می دانید که در طول ۹ ماه بارداری قاعدگی صورت نمی گیرد. اما بعد از زایمان اتفاقاتی در بدن رخ داده که منجر به بازگشت چرخه قاعدگی می شود. زمان اولین قاعدگی یا پریود بعد از زایمان بستگی به این دارد که مادر شیر خود را به نوزاد می دهد یا خیر.
قاعدگی یا پریود بعد از زایمان هم درست مثل زندگی بعد از به دنیا آمدن کودک، دستخوش تغییر و تحول بسیار می شود.
شروع دوباره پریود بعد از زایمان چه زمانی است؟
اگر شیر مادر به کودک ندهید، حدود ۶ تا ۸ هفته بعد از زایمان باید پریود شوید. در صورت شیردهی، زمان شروع پریود متفاوت خواهد بود.
مادرانی که منحصراً شیر خود را به نوزاد می دهند ممکن است تا پایان اتمام دوران شیردهی پریود نشوند. استفاده انحصاری از شیر مادر یعنی نوزاد فقط از شیر مادر تغذیه کند.
اما برای سایرین بعد از چند ماه (چه شیر مادر همراه با شیرخشک چه شیر خشک به تنهایی) قاعدگی اتفاق می افتد.
اگر بلافاصله بعد از زایمان طبیعی پریود شدید پزشک استفاده از تامپون را در اولین پریود بعد از زایمان توصیه نخواهد کرد.
علت آن، روند ترمیم بدن و واژن بوده و تامپون ممکن است به آن ناحیه آسیب برساند.
چرا زنان در دوران شیردهی پریود نمی شوند؟
علت این امر هورمون های بدن است. پرولاکتین هورمونی برای تولید شیر است و هورمون های تولید مثل را سرکوب می کند.
در نتیجه بدون این پروسه، تخمک گذاری و رها شدن تخمک انجام نمی شود. در نتیجه پریودی هم اتفاق نمی افتد.
آیا پریود روی شیر تاثیر می گذارد؟
با بازگشت پریود ممکن است تغییراتی در میزان شیر یا واکنش کودک به شیر ببینید. تغییرات هورمونی که باعث بازگشت پریود می شوند ممکن است روی شیر تاثیر بگذارند.
مثلاً احتمالا کاهش در میزان شیر یا تغییر در درخواست شیر از جانب کودک را مشاهده کنید.
تغییرات هورمونی هم ممکن است روی ترکیبات شیر و طعم آن تأثیر بگذارند. این تغییرات معمولا جزئی بوده و نباید روی توانایی شیردهی به نوزاد تاثیر داشته باشند.
پیشگیری از بارداری
برخی افراد، شیردهی را به عنوان روشی طبیعی برای پیشگیری از بارداری در نظر می گیرند.
سالانه کمتر از یک مورد در هر هزار زن با وجود شیردهی باردار می شوند. حتی با اینکه شیردهی باروری را کاهش می دهد، تضمینی صد درصد برای عدم بارداری مجدد نیست.
نکته مهم در اینجا، تغذیه انحصاری نوزاد با شیر مادر است. یعنی فقط شیر مادر، بدون هیچ مایع یا غذای دیگری. حتی آب!
ویتامین ها و مکمل ها نقشی نداشته و مصرف آنها برای نوزاد بلامانع است. شیردهی ای که خارج از این چارچوب باشد فرد را در مقابل بارداری حفظ نمی کند.
اگر شیر خود را به کودک می دهید و پریود شدید، احتمال بارداری هم وجود خواهد داشت.
پیش بینی بازگشت باروری مشکل است. تخمک گذاری قبل از شروع پریود انجام می شود بنابراین بارداری دوباره قبل از شروع پریود امری طبیعی به حساب می آید.
روش های ایمن و موثر پیشگیری از بارداری برای زنان شیرده در دسترس است.
روش های غیر هورمونی مثل آی یو دی، کاندوم و دیافراگم همیشه در دوران شیردهی ایمن بوده اند.
همچنین داروهای هورمونی ضد بارداری هم وجود دارد. در کل قرص های دوز پایین که حاوی استروژن و پروژسترون هستند برای استفاده در بعد از زایمان ایمن خواهند بود.
قرص های پروژستین به تنهایی هم در دوران شیردهی مناسب هستند.
بیشتر بخوانید : شیر مادر یا شیر خشک + مزایا و معایب هر کدام
پریود بعد از زایمان چه تغییری می کند؟
وقتی دوباره بعد از زایمان پریود می شوید، کمی با قاعدگی های قبل از بارداری متفاوت خواهد بود. بدن دوباره برای قاعدگی خود را تنظیم می کند و تفاوت های زیر را شاهد خواهید بود:
- کرمپ هایی که قوی تر یا سبک تر از حد معمول هستند
- لخته های کوچک خون
- خونریزی های سنگین تر
- توقف شروع جریان خون
- افزایش درد
- طول دوره غیر متعارف
اولین پریود بعد از زایمان ممکن است سنگین تر از قبل باشد. همچنین احتمالاً با کرمپ و گرفتگی بیشتر عضلات به علت افزایش ضخامت دیواره رحم همراه خواهد بود.
با ادامه چرخه های مختلف قاعدگی، این تغییرات کاهش می یابند. در موارد نادر، مشکلاتی همچون تیروئید و آدنوم باعث خونریزی های سنگین بعد از زایمان خواهند شد.
ادنوم جدار ضخیم دیواره رحم است. زنانی که قبل از بارداری مشکل آدنوم داشتند بعد از زایمان خونریزی های سبک تری خواهند داشت.
خونریزی های سبک تر به علت دو مشکل نادر ایجاد می شوند. سندرم آشرمن و سندرم شیهان.
سندروم آشرمن منجر به زخم بافت رحم خواهد شد. سندرم شیهان به علت آسیب به غده هیپوفیز ایجاد شده که احتمالاً در نتیجه خونریزی های شدید به وجود بیاید.
علت دردناک بودن پریود بعد از زایمان
درد ملایم پریود بعد از زایمان به علت ترکیبی از فاکتورهای مختلف است از جمله:
- افزایش کرمپ رحم
- هورمون های آزاد شده در زمان شیردهی
- بزرگتر شدن حفره رحم بعد از بارداری که یعنی دیواره های بیشتری باید در دوران قاعدگی ریزش داشته باشند
بیشتر بخوانید : پریود یا قاعدگی غیر طبیعی در زنان + علت ها و درمان
در اولین پریود بعد از زایمان چه می شود؟
هم بعد از سزارین و هم زایمان طبیعی، دچار خونریزی واژینال خواهید شد. بدن شروع به بیرون راندن خون و بافت های روی دیواره رحم در زمان قاعدگی می کند.
در چند هفته اول بعد از زایمان، خونریزی سنگین تر بوده و لخته دفع خواهید کرد. به مرور این خونریزی جای خود را به ترشحات واژینالی به نام لوشیا می دهد.
لوشیا مایعی شفاف مایل به کرم یا قرمز است. این ترشح حدود شش هفته ادامه پیدا می کند. بعد از آن، در صورتی که کودک شیر مادر نخورد قاعدگی رخ می دهد.
اگر ظاهر ترشح مثل لوشیا بود، برای مدتی متوقف شد و دوباره ادامه پیدا کرد، احتمالاً پریود باشد.
اگر درباره نوع این خونریزی مطمئن نیستید، چندین راه تشخیصی وجود دارد:
- لوشیا طی هفته اول بعد از زایمان معمولاً قرمز روشن نیست. اگر ترشح با فعالیت بیشتر شده و با استراحت کمتر شود به احتمال زیاد لوشیا است.
- لوشیا بوی مشخصی دارد. بوی شیرینی دارد چون با بافت باقی مانده حاصل از بارداری مخلوط شده است.
در صورت استشمام هرگونه بوی بد این مشکل را با پزشک مطرح کنید.
ممکن است تنظیم چرخه پریود بعد از زایمان قدری زمان بر باشد. شاید اولین پریود رخ دهد، چرخه بعدی انجام نشده و سپس دوره بعدی خونریزی قدری زودتر از زمان معمول اتفاق بیفتد.
در سال اول طول مدت پریود بعد از زایمان، زمان شروع آن، مدت زمان بین هر دوره و شدت خونریزی قدری نوسان داشته باشد.
این مسئله بیشتر در زنان شیرده شایع تر است. اکثر زنان بعد از زایمان چرخه قاعدگی نرمال ۲۱تا ۳۵ روزه با خونریزی دو تا هفت روزه خواهند داشت.
چرخه های قاعدگی ممکن است با آنچه قبل از بارداری داشتید متفاوت باشند.
باید مراقب چه علائمی در بعد از زایمان بود؟
اگر هر کدام از علائم زیر را مشاهده کردید به پزشک اطلاع دهید:
- خیس شدن بیش از یک پد بهداشتی در هر ساعت
- خونریزی ای که با درد ناگهانی و شدید همراه است
- تب ناگهانی
- خونریزی مداوم برای بیش از ۷ روز
- لخته خون بزرگ تر از توپ پینگ پنگ
- ترشح بد بو
- سردرد شدید
- مشکل در تنفس
- درد حین دفع ادرار
برخی از این علائم نشانه وجود عفونت هستند پس با مشاهده هر یک از آنها سریع تر به پزشک مراجعه کنید. اگر در تهران هستید می توانید برای انجام مراقبت های حین بارداری و پس از آن به کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما