درمان زگیل تناسلی در زنان ✅ [کرایوتراپی و دارو درمانی]

علت بروز زگیل تناسلی ویروس پاپیلومای انسانی یا همان اچ پی وی بوده که از شایع ترین بیماری‌های اندام تناسلی (بیماری‌های مقاربتی زنان) است. زگیل تناسلی در زنان اغلب باعث التهاب دهانه رحم می شود و در صورت عدم درمان در موارد پیشرفته باعث سرطان خواهد شد.

علاوه بر آن، ویروس پاپیلومای انسانی که باعث شکل گیری کندیلوما می ‌شود امکان دارد در صورت عدم درمان بعدها سبب بروز سرطان دهانه رحم هم شود.

زگیل تناسلی بیماری جدی و نامحسوس است بنابراین شناسایی به موقع و شروع درمان اهمیت بسیار دارد.

علل بروز زگیل تناسلی در زنان

توضیحات این بخش به عنوان علت‌های به وجود آمدن زگیل تناسلی در زنان، برای مردان هم تا حد زیادی صدق می‌کند.

عامل بروز این بیماری ویروس اچ پی وی است. در حال حاضر بیش از صدها نوع از این پاتوژن شناسایی شده و هرگونه از آن قادر به ایجاد پاتوژن‌های مختلف است.

مثلا ویروس اچ پی وی شماره ۱ باعث بروز زگیل پلانتار (کف پا) می شود. ویروس ۱۶، ۱۸، ۲۵ باعث دیسپلازی دهانه رحم و ویروس شماره ۶ و ۱۱ سبب بروز زگیل تناسلی خواهند شد.

عموماً سویه‎ زگیل زا با سرطان مرتبط نیست مگر اینکه همزمان به چند گونه پر خطر HPV آلوده شوید.

فرد معمولاً طی تماس پوستی و تماس با غشای مخاطی فرد آلوده در معرض ابتلا قرار می ‌گیرد. زگیل تناسلی از طریق وسایل منزل منتقل نمی شود.

بعد از ابتلا، ویروس روی پوست یا غشای مخاطی قرار گرفته و وارد جریان خون می‌شود.

این ویروس توانایی تکثیر دارد. پروسه تکثیر در اعماق پوست انجام می شود یعنی در فضای بین سلولی.

با بالغ شدن ویروس، از لایه های عمیق تر خارج شده و به بیرون می آید. بعد از آن کاملاً مسری و عفونی تلقی می ‌شود.

معمولاً انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر حین تماس جنسی (واژینال و آنال) صورت می ‌گیرد.

طبق آمار، از هر دو نفر زنان و یا مردان در دنیا که از نظر جنسی فعال هستند یک نفر به گونه‌ای از ویروس HPV مبتلا می شود و اغلب انواع مختلفی از پاتوژن‌ ها همزمان در همان بیمار وجود دارند.

فردی که قبلاً علائم این بیماری را داشته خطرناک به حساب می ‌آید. اما متاسفانه این ویروس تا مدتها خود را نشان نمی ‌دهد.

روند گسترش ویروس اچ پی وی و یا زگیل تناسلی در بدن زنان تدریجی و مرموز بوده و تا چند ماه یا حتی چند سال خود را نشان نمی دهد. فقط با کاهش سیستم ایمنی برخی علائم بروز پیدا می کنند.

راه‌های انتقال زگیل تناسلی در زنان

اچ پی وی از طریق تماس پوست با پوست با فرد مبتلا (حتی بدون علائم) منتقل می‌شود. برای انتقال عفونت، لزوماً به دخول واژینال، مقعدی یا دهانی نیازی نیست و حتی تماس نزدیک جنسی هم باعث ابتلای شریک جنسی خواهد شد.

اگر بخواهیم روش‌های انتقال این ویروس را به طور خلاصه بیان کنیم به این شکل خواهد بود:

• تماس جنسی از طریق آمیزش آلت تناسلی با واژن، آلت تناسلی با مقعد و آمیزش واژن با واژن
• تماس سایر نقاط بدن مثل دهان، دست‌ها، انگشتان دست، انگشتان پا و پوست پوشیده با مو با ضایعات آلوده به HPV
• اشتراک گذاری وسایل شخصی مثل عینک، رژ لب، حوله، صابون، تیغ و اسباب بازی‌های جنسی
• رابطه جنسی دهانی با فرد مبتلا به سویه‌های ۶ و ۱۱ ویروس
• دریافت رابطه دهانی از فرد آلوده و ناقل
• تماس پوست با پوست یا حتی داشتن رابطه جنسی بدون انزال

در مادر و زنان باردار ناقل، حین زایمان طبیعی این عفونت به نوزاد منتقل میشود.

علائم زگیل تناسلی در زنان

دوره کمون زگیل تناسلی از یک ماه تا یک سال متغیر بوده و اغلب حدود ۳ ماه طول می کشد تا بروز پیدا کند.

زگیل‌های تناسلی از دور شبیه زگیلی کوچک هستند به شکل گل کلم یا گوش ماهی. در بعضی موارد، زگیل‌ها تک تک قرار گرفته‌اند و در شرایطی دیگر به صورت چندتایی یا خوشه‌ای هستند.

در زنان زگیل‌ها می توانند به تومورهای بزرگی تبدیل شوند. این زگیل‌ها در زنان در بخش بیرونی اندام تناسلی، میزراه، داخل کانال واژن، در دهانه رحم، روی کشاله ران و نزدیک مقعد قرار می گیرند.

قرارگیری زگیل‌ها روی میزراه با درد حین ادرار، دل درد و درد کشاله ران همراه است. همزمان، اندام تناسلی خارجی هم درگیر می شود. زگیل های تناسلی در زنان باردار اغلب داخل حفره واژن قرار می‌گیرد.

زگیل‌ها اغلب سایز بزرگ داشته به ‌گونه‌‌ای که ورودی واژن و مجرای ادرار را می بندند.

در ناحیه دهانه رحم، شکل گیری زگیل به صورت به هم پیوسته بوده و رنگ روشن دارد. در بعضی موارد که کمتر رخ می‌دهد چنین اتصالاتی می ‌توانند کل دهانه رحم را بپوشانند.

زگیل های تناسلی در زنان وقتی خطرناک می شود که دسته ‌های بزرگ شکل گرفته و داخل بافت ‌های بدن نفوذ کنند.

در بعضی موارد و در صورت عدم درمان، (مخصوصاً در زمان بارداری) علائم زگیل تناسلی در زنان به سرعت ظاهر شده و سایز ضایعه‌ها به طرز چشمگیری طی چند هفته افزایش می یابد.

در لایه‌های بین زگیل‌ها، ترشحات واژن جمع شده و سپس تجزیه این تجمعات شروع می شود.

در نتیجه بوی بسیار بدی از این ناحیه بلند شده و دیواره واژن به شدت ملتهب خواهد شد. زگیل‌ها به لب‌های کوچک و بزرگ هم رسیده و ورودی واژن را می پوشانند.

در بعضی موارد زگیل‌ها در داخل کشان ران و روی مقعد هم قرار می‌گیرند. طی شکل گیری زگیل ‌ها، علائم ممکن است ظاهر نشوند.

بیماران اغلب فقط با رشد سریع زگیل ها متوجه ضعف بدنی می شوند که در کنار آن خارش و سوزش پوست واژن و فرج و داخل واژن هم وجود دارد.

علائم بالینی زگیل تناسلی در زنان تا حد بسیاری بستگی به مکان آن دارد. برخی علائم حین دفع ادرار مشخص شده و برخی دیگر در زمان رابطه جنسی.

بعضی از علائم هم حین دفع مدفوع بروز پیدا می ‌کنند. زگیل‌های بزرگ نه تنها در انجام دفع ادرار و مدفوع و مقاربت مشکل ایجاد می کنند بلکه زنان را از حرکت و راه رفتن مناسب هم باز می دارند.

تشخیص زگیل تناسلی در زنان

تشخیص زگیل تناسلی در زنان ابتدا با بررسی و معاینات بالینی انجام می ‌شود.

اگر زگیل ها در میزراه قرار گرفته باشند، اورتروسکوپی آن را تشخیص می دهد. ابتدا، زگیل‌های تناسلی باید از کندیلوماهای عریض که از علائم سیفلیس ثانویه هستند تشخیص داده شوند.

تفاوت این دو در این است که کندیلوماهای عریض سطح گسترده‌ تری از پوست را درگیر می‌کنند، متراکم تر بوده و احتمال خونریزی در آنها وجود ندارد.

اگر در تشخیص دقیق شک و شبهه‌ای وجود دارد، آزمایشات سرولوژی سیفلیس انجام خواهد شد.

برای تشخیص کامل‌تر زگیل تناسلی، فرد باید با متخصص پوست و زنان مشورت کند. شاید به مشورت با جراح هم نیاز باشد.

پزشک آزمایش خون هم برای فرد و هم شریک جنسی او تجویز می ‌کند. همچنین آزمایش جامع بیماری‌های جنسی (مقاربتی) مثل ایدز هم باید انجام شود.

برای زنان کولپوسکوپی و سیتولوژی دهانه رحم احتمالاً تجویز شود. روش خاصی برای تعیین HPV وجود دارد به نام واکنش زنجیره‌ای پلیمراز که در آن دی.اِن.اِی ویروس مشخص می شود.

درمان زگیل تناسلی در زنان

درمان زگیل تناسلی در زنان هم با روش های جراحی و هم غیر تهاجمی قابل انجام است. سوزاندن زگیل ها با محلول زرورسینول ۵۰ درصد، پماد حاوی زروبس، زرورسینول (۵ گرم) و پماد تبروفن ۵ درصد (۱۰ گرم)  صورت می گیرد.

استفاده از پماد با شستشو با محلول نووارسنول همراه می ‌شود. این درمان حدود یک ماه طول می‌کشد.

استفاده از محلول اینترفرون (یک هزار واحد در یک میلی لیتر آب برای تزریق) مستقیما به پایه خود کندیلوما تزریق می شود که با پماد فلوروراسیل (۵ درصد) همراه خواهد شد.

اگر رشد زگیل در میزراه باشد از فلوروراسیل داخلی استفاده می شود. داروهای زیر برای درمان زگیل تناسلی در زنان تجویز میشود:

• پماد بونافلون ۱ درصد
• پماد کول کافین ۵/۰ درصد
• پماد تبروفن ۵ درصد
• پماد اوکسولاین ۳ درصد

از این پماد ها روزی ۲ تا ۳ بار و برای یک ماه استفاده می شود. همچنین محصولات بر پایه آرسنیک هم موثر هستند.

در بعضی موارد، فروزول به سطوح دیگر درگیر مالیده می ‌شود. هفته ای یک بار این دارو استفاده می‌شود تا زمانی که زگیل ها کاملا از بین بروند.

پروسپیدین ۲/۰گرم، سالین ۱میلی لیتر، اپی نفرین ۱/۰ درصد (یک میلی لیتر) و دی مکساید ۸ میلی هم تاثیر مثبتی دارند و دو بار در روز به کار می روند.

در دوران درمان از انجام رابطه جنسی اجتناب کنید.

حذف و از بین بردن زگیل‌های تناسلی در زنان

به منظور پیشگیری از بدخیم شدن ضایعات، زگیل های تناسلی به عنوان یک روش درمانی موثر در زنان باید برداشته شوند.

روش های متعددی به این شکل برای درمان زگیل تناسلی در زنان وجود دارد. زگیل های برداشته شده باید کاملاً بررسی شوند تا به وضوح عدم حضور سلول های سرطانی در آن ها تشخیص داده شود.

روش کرایوتراپی یا فریز کردن زگیل‌های تناسلی

کرایوتراپی، اقدامی که در آن از نیتروژن مایع برای حذف زگیل ها استفاده می شود، مزایای بسیاری دارد.

با استفاده از این روش هیچ بی حسی یا بیهوشی انجام نمی شود. علاوه بر آن، حتی مواردی که پاسخ ضعیفی به درمان های معمول می ‌دهند هم برای این روش مناسب هستند.

این روش در صورت اقدام بیمار برای بارداری توصیه نمی شود.

روش دیاترمی

روش دیاترمی معمولاً برای حذف زگیل های موجود روی دهانه رحم به کار می رود. اگر تعداد زگیل ها زیاد نیست، همین اقدام درمانی کفایت می کند. در موارد شدید تر دو یا سه اقدام درمانی با هم انجام می شوند.

این روش در صورت اقدام بیمار برای بارداری توصیه نمی شود.

درمان های اجرایی

بعد از عفونت زدایی ضایعه ها و بی حسی موضعی، زگیل ها با قیچی جراحی برداشته می شوند. سپس باند فشاری روی زخم برای یک هفته قرار می گیرد.

لیزر درمانی

لیزر، اقدامی است که در آن اشعه مستقیماً به زگیل ها ساطع می شود. در نتیجه بافت های زگیل تجزیه می شوند و جای آنها فقط پوسته ای خشک باقی می ‌ماند. این پوسته‌ها هم بعد از مدتی از بین می روند.

پیشگیری از بروز زگیل تناسلی در زنان

همان طور که پیش تر گفتیم، زگیل تناسلی یک بیماری آمیزشی بسیار مسری است که از راه تماس جنسی با فرد آلوده انتقال می‌یابد.

بنابراین حین مقاربت از کاندوم لاتکس استفاده کنید اما با این حال، باز هم ویروس از نواحی بدون پوشش منتقل می‌شود.

از آمیزش با چند شریک جنسی اجتناب کنید. اگر رابطه جنسی دهانی دارید، سد دهانی را فراموش نکرده و اسباب بازی‌های جنسی خود را به اشتراک نگذارید.

واکسن HPV یکی دیگر از راه‌های پیشگیری از بروز زگیل تناسلی است. اگر از قبل HPV داشتید، واکسن عفونت فعلی را درمان نمی‌کند اما مانع از ابتلا به چند نوع دیگرِ این ویروس می‌شود.

این واکسن برای پسران و دختران از ۹ تا ۲۶ سال توصیه می‌شود و سه دوز دارد. واکسن HPV معمولاً به زنان باردار تزریق نمی‌شود.

خانم‌ها برای درمان به چه متخصصی مراجعه کنند؟

فرد بعد از ابتلا به این ویروس علائمی در ناحیه تناسلی خود مشاهده می‌کند. چون زگیل تناسلی ظاهری مشابه بسیاری از بیماری‌های پوستی دیگر دارد (مثل اسکین تگ‌ها)، پس باید به متخصصی مراجعه کند که دانش و قدرت تشخیص بالایی داشته باشد.

اما چه متخصصی قادر به تشخیص و درمان زگیل تناسلی است؟

متخصص پوست

متخصص پوست زگیل های سطحی با حساسیت اندک را با استفاده از لیزر یا کرایوتراپی از بین می برد.

اما در کل متخصص پوست برای درمان زگیل تناسلی گزینه مناسبی نیست چون بسیاری از زگیل‌ها به صورت داخلی بیرون می‌زنند.

متخصص زنان دارای تخصص درمان زگیل تناسلی

چون ویروس HPV با سرطان‌های دستگاه تناسلی مرتبط است، باید همه خانم‌ها صرف نظر از وجود علائم یا عدم بروز علائم، معاینات دوره‌ای و تست پاپ اسمیر انجام دهند.

این معاینات به تشخیص هرچه سریع‌تر زگیل و کنترل آنها کمک می‌کند. همچنین در صورت بروز زگیل‌های داخلی، بهترین گزینه متخصص زنان و زایمان است.

بهترین گزینه برای درمان زگیل تناسلی زنان، متخصص زنان است.

متخصص اورولوژی

یکی از بهترین متخصصین تشخیص و درمان زگیل تناسلی در مردان، متخصص اورولوژی است.

جراح اورولوژی به علت دانش و تخصص کافی در زمینه دستگاه تناسلی آقایان، زگیل‌های داخل مجاری ادرار را به خوبی تشخیص داده و درمان می‌کند.

برای تشخیص و درمان زگیل تناسلی زنان در تهران و مشاوره با پزشک درباره واکسن اچ پی وی و دریافت واکسن در تهران به کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان، جراح زیبایی زنان، متخصص کولپوسکوپی و متخصص درمان زگیل تناسلی مراجعه کنید.