برای یک خانم باردار، احساس ضربان نامنظم وعجیب قلب در قفسه سینه که قدری ناراحت کننده است طبیعی به شمار می آید. علت تپش قلب نامنظم در بارداری به دلیل افزایش حجم خون در دوران بارداری است. بدن باید سخت کار کند تا همه این خونها را به جریان دربیاورد.
این تجربه قدری نگران کننده و یا ترسناک است. بسیاری از مادران درباره این شیوه تپیدن قلب احساس نگرانی می کنند.
خوشبختانه، تپش نامنظم قلب در بارداری مشکلی ندارد. در کل بدن دچار تغییرات بسیاری در این دوران می شود.
هورمون های بارداری و رحم در حال رشد، انواعی از علائم شناخته شده بارداری را ایجاد می کنند مثل تهوع صبحگاهی، خستگی و تکرر ادرار.
همچنین بارداری روی سایر نقاط بدن مثل سیستم گردش خون (قلب و ذخیره خونی) تاثیر می گذارد.
برخی مادران متوجه این علائم نمی شوند اما سایرین علائم جدیدی را می بینند مثل تپش نامنظم قلب.
تپش قلب نامنظم در بارداری
تحقیقات نشان داده اند تپش نامنظم قلب در بارداری طبیعی است. برخی زنان باردار تپش قلب را برای اولین بار در بارداری تجربه می کنند.
عده ای دیگر آن را قبل از بارداری داشته اند و در بارداری هم ادامه دارد. تپش قلب در بارداری معمولاً بی ضرر است اما گاهی اوقات وجود مشکلی را نشان می دهد.
با مشاهده هرگونه علائم جدید یا نگرانی تازه با پزشک مشورت کنید.
تپش قلب نامنظم چه حسی دارد؟
تپش نامنظم قلب حس عدم ضربان نرمال قلب است. در این صورت موارد زیر را تجربه می کنید:
- به لرزه افتادن
- داشتن ضربان اضافه قلب
- عدم ریتم معمول در ضربان قلب
- تپندگی یا بیرمقی قلب
- سریع تپیدن
- جا افتادن برخی از ضربان ها
تپش قلب در قفسه سینه، گردن و گلو هم حس می شود.
علت تپش قلب نامنظم در بارداری
قلب در بارداری بیشتر کار می کند به همین دلیل تپش قلب به دلایل زیر بیشتر رخ می دهد:
- حجم خون : قلب مجبور به جریان درآوردن ۴۰ تا ۵۰ درصد خون بیشتر است
- افزایش سرعت : قلب با ۲۵ درصد سرعت بیشتر می زند
- افزایش وزن
تپش نامنظم قلب می تواند علل دیگری هم داشته باشد از جمله:
- آنمی (کمبود سلول های قرمز خون)
- برخی داروها مثل داروهای سرماخوردگی و داروهای گیاهی
- دهیدراسیون (کم آبی بدن)
- ورزش بیش از حد
- استرس و اضطراب بیش از حد
- بیماری های قلب
- پایین بودن قند خون
- تیروئید پرکار
بیشتر بخوانید : کم خونی زنان در دوران بارداری + علت، ریسک و درمان
تشخیص تپش قلب نامنظم در بارداری
حتما هر علامت و مشکلی که در چکاپ های بارداری مشاهده و تجربه کردید با پزشک در میان بگذارید.
پزشک تشخیص می دهد آنچه تجربه کرده اید طبیعی است یا خیر. معمولاً با بررسی سابقه پزشکی و صحبت درباره هرگونه مشکل قلبی در خانواده علاوه بر معاینه بالینی، گرفتن نبض و گوش دادن به قلب آغاز می شود.
چون تپش نامنظم قلب مداوم نیست ممکن است پزشک با آن حین معاینه برخورد نکند.
می توانید با ثبت تعداد تپش های قلب و علائم آن قبل از ملاقات با پزشک به او کمک کنید.
همچنین پزشک این سوال ها را می پرسد:
- آیا علائم دیگری مثل تعریق و سرگیجه دارید؟
- چه حسی دارند؟
- چه مدت دوام دارند؟
- چه اقداماتی به رفع آنها کمک می کند؟
- چه زمانی شروع می شود؟
بسته به نتیجه آزمایش ها و بررسی ها، پزشک احتمالا موارد زیر را توصیه کند:
- آزمایش خون برای بررسی آنمی یا سایر علل
- عکس قفسه سینه برای بررسی ریه ها و قلب
- اکوکاردیوگرافی یا سونوگرافی برای بررسی بخش های مختلف قلب و نحوه عملکرد آن ها
- الکتروکاردیوگرافی (EKG یا ECG) جهت بررسی فعالیت الکتریکی قلب و شناسایی ضربان غیر معمول و آریتمی
- مانیتور قلب که برای یک روز یا یک هفته و بیشتر به فرد وصل می ماند تا تپش نامنظم قلب و ضربان های غیر معمول ثبت شوند
درمان تپش قلب نامنظم در بارداری
درمان تپش قلب نامنظم در بارداری بستگی به علت بروز و علائم آن دارد. وقتی تپش نامنظم قلب مرتبط با بارداری باشد لزوما به درمان نیازی نیست.
پزشک احتمالا فقط علائم را نظارت کرده و از مادر بخواهد به تپش ها توجه داشته باشد.
اگر پزشک حس کند به درمان نیاز دارید در سریع ترین حالت ممکن درمان را آغاز می کند.
درمان های احتمالی عبارتند از:
- تجویز دارو برای تپش قلب و اختلالات ریتمی قلب
- ارجاع فرد به متخصص غدد برای بررسی تیروئید، متخصص قلب و عروق و متخصص پریناتولوژی (بارداری های پرخطر)
- درمان ایمن هر مشکل زمینه ایِ منجر به بروز تپش قلب مثل آنمی و تیروئید پرکار
موارد شدیدتر نادر هستند اما در این صورت درمان هایی مثل کاردیوورژن در بارداری ایمن هستند.
کنار آمدن با تپش قلب نامنظم در بارداری
تپش قلب نامنظم در بارداری می تواند به یکباره حین فعالیت یا استراحت ایجاد شود که قدری ترسناک و مضطرب کننده است.
وقتی علت تپش قلب و نحوه کنار آمدن با آن را بدانید آمادگی بهتری برای مواجهه با آن خواهید داشت.
راهکارهای کنار آمدن با تپش قلب
در اینجا چند نکته مفید است که در زمان تپش قلب می توان انجام داد:
- بلند شوید و به اطراف حرکت کنید
- یک میان وعده کوچک بخورید
- یک لیوان آب بنوشید
- اگر در حال فعالیت بودید بنشینید و استراحت کنید
- هر چه انجام می دهید متوقف کنید
- کلاس های یوگای بارداری و ورزش های کششی بارداری برای رفع استرس موثر هستند
- تکنیک های ریلکسیشن مثل مدیتیشن و تنفس عمیق را امتحان کنید
نکته هایی جهت پیشگیری
این راهکارها به پیشگیری از تپش قلب نامنظم در بارداری کمک می کنند:
- سیگار نکشید، الکل ننوشید، مواد مخدر مصرف نکنید
- هیچ دارویی بدون مشورت با پزشک استفاده نکنید
- مواد مغذی مصرف کنید و وزن خود را متعادل نگه دارید تا از دیابت بارداری، فشار خون و کلسترول بالا جلوگیری شود. این ها بیماری هایی هستند که تپش قلب را تشدید می کنند
- میان وعده هایی بین غذاهای اصلی خود برای پیشگیری از افت قند خون میل کنید
- مصرف کافئین را محدود کنید
- به شکل مرتب در ورزش های بارداری شرکت کرده اما زیاده روی نکنید
- آب کافی بنوشید
بیشتر بخوانید : تغییرات خلقی در دوران بارداری و روش های مواجهه با آن
عوارض تپش نامنظم قلب در دوران بارداری
در اکثر موارد تپش نامنظم قلب منجر به عوارض خاصی در دوران بارداری نمی شود.
قلب سالم می تواند با حجم خون بالا و ضربان قلب سریع در بارداری کنار بیاید اما اگر مبتلا به بیماری قلبی هستید بارداری آن را بدتر می کند.
عوارض بیماری قلبی روی ۱ تا ۵ درصد از بارداری ها تاثیر می گذارد. اگر مشکل قلبی دارید، بارداری جزء بارداری های پرخطر محسوب می شود.
پزشک زنان با متخصص قلب همکاری کرده تا سلامت قلب مادر در دوران بارداری نظارت شود.
اگر بیماری قلبی شدیدی دارید فشار اضافه حاصل از بارداری روی قلب منجر به موارد زیر می شود:
- ریتم غیر طبیعی قلب
- اِدِم ریوی
- سکته قلبی
مرگ هم یکی از عوارض بیماری های قلبی در بارداری است.
بیشتر بخوانید : تغییرات هورمونی مادران در بارداری
زمان مراجعه به پزشک
در حالی که در اکثر موارد، تپش قلب مشکلی جدی به حساب نمی آید، در درصد کمی از زنان می تواند نشانه ای از وجود یک بیماری جدی باشد.
در شرایط زیر به اورژانس مراجعه کنید:
- تپش قلب طول کشیده یا بدتر شده است
- احساس سرگیجه، بی حالی و از حال رفتن دارید
- تنگی نفس دارید یا در تنفس مشکل ایجاد شده است
- درد قفسه سینه دارید
- مدام تپش نامنظم قلب دارید
- در کل حال خوبی ندارید
برای مشاوره با پزشک در مورد تپش قلب، کم خونی و تغییرات هورمونی و خلقی در دوران بارداری یا هر گونه مشکل دیگر(قبل، بعد و درهنگام بارداری) و دریافت مراقبت های بارداری در تهران به کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما