مادرانی که زایمان طبیعی انجام می دهند باید به یک سری نکات مربوط به مراقبت های پس از زایمان طبیعی توجه کنند.
در اواخر سه ماهه سوم بارداری، تقریباً همه چیز برای ورود نوزاد جدید آماده است.
بهتر است از وسایل لازم برای دوران نقاهت بعد از زایمان لیستی تهیه کرده و همه آنها را قبل از تولد نوزاد آماده کنید.
زایمان طبیعی چیست
زایمان طبیعی، شیوه های مختلف زایمان بدون داروی مُسکن در منزل یا بیمارستان است که از طریق واژن صورت می گیرد.
زایمان طبیعی شامل موارد زیر است:
- مرحله اولیه و فعال زایمان (Labor) و خود زایمان بدون کمک داروهای مسکن مثل اپیدورال ها
- استفاده از هیچ نوع مداخله پزشکی مثل نظارت مداوم جنین یا اپیزیوتومی (وقتی فضای بین واژن و مقعد به نام پرینه برش زده می شود).
- آزاد گذاشتن مادر جهت انجام زایمان به هر شکلی که راحت است.
بسیاری از زنان با بارداری های کم خطر جهت اجتناب از هرگونه گرفتن دارو و عدم انتقال آن به جنین زایمان طبیعی را انتخاب می کنند.
داروهای مسکن روی پروسه زایمان تاثیر می گذارند، فشار خون کاهش می یابد، سرعت زایمان کم یا زیاد شده، مادر دچار حالت تهوع می شود و قدری احساس عدم کنترل خواهد داشت.
اما بسیاری از زنان زایمان طبیعی را جهت احساس نزدیکی بیشتر با تجربه زایمان انتخاب می کنند.
مراقبت های پس از زایمان طبیعی
سایر نکات مربوط به مراقبت های پس از زایمان طبیعی عبارتند از:
درد زخم پرینه در زایمان طبیعی
تا جایی که شرایط بدن مادر اجازه می دهد، ۱۰ درجه درد را در ازای دریافت کودک خود تحمل خواهد کرد.
در زمان زایمان، کشش عضلات کف لگن، بزرگی جنین سبب کشیدگی پرینه و پارگی پرینه شود.
گاهی اوقات برای پیشگیری از پارگی پرینه، پزشک اپیزیوتومی و بعد بخیه زخم را انجام می دهد که همین امر منجر به درد پرینه بعد از زایمان طبیعی می شود.
زخم بعد از بخیه به زمان جهت بهبودی نیاز دارد و درد زخم پرینه طی یک هفته برطرف خواهد شد.
در این دوره باید مراقبت های لازم از پرینه انجام شود در غیر این صورت دچار عفونت، التهاب و چرک و دردی دو برابر خواهید شد. در این صورت زمان نقاهت هم بیشتر می شود.
پاکسازی و عفونت زدایی زخم
اپیزیوتومی به یک تا دو هفته زمان جهت بهبودی نیاز دارد. در دوره نقاهت، پرینه باید هر روز عفونت زدایی شود.
در اتاق زایمان از محلول یدوفور دو دهم درصد برای شستن فرج و خون ها استفاده می شود.
بنابراین جهت حصول تاثیرات باکتری زدایی و پیشگیری از عفونت ثانویه، این شستشو ضروری است.
تعویض مکرر پد بهداشتی
بعد از زایمان، بدن حدود یک ماه لوچیا دفع می کند. جهت پیشگیری از بروز عفونت، مادر باید پد بهداشتی خود را مکرراً عوض کند.
به هیچ وجه در مصرف پد و دستمال بهداشتی صرفه جویی نکنید.
به موقع به پزشک مراجعه کنید
اگر زخم قرمز شده یا از آن ترشحات خارج می شود بهبود نخواهد یافت. به وضعیت پرینه دقت کافی و کامل داشته باشید و در صورت بروز هرگونه مشکل به پزشک مراجعه کنید.
پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند چرا که در غیر این صورت بهبودی زخم مشکل خواهد بود.
پیشگیری از بروز عفونت و بهبود زخم ها
قدری گل همیشه بهار و خار مریم را ۱۰ دقیقه در یک لیتر آب بجوشانید. سپس بگذارید خشک شود و بعد از صاف کردن در بطری اسپری بریزید.
بعد از هر بار مراجعه به سرویس بهداشتی یا حمام، قدری از آن را به موضع مورد نظر اسپری کنید.
محلول نمک درشت و آب هم از عفونت جلوگیری می کند. اپیزیوتومی درد و ناراحتی در دوران بعد از زایمان ایجاد می کند.
می توانید از گل همیشه بهار هم استفاده کنید چرا که باعث کاهش درد بعد از اپیزیوتومی می شود.
از طرف دیگر، هیچ مدرک علمی دال بر تاثیر نمک درشت بر پیشگیری از عفونت وجود ندارد.
بیشتر بخوانید : کلینیک زایمان طبیعی در تهران
رهایی از درد و حساسیت نوک سینه ها
یک چای کیسه ای رویبوس را در دو قاشق چای خوری آب جوش آغشته کنید، بعد از خنک شدن کیسه چای آنها را روی نوک سینه ها قرار دهید.
رویبوس اثرات آرامبخشی دارد که به صورت موضعی روی پوست استفاده می شود.
راه دیگر جهت کاهش درد و حساسیت نوک سینه ها استفاده از کلم برگ است. یک یا دو برگ کلم را به اندازه نوک سینه برش دهید.
سپس آنها را برای ۱۰ ثانیه در آب جوش بگذارید و بعد از خنک شدن روی سینه ها قرار دهید.
این کار هرگونه درد را کاهش داده و تولید شیر را تحریک می کند. هر بار که می خواهید شیر بدهید کلم ها را عوض کنید و تا بهبودی کامل، این روند باید ادامه داشته باشد.
مطالعات بسیاری در این زمینه صورت گرفته اما متاسفانه نتایج کاملاً متفاوت و متناقض هستند.
برگ کلم در برخی زنان در حالت گرم و برای عده ای در حالت سرد آرامش بخش است. می توانید هر دو را امتحان و بهترین حالت را انتخاب کنید.
کاهش خونریزی رحم یا اپیزیوتومی
برای کاهش تاثیر لوچیا، که همان لخته های خون بعد از زایمان هستند، تا دو روز بعد از زایمان چای گیاه کیف چوپان مصرف کنید.
سپس این چای را با برگ تمشک، جاروی پیچک و گل بومادران به نسبت مساوی جایگزین کنید.
خداحافظی با هموروئید
گازی 10 در 10 سانتی متری را در دم کرده نارون کوهی که گیاهی قابض است خیس کنید.
سپس آن را روی کاغذ مومی گذاشته، فریز کنید و برای ۱۰ تا ۲۰ دقیقه روی هموروئید قرار دهید.
۲ تا ۳ بار در روز این کار را انجام دهید.
بیشتر بخوانید : مشکلات پس از زایمان و راه‌های مقابله با آنها
ماساژ برای انقباض رحم
ماساژ شکم به صورت دورانی، بر خلاف جهت عقربه های ساعت هر ۴ ساعت یک بار باعث انقباض مداوم رحم می شود.
این تکنیک را دو هفته انجام دهید تا زمانی که رنگ خون لوچیا صورتی شود.
تسهیل بهبودی و کاهش درد عضلات
برای بهبودی هرچه سریع تر کبودی ها، قرص آرنیکا را در هر دو ساعت یک بار طی دو روز اول بعد از زایمان مصرف کنید.
این درمان را به مدت یک هفته انجام دهید. با اینکه اطلاعاتی درباره ورود آرنیکا به شیر مادر وجود ندارد اما بهتر است قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
بعد از زایمان انتظار چه مواردی را داشته باشیم
درد بعد از زایمان
درد بعد از زایمان طی روز اول و دوم قدری شدید و کرمپی شکل است. گاهی اوقات این درد ها مخصوصاً حین شیردهی از انقباضات زایمان بد تر می شوند.
خونریزی
با زایمان، خون زیادی خارج می شود (صرف نظر از نوع زایمان). تا ۶ هفته بعد از زایمان خونریزی سنگین و بعد لکه بینی را تجربه می کنید.
درد واژن
درد طبق سختی یا راحتی زایمان درجات مختلفی دارد. تا چند روز دستشویی رفتن مشکل است بنابراین آماده باشید.
یبوست
مشکل در دفع بعد از زایمان بسیار معمول است اما به آسانی با داروها رفع می شود.
هورمون ها
نوسانات هورمونی بعد از زایمان شدید بوده ولی کاملاً طبیعی است. لحظه ای احساس ابرقهرمانی می کنید و لحظه ای دیگر تبدیل به مادری خسته و آشفته می شوید.
به آسانی اشک می ریزید و سریع عصبانی خواهید شد. این دوران درست علائمی شبیه سندرم پیش از قاعدگی دارد.
راه هایی جهت کنترل این علائم در دست است که می توانید از پزشک کمک بگیرید.
برای انتخاب بین زایمان طبیعی و سزارین بهتر است با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید تا در آینده به مشکلات حادی برخورد نکنید. برای دریافت مشاوره در زمینه زایمان طبیعی به کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما
