تخریب لایه پوششی رحم یا ابلیشن آندومتر روشی است که در آن لایه های پوششی رحم (آندومتر) با شیوه جراحی تخلیه می شود. هدف از این تخریب کاهش جریان خون قاعدگی است. در برخی زنان خون قاعدگی ممکن است کامل متوقف شود.
برای ابلیشن آندومتر هیچ برش جراحی نیاز نیست. پزشک وسیله ای نازک از مسیر واژن و سرویکس وارد رحم می کند.
این وسیله دارای شکل های مختلفی است که بستگی به روش مورد استفاده برای نابودی لایه های پوششی دارد.
روش ها ممکن است شامل فریز کردن، مایع داغ، امواج مایکروویو، رادیوفرکوئنسی (امواج رادیویی) با انرژی بالا باشد.
برخی از انواع ابلیشن آندومتر در مطب پزشک انجام می شود. برخی دیگر در کلینیک و بیمارستان ها.
عواملی مثل سایز و موقعیت رحم به تعیین بهترین متد ابلیشن کمک می کنند.
علت انجام تخریب لایه پوششی رحم یا ابلیشن آندومتر چیست
ابلیشن آندومتر درمانی برای خونریزی های بیش از حد قاعدگی است. پزشک در موارد زیر این روش درمانی را پیشنهاد خواهد داد:
- پریود های های سنگین و غیرطبیعی که معمولاً پد طی یک تا دو ساعت کامل خیس شود
- خونریزی ای که بیش از ۸ روز طول بکشد
- کم خونی به علت خونریزی بیش از حد
برای کاهش میزان خونریزی قاعدگی، پزشک درمان با تجویز داروها یا دستگاه پیشگیری از بارداری داخل رحمی (آی یو دی) را آغاز می کند.
ابلیشن آندومتر در صورتی توصیه می شود که این روش ها کارآمد نباشند. تخریب لایه پوششی رحم معمولاً برای زنان یائسه یا موارد زیر توصیه نمی شود:
- ناهنجاری های خاص در رحم
- سرطان رحم
- افزایش خطر سرطان رحم
- عفونت فعال لگن
خطرات تخریب لایه پوششی رحم
خطرات و عوارض کمی در این روش وجود دارد اما در کل عبارتند از:
- درد، خونریزی یا عفونت
- آسیب سرمایی یا گرمایی به اندام ها و اعضای نزدیک رحم
- سوراخ شدگی دیواره رحم توسط وسایل جراحی
احتمال باروری در آینده
بعد از تخریب لایه پوششی رحم بارداری امکان پذیر است. اگر چه این بارداری ها خطر بالایی برای مادر و نوزاد دارند.
این بارداری ممکن است به سقط ختم شود چون لایه پوششی رحم از بین رفته و بارداری شاید در لوله فالوپ یا دهانه رحم به جای داخل رحم رخ دهد (بارداری خارج از رحمی).
برخی از انواع عقیم سازی هم در زمان ابلیشن اندومتر انجام می شود. اگر ابلیشن اندومتر انجام می دهید فرصت خوبی برای عقیم سازی هم هست.
نحوه آمادگی
چند هفته قبل از عمل موارد زیر را باید انجام دهید:
- انجام آزمایش تشخیص بارداری : تخریب لایه پوششی رحم در صورت بارداری انجام نخواهد شد
- تست سرطان : لوله ای باریک (کاتتر) وارد دهانه رحم شده تا نمونه کوچکی از اندومتر برداشته و برای سرطان بررسی شود.
- برداشتن آی یو دی : در صورت وجود آی یو دی ابلیشن اندومتر انجام نمی شود
- باریک کردن آندومتر : برخی از انواع ابلیشن آندومتر وقتی موفق تر هستند که لایه پوششی رحم نازک باشد. پزشک داروهایی برای اتساع دهانه و کورتاژ (D&C) تجویز می کند. در این روش لایه های اضافی رحم را می تراشد.
- به مشورت گذاشتن گزینه های مختلف بیهوشی : برخی از روش های ابلیشن اندومتر نیازمند بیهوشی عمومی هستند.
سایر انواع ابلیشن ممکن است با آرام بخشی (سدیشن) و یا بی حسی دهانه رحم انجام شوند.
در طول عمل
تخریب لایه پوششی رحم یا ابلیشن اندومتر در مطب پزشک قابل انجام است اما برخی از انواع آن در بیمارستان صورت می گیرد مخصوصا آنهایی که نیاز به بیهوشی دارند.
دهانه رحم باید اتساع یافته تا ابزار کار به راحتی وارد رحم شوند. اتساع سرویکس با داروها یا وسیله ای مثل اسپکلوم که به مرور باز می شود انجام خواهد شد.
روش های مختلف تخریب لایه پوششی رحم طبق متد مورد استفاده جهت از بین بردن آندومتر متفاوت هستند.
این گزینه ها عبارتند از:
- الکتروسرجری : اسکوپی باریک برای مشاهده داخل رحم به کار می رود. وسیله ای مثل حلقه سیم گرم شونده، از داخل اسکوپ عبور کرده، آندومتر را شیار داده می تراشد. الکتروسرجری نیازمند بیهوشی عمومی است.
- کرایوابلیشن : از سرمای شدید برای ایجاد دو یا سه توپ یخی استفاده می شود تا آندومتر را فریز و نابود کند. با هدایت سونوگرافی، پزشک به راحتی توپ های یخی را دنبال می کند. هر دوره فریز ۶ دقیقه طول می کشد و تعداد دوره های مورد نیاز بستگی به سایز و شکل رحم دارد.
- گرداندن مایع داغ در داخل رحم : آب نمک داغ ۱۰ دقیقه داخل رحم گردانده می شود. مزیت این روش انجام آن در زنانی است که رحم آنها به علت رشد غیر طبیعی بافت ها (مثل فیبروم ها) شکل نامتعارفی دارد.
- بالون گرم : وسیله ای شبیه بالون از طریق سرویکس وارد رحم شده و با مایعی گرم پر می شود. بسته به نوع بالون، این روند دو تا ده دقیقه طول می کشد.
- مایکروویو : وسیله ای باریک و بلند وارد رحم می شود. امواج از طریق آن به آندومتر فرستاده شده و سه تا پنج دقیقه به طول می انجامد.
- رادیوفرکوئنسی (امواج رادیویی) : ابزاری ویژه و منعطف وارد رحم می شود. سپس امواج رادیویی به داخل رحم فرستاده شده تا بافت آندومتر را تبخیر کند که ۲ دقیقه طول می کشد.
بیشتر بخوانید : درمان بیماری آندومتریوز + علائم، علل، تشخیص
بعد از عمل
بعد از ابلیشن اندومتر موارد زیر را تجربه خواهید کرد:
- کرمپ عضلات : احتمالا گرفتگی های شکمی مثل درد پریود داشته باشید. داروهایی همچون ایبوپروفن یا استامینوفن در کاهش درد کمک می کنند.
- ترشح واژن : ترشح آبکی همراه با خون برای چند هفته طبیعی است. طی چند روز اول این ترشحات بسیار زیاد است.
- تکرر ادرار : طی ۲۴ ساعت بعد از عمل، تکرر ادرار ایجاد خواهد شد.
نتایج عمل
برای مشاهده نتیجه نهایی چند ماه وقت نیاز است اما تخریب بافت آندومتر، معمولاً مقدار خون از دست رفته در قاعدگی را کاهش می دهد.
اکثر زنان بعد از این عمل پریود های سبک تری داشته و در بعضی از آنها کاملاً متوقف می شود.
ابلیشن آندومتر برای عقیم سازی انجام نمی شود و بنابراین از روش های پیشگیری استفاده کنید.
هنوز هم احتمال بارداری وجود دارد اما ممکن است منجر به سقط جنین شود.
اگر قاعدگی غیر طبیعی و خونریزی بیش از حد دارید باید به پزشک مراجعه کنید. ما در کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان واقع در خیابان اعتمادیان تهران بهترین خدمات تشخیصی و درمانی را برای بیماری های زنان ارائه می دهیم.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما
