهند شیردهی مادر برای بیش از ۴ ماه تاثیر چشمگیری در کاهش بروز اضافه وزن و چاقی نوزادان دارد.
علت این امر رشد باکتری های مفید مختلف در داخل شکم و روده است. نوزادانی که شیر مادر مصرف می کنند باکتری های روده ای بسیار مفیدی دارند که روی ذخیره چربی تاثیر می گذارد.
همچنین این کودکان در بدن خود لپتین بیشتری دارند. لپتین هورمونی مهم جهت تنظیم اشتها و ذخیره چربی است.
همچنین این نوزادان مصرف شیر خود را خود تنظیم می کنند. آنها به محض سیر شدن از خوردن دست می کشند که همین امر سبب ایجاد الگوی سالم تغذیه می شود.
۵. شیر مادر کودک را باهوش تر می کند
تغذیه با شیر مادر به کودک در انجام موفقیت آمیز تست های هوش کمک می کند. برخی تحقیقات نشان دادند در رشد مغزی کودکان با مصرف شیر مادر و کودکان شیر خشکی تفاوت هایی وجود دارد.
علت این تفاوت احتمالا به دلیل نزدیکی فیزیکی، لمس، تماس چشمی مرتبط در زمان شیردهی مادرعلاوه بر محتویات خود شیر است.
همچنین مطالعات نشان دادند کودکانی که شیر مادر می خورند ضریب هوشی بالاتری داشته و در بزرگسالی مشکلات رفتاری و یادگیری کمتری دارند.
این تحقیق به وضوح نشان داد که تغذیه با شیر مادر تاثیر چشمگیر مثبتی روی رشد مغز نوزادان در بلند مدت داشت.
بیشتر خوانید : لوله تغذیه در نوزادان نارس در تهران
مزایای شیردهی برای مادر
۶. شیردهی مادر سبب کاهش وزن او می شود
برخی زنان با افزایش وزن بعد از زایمان مشکل دارند. در عین حال که عده ای در دوران شیردهی دچار اضافه وزن می شوند، برخی دیگر بدون تلاش وزن کم می کنند.
شیردهی مادر سبب سوزاندن کالری های بیشتری شده و بعد از سه ماه شاید چربی سوزی قابل ملاحظه ای نسبت به مادرانی که از شیر خشک می دهند ایجاد شود.
۷. شیردهی مادر سبب جمع شدن رحم می شود
در دوران بارداری رحم رشد زیادی داشته و از سایز یک گلابی به سایز هندوانه ای بزرگ می رسد. در واقع رحم در روزهای آخر بارداری کل فضای شکم را می گیرد. بعد از زایمان، رحم وارد پروسه ای به نام جمع شدن رحم می شود یعنی به سایز قبل از بارداری برمی گردد.
اوکسی توسین هورمونی است که در دوران بارداری افزایش می یابد. بدن مادر در زمان زایمان مقادیر بالایی از این هورمون ترشح می کند تا هم به کاهش خونریزی و هم تسهیل زایمان کمک کند.
همچنین به تقویت رابطه عاطفی مادر و کودک کمک بسیاری خواهد کرد.
اوکسی توسین در زمان شیردهی مادر هم افزایش می یابد. ترشح این هورمون سبب انقباض رحم، کاهش خونریزی و بازگشت رحم به اندازه قبلی می شود.
مطالعات نشان داده اند مادرانی که شیر خود را به نوزاد می دهند خونریزی کمتری بعد از زایمان داشته و رحم آن ها زودتر جمع می شود.
۸. کاهش بروز افسردگی با شیردهی مادر
افسردگی پس از زایمان نوعی از افسردگی است که بلافاصله بعد از زایمان ایجاد می شود. زنانی که نوزاد را از شیر خود تغذیه می کنند در مقایسه با مادرانی که نوزاد را زود از شیر گرفته یا شیر خشک می دهند کمتر دچار افسردگی پس از زایمان می شوند.
افرادی که بلافاصله بعد از زایمان دچار افسردگی می شوند بیشتر در شیردهی مشکل داشته و برای مدت کوتاهی این کار را انجام می دهند.
اگر هر علامتی از افسردگی پس از زایمان داشتید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.
۹. شیردهی خطر بروز بیماری ها را کاهش می دهد
شیردهی مادرمحافظت طولانی مدت در مقابل سرطان و بیماری های بسیار ایجاد می کند. مجموع زمانی که یک زن صرف شیردهی می کند با کاهش خطر سرطان سینه و تخمدان در ارتباط است.
شیردهی مادر باعث کاهش خطر بروز بیماری های زیر می شود:
- فشار خون بالا
- آرتروز
- چربی خون
- بیماری های قلبی
- دیابت نوع دو
۱۰. شیردهی جلوی قاعدگی را می گیرد
شیردهی مداوم مادر جلوی تخمک گذاری و قاعدگی را می گیرد. قطع موقت چرخه قاعدگی روش طبیعیت برای ایجاد وقفه بین بارداری ها است.
در واقع این مسئله مزیتی شگفت انگیز به شمار می آید. در حالی که از وجود نوزاد خود لذت می برید دیگر نگران پریود های سنگین نیستید.
بیشتر بخوانید : متخصص زنان و زایمان در تهران
۱۱. شیردهی مادر در هزینه و زمان صرفه جویی می کند
شیر مادر رایگان است و فقط مشاوره شیردهی و پمپ شیردوش هزینه اندکی دارند. با انتخاب تغذیه نوزاد با شیر مادر موارد زیر از لیست انجام خط می خورند:
- هزینه خرید شیرخشک
- اندازه گیری مداوم میزان شیر دریافتی کودک
- صرف زمان جهت تمیز کردن و استریلیزه سازی بطری ها
- ترکیب نمودن شیر و گرم کردن آب در نیمه های شب یا روز
- گرم کردن شیر در ماشین یا خیابان و مکان هایی که انجام این کار دشوار است
دمای شیر مادر همیشه مناسب بوده و همواره آماده مصرف است.
برای مشاوره با پزشک درباره هر گونه مشکل در تغذیه نوزاد و دریافت خدمات درمانی مرتبط با زنان و زایمان در تهران با کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان تماس بگیرید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما