علت درد واژن چیست
علت درد واژن موارد مختلفی است که برخی از آنها جدی و برخی دیگر با درمان ساده از بین می روند.
عفونت قارچی واژن
عفونت قارچی توسط قارچ ایجاد شده و سوزش و خارش اطراف فرج و دهانه واژن ایجاد می کند.
سایر علائم عبارتند از:
- درد حین مقاربت
- درد حین دفع ادرار
- ترشح غلیظ و سفید که گاهی اوقات بوی بد می دهد
برخی افراد بیشتر مستعد عفونت قارچی هستند از جمله افرادی که :
- قرص ضد بارداری مصرف می کنند
- اخیراً آنتی بیوتیک مصرف کرده اند
- دیابت دارند
- در سیستم ایمنی اختلال دارند
برخی عادات غلط مثل عدم تعویض به موقع لباس زیر هم در بروز عفونت قارچی دخیل است.
بیشتر بخوانید : انواع عفونت واژن در زنان
واژینوز باکتریال (BV)
واژینوز باکتریال عفونتی است که به علت تکثیر بیش از حد باکتری در واژن ایجاد می شود.
همه افراد مبتلا به این بیماری دارای علامت نیستند اما در صورت بروز علائم شاهد موارد زیر خواهید بود:
- بوی شدید مثل ماهی
- ترشح رقیق سفید و خاکستری
- درد، خارش یا سوزش واژن
- درد یا سوزش حین دفع ادرار
- خارش اطراف دهانه واژن
خطر ابتلا به واژینوز باکتریال در موارد زیر بیشتر می شود:
- استفاده از دوش واژن
- چندین شریک جنسی
- نداشتن لاکتوباسیل کافی (نوعی باکتری مفید)
بیماری های آمیزشی
عفونت های آمیزشی هم می توانند به غیر از علائم خود بیماری، درد واژن و فرج ایجاد کنند از جمله:
- ترشح غیر طبیعی
- زخم یا زگیل هایی در ناحیه واژن
- سوزش و خارش
- تکرر ادرار با درد
- خارش و قرمزی
- بوی غیر طبیعی واژن
برخی از بیماری های آمیزشی عبارتند از:
- تریکومونیازیس
- هرپس یا تبخال تناسلی
- سوزاک
- کلامیدیا
در صورتی که شک به ابتلا به بیماری های مقاربتی دارید به پزشک مراجعه کنید تا هم شما هم شریک جنسی تان آزمایش بدهید.
عفونت مجاری ادراری
عفونت مجاری ادرار در زنان بسیار شایع است. تخمین زده می شود که ۵۰ تا ۶۰ درصد از زنان یک یا دو بار در طول زندگی خود دچار این مشکل می شوند.
عفونت مجاری ادرار وقتی رخ می دهد که باکتری وارد مسیر ادراری شود. علائم عبارتند از:
- احساس فشار یا درد در ناحیه لگن
- احساس مکرر دفع ادرار (حتی با خالی بودن مثانه)
- ادرار کف آلود با بوی بد
- ادرار قرمز، صورتی یا قهوه ای
- درد یا سوزش حین دفع ادرار
- عفونت مجاری ادراری سبب بروز درد حین مقاربت می شود
ولوودینیا
ولوودینیا درد فرج بدون هیچ علامت مشخصی برای حداقل سه ماه است. درد در کل فرج یا فقط یک نقطه ایجاد می شود و ممکن است علائم مختلفی به وجود بیاورد از جمله:
- حس سوزش یا گزیدگی
- تحریک پوست
- درد یا احساس نبض در ناحیه فرج
- ورم و التهاب
علائم ولوودینیا ممکن است همیشگی و پایدار و یا اینکه موقت باشد. علائم بدون هشدار آغاز شده و به اتمام می رسد یا تنها وقتی رخ می دهد که ناحیه مورد نظر لمس شود.
ژنتیک، هورمون ها، بیماری های کف لگن، تحریک عصب یا آسیب ها، انواع تروماها همگی خطر را افزایش می دهند.
ولوودینیا بعد از برخی اقدامات مثل شیمی درمانی یا جراحی هم ایجاد می شود.
وستیبولیت وولوار (التهاب دهانه ورودی واژن)
وستیبولیت وولوار یا وستیبولودینیا درد دهانه واژن است یعنی محل تلاقی لابیا مینور و کلیتوریس و مجرای ادرار و دهانه واژن.
تشخیص معمولاً با دردی طولانی تر از سه ماه همراه است. سایر علائم عبارتند از:
- حس سوزش
- درد حین مقاربت
- درد حین استفاده از تامپون
- حس بریدگی
دانشمندان باید درباره علل وستیبولیت وولوار تحقیقات بیشتری انجام دهند. با این حال برخی از علل بروز آن عبارتند از ویروس پاپیلومای انسانی، عفونت های مکرر قارچی، واژینوز باکتریال مکرر.
برخی از بیماری های عصبی که سبب می شوند مغز احساساتی مثل لمس، کشش یا لذت را به خاطر درد اشتباه بگیرد هم احتمالاً در وستیبولیت وولوار دخیل باشند.
کیست بارتولن
غدد بارتولن مسئول روان کنندگی واژن هستند. کیست بارتولن وقتی رخ می دهد که غدد بارتولن روی لابیا مینور مسدود شوند.
کیستی که عفونی نباشد ممکن است برآمدگی دردناکی ایجاد کند که خود به خود رفع خواهد شد.
اگر کیست بارتولن عفونی شود، ورم کرده و دردناک می شود. در نتیجه نشستن یا راه رفتن دشوار خواهد شد. در این صورت به درمان احتیاج می شود.
تحریک پوست و آلرژی
تحریک واژن و آلرژی ها باعث سوزش می شوند. تحریک ناشی از آلرژی ممکن است واکنشی به موارد زیر باشد:
- شوینده ها
- صابون
- محصولات حمام
- اسپرم کش ها
- لاتکس کاندوم
- پد و تامپون قاعدگی
- دوش واژن
- اصلاح با تیغ یا موم که سبب درد و ناراحتی می شود مخصوصاً با شروع رویش موها. این درد معمولاً موقت است.
آندومتریوز
آندومتریوز وقتی رخ می دهد که دیواره بافتی رحم در خارج از رحم ایجاد شود. همه افراد مبتلا به این بیماری علائم یکسانی ندارند اما برخی علائم رایج اندومتریوز عبارتند از:
- درد لگن
- کرمپ دردناک قاعدگی که به داخل شکم یا پایین کمر می زند
- پریودهای سنگین و غیر طبیعی
- درد حین مقاربت
- درد حین دفع ادرار یا مدفوع
- نفخ
مشکلات کف لگن
اختلال کف لگن بیماری ای است که در آن عضلات و تاندون های ناحیه لگن ضعیف می شوند.
این امر سبب درد واژن مخصوصاً حین رابطه جنسی خواهد شد. ممکن است در کنترل دفع مشکل داشته باشید و همین امر سبب نشت ادرار شود.
علل بروز این مشکل عبارتند از:
- افزایش سن
- بارداری و زایمان
- آسیب ها و جراحات
- جراحی ها (سابقه هیسترکتومی یا جراحی های قبلی جهت رفع پرولاپس)
یائسگی
درد واژن می تواند به علت تغییرات هورمونی حین یائسگی ایجاد شود. در یائسگی، واژن خشک تر و نازک تر شده و به آسانی پاره می شود.
این تغییرات سبب درد حین مقاربت خواهند شد. سایر علائم عبارتند از:
- درد و تحریک پوست
- خونریزی
- زخم ها
- حساسیت بیشتر به محصولات بهداشتی
همچنین در یائسگی خطر ابتلا به عفونت افزایش می یابد که منجر به درد واژن خواهد شد.
لیکن اسکلروزیس
بیماری دیگری که لیکن اسکلروزیس نام دارد در هر سنی رخ می دهد اما بیشتر در زنان پس از یائسگی مشاهده می شود.
این بیماری نادر است و سبب خارش و درد، بثورات تکه ای سفید و چروک روی پوست فرج یا مقعد خواهد شد.
لیکن اسکلروزیس بیماری ای مزمن است و علت آن مشخص نیست.
رابطه جنسی خشن
بافت داخل و اطراف واژن حین رابطه جنسی خشن، پاره یا کبود می شود در نتیجه سوزش و زخم به وجود می آید.
همچنین، رابطه جنسی می تواند منجر به چروک و ساییدگی اطراف واژن شود. این علائم در صورتی بیشتر می شوند که پوست نازک، خشک یا دارای اگزما، پسوریازیس باشد.
اگر حس می کنید دچار آسیب داخل واژن شده اید به پزشک مراجعه کنید. در موارد نادر، خونریزی داخلی می تواند مهلک باشد.
واژینیسموس
واژینیسموس بیماری ای است که در آن عضلات واژن دچار اسپاسم می شوند. همین امر انجام رابطه جنسی را با مشکل مواجه کرده و درد به وجود می آید.
برخی تروماها هم باعث واژینیسموس می شوند که گاهی اوقات فرد از انجام رابطه جنسی هراس دارد. اما واژینیسموس می تواند در یائسگی یا بعد از زایمان هم رخ دهد.
تروماها
اگر به تازگی زایمان کرده اید، واژن برای چند هفته دچار سوزش می شود. گاهی اوقات درد بعد از زایمان چند هفته طول می کشد.
آسیب حاصل از تصادفات، تجاوز جنسی و برش ها در ناحیه تناسلی هم دردی بلند مدت ایجاد می کند.
پیشگیری از بروز درد واژن
برای حفظ و نگهداری فرج و واژن موارد زیر را انجام دهید:
- پوشیدن لباس های گشاد و نخی یا بامبو
- استفاده از لوبریکانت های بدون الکل
- استفاده از کاندوم های بدون لاتکس
- اجتناب از مصرف دوش واژینال
- محدود سازی فعالیت های فیزیکی که فشار بسیاری بر فرج وارد می کند مثل دوچرخه سواری
- توقف مصرف صابون ها، شوینده ها یا محصولاتی که معطر هستند
بیشتر بخوانید : علت ترشح زیاد واژن و درد زیر شکم در زنان چیست
زمان مراجعه به پزشک
اگر علائم اذیت کننده شده اند به پزشک مراجعه کنید. اگر تنها علامت درد واژن است با متخصص زنان مشورت کنید.
در صورت درد و سوزش واژن در بارداری، یائسگی یا با پارتنر جنسی جدید، مراجعه به متخصص زنان اهمیت بسیاری پیدا می کند.
اگر تجاوز جنسی صورت گرفته هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کنید، قبل از ویزیت خود را نشویید و لباس زیر خود را عوض نکنید.
سایر علائم نیازمند مراجعه به پزشک عبارتند از:
- درد شدید
- خونریزی نامربوط به پریود
- تب
در صورت درد شدید یا تب به اورژانس مراجعه کنید.
آزمایش تشخیص علت درد واژن
تشخیص علت دقیق درد واژن زمان بر است. شاید تشخیص برخی علل با تست های خانگی ممکن باشد و برخی دیگر به ارزیابی پزشکی احتیاج داشته باشند.
برای شناسایی علت درد، پزشک موارد زیر را در نظر می گیرد:
- پرسیدن سوال هایی درباره سابقه پزشکی
- پرسش درباره زمان شروع علائم، حس آن و آنچه درد را بدتر می کند
- پرسش درباره سایر علائم
- بررسی فرج و واژن برای علائم عفونت یا آسیب ها
- استفاده از سوآب پنبه ای برای یافتن محل دقیق درد
تست های خانگی
تست هایی که علل درد واژن را شناسایی می کنند در داروخانه ها در دسترس هستند.
این تست ها برای موارد زیر به کار می روند:
- عفونت قارچی
- بیماری های آمیزشی
- واژینوز باکتریال
- عفونت مجاری ادرار
برخی از تست ها نتایج فوری دارند در حالی که برخی دیگر باید به آزمایشگاه فرستاده شوند. تست هایی هم برای بررسی آلرژی و حساسیت ها در دسترس هستند اما به اندازه تست های آزمایشگاهی مطمئن نیستند.
بیشتر بخوانید : 11 علت خارش و سوزش کلیتوریس و واژن
تست های آزمایشگاهی
با مراجعه به پزشک، آزمایش های زیر تجویز می شوند:
- آزمایش ادرار برای بررسی عفونت ها
- آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون ها
- بررسی واژن جهت ارزیابی عفونت ها
- تست های پوستی آلرژی جهت ارزیابی واکنش ها
- بیوپسی جهت آنالیز نمونه های سلولی
تصویربرداری
در بعضی موارد، تصویربرداری بهترین راه برای دریافت علت بروز درد واژن است مثلاً سونوگرافی ترانس واژینال، آندومتریوز را نشان می دهد.
آندومتریوز از طریق MRI، سی.تی.اسکن یا لاپاروسکوپی هم قابل تشخیص است. همچنین مشکلات کف لگن، آسیب و جراحات داخلی هم با تصویربرداری مشخص می شوند.
درمان درد واژن
درمان بستگی به علت دقیق بروز درد دارد. در برخی موارد، تغییر برخی روتین های زندگی می تواند درد را رفع کند. در سایر موارد، مداخلات پزشکی نیاز خواهند شد.
درمان های خانگی درد واژن
درد واژن در صورت ایجاد چند تغییر کوچک کاهش می یابد. مثلاً موارد زیر مفید خواهد بود:
- توقف موقت رابطه جنسی
- استفاده کافی از روان کننده ها حین رابطه جنسی
- اجتناب از مصرف محصولات محرک پوست
- استفاده از کمپرس سرد برای کاهش درد
- حمام نمک
داروها
بیماری هایی مثل عفونت های مقاربتی باید با دارو درمانی رفع شوند چرا که خود به خود از بین نمی روند و در صورت عدم درمان عوارض خطرناکی در پی دارد.
در برخی موارد، داروها درد را از بین می برند. آنتی بیوتیک یا ضد قارچ ها برای رفع عفونت مثال های خوبی هستند.
اگر درد بلند مدت شده است، پزشک با چنین داروهایی به کنترل علائم کمک می کند:
- ضد افسردگی های سه حلقه ای و ضد تشنج ها جهت رفع ولوودینیا
- بی حس کنندگانی مثل لیدوکائین یا گاباپنتین برای کاهش درد حین رابطه جنسی
- کرم های استروژن برای کاهش درد ناشی از کمبود استروژن در یائسگی
- کورتیکواستروئید ها یا آمپول های مسدود کننده عصب برای کاهش درد
- تزریق بوتاکس برای کاهش اسپاسم
- رتینوئید های موضعی و خوراکی، استروئید های موضعی، فتوتراپی برای لیکن اسکلروزیس
فیزیوتراپی لگن
پزشک برای تقویت عضلات کف لگن فیزیوتراپی تجویز می کند. برخی افراد هم برای شل شدن عضلات واژن از دیلاتور استفاده می کنند.
روان درمانی
رفتار درمانی شناختی، استراتژی هایی جهت ریلکس کردن عضلات سفت شده یا کنار آمدن با اضطراب، تروما یا درد ارائه می کند.
جراحی
اگر درد با درمان ها از بین نرفت احتمالاً جراحی نیاز شود. مثلاً اگر کیست بارتولن دارید احتمالا به تخلیه احتیاج باشد.
در برخی موارد، جراحی برای حذف بافت اسکار در آندومتریوز تجویز خواهد شد. هیسترکتومی (برداشتن رحم) هم گزینه دیگری برای آندومتریوز است.
سخن پایانی
درد داخل یا اطراف واژن علل مختلفی دارد. عفونت ها، آسیب ها، بیماری ها، یائسگی، زایمان، مشکلات کف لگن، آلرژی سبب درد و سوزش واژن و فرج می شوند.
اکثر اوقات، درد واژن خود به خود رفع خواهد شد اما برخی انواع آن شدید هستند. داروها، درمان فیزیکی و حتی جراحی برای بازیابی سلامت مفید خواهند بود.
برای تشخیص علت درد واژن و درمان آن می توانید به کلینیک دکتر عاطفه نظری مراجعه کنید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما