سونوگرافی رحم و تخمدان زنان یا واژینال روشی ایمن جهت بررسی اندام های داخلی ناحیه لگن است. در سونوگرافی از امواج فرکانس بالا برای تولید تصاویری از اندام های داخلی استفاده می کنند.
برخلاف تصویربرداری با اشعه ایکس، سونوگرافی پرتو ندارد. به بیان دیگر هیچ عوارضی نداشته و ایمن است.
موارد استفاده سونوگرافی رحم و تخمدان
پزشک از سونوگرافی واژینال برای خلق تصاویر داخل بدن استفاده می کند. برخورد امواج فرکانس بالا به اندام های داخلی و بازتاب آن ها این تصاویر را به وجود می آورد.
دو روش برای انجام سونوگرافی رحم و تخمدان وجود دارد یعنی سونوگرافی شکمی و واژینال.
سونوگرافی رحم و تخمدان، اسکن داخلی اندام های تولید مثل زنان است. در این روش پروبی کوچک به نام مبدل وارد واژن شده تا تصاویری کامل از اندام های داخل لگن بگیرد.
از سونوگرافی واژینال برای بررسی موارد زیر استفاده می شود:
- واژن
- سرویکس (دهانه رحم)
- رحم
- لوله های فالوپ
- تخمدان ها
- مثانه
سونوگرافی واژینال موارد زیر را بررسی می کند:
- شکل، قرارگیری و سایز تخمدان ها و رحم
- ضخامت و طول دهانه رحم
- جریان خون داخل اندام های لگن
- شکل مثانه وهر گونه تغییر ایجاد شده
- وجود مایعات نزدیک مثانه یا در لوله های فالوپ، میومتریوم (بافت عضلانی رحم) و اندومتر
این اسکن ها به تشخیص موارد زیر هم کمک خواهد کرد:
- توده های خوش خیم مثل فیبروم، کیست
- بیماری های التهابی لگن
- آندومتریوز
- خونریزی های بعد از یائسگی
همچنین وجود وسیله پیشگیری از بارداری داخل رحمی هم بررسی می شود.
پزشک برای بررسی موارد زیر در دوران بارداری سونوگرافی واژینال تجویز خواهد کرد:
- بررسی ضربان قلب جنین
- تایید تاریخ زایمان
- ارزیابی موقعیت جفت
- بررسی بارداری خارج از رحم
- نظارت بر بارداری های پرخطر با خطر سقط جنین
آیا سونوگرافی رحم و تخمدان دردناک است؟
سونوگرافی رحم و تخمدان معمولا دردناک نیست اما وارد کردن پروب قدری اذیت کننده است.
پزشک به مبدل لوبریکانت زده و به آرامی آن را در عمق ۵ تا ۸ سانتی متری واژن وارد می کند.
در لحظه ورود، قدری فشار حس می شود. معمولاً عارضه ای در بعد از سونوگرافی رحم و تخمدان وجود نخواهد داشت و فرد بلافاصله بعد از آن به فعالیت های خود برمی گردد.
سونوگرافی لگن
سونوگرافی لگن بررسی ای غیرتهاجمی است که در آن عکس هایی از اندام های داخل لگن گرفته شده تا به پزشک در تشخیص بیماری ها کمک کند.
پزشکان از اصطلاح «سونوگرافی لگن» برای توصیف سونوی واژینال و شکمی استفاده می کنند.
در زمان انجام سونوگرافی شکمی پروب روی شکم کشیده می شود. نام دیگر سونوگرافی شکمی سونوگرافی خارج از لگن است.
فرد به پشت خوابیده و پزشک روی بخش پایینی شکم ژل می زند. سپس پروب روی شکم و ژل حرکت داده می شود.
بیمار قدری فشار روی شکم خود احساس می کند اما در کل دردناک نیست. پروب از امواج صوتی استفاده می کند تا تصاویری از اندام ها و ساختارهای داخل لگن بگیرد.
در مقایسه، سونوگرافی واژینال تصاویر واضح تر و دقیق تری از اندام های داخل لگن ارائه می کند.
بیشتر بخوانید : تست پاپ اسمیر
نحوه آمادگی برای سونوگرافی لگنی
سونوگرافی لگنی اسکنی دردناک و ساده است که آمادگی بسیار اندکی نیاز دارد. خوردن و آشامیدن قبل از سونوگرافی باید به شکل معمول خود باشد.
در روز سونوگرافی پزشک هر مرحله را در صورت لزوم توضیح می دهد. فرد باید درست قبل از اسکن مثانه خود را خالی کند و در صورت مصرف تامپون باید بیرون آورده شود.
در طول انجام سونوگرافی لگنی
پزشک یا سونوگرافر سونوگرافی واژینال را انجام می دهند. بیمار باید گان پوشیده و با زانوی خم شده به پشت روی تخت بخوابد.
ملحفه ای رو پاهای بیمار کشیده می شود. مبدل وسیله ای شبیه تامپون اما قدری بزرگتر است.
قبل از وارد کردن پروب، قدری ژل روان کننده روی آن مالیده می شود. پزشک تا عمق ۵ تا ۸ سانتی متری واژن پروب را جلو می برد.
به محض جایگیری مناسب، پروب امواج صوتی تولید کرده که به اندام های داخلی بدن برخورد می کنند.
بازتاب این امواج عکس هایی پر جزئیات تشکیل داده که روی مانیتور نمایش داده می شود.
برای حصول عکس های با کیفیت تر، پروب داخل واژن چرخانده خواهد شد. کل پروسه سونوگرافی واژینال ۱۵ تا ۳۰ دقیقه به طول می انجامد.
خطرات و عوارض سونوگرافی واژینال
بر خلاف عکس اشعه ایکس، سونوگرافی واژینال از پرتو استفاده نمی کند و بنابراین کاملا ایمن است.
همچنین انجام آن در طول بارداری هم خطری ندارد. در زمان وارد کردن پروب، قدری فشار وارد می شود و ممکن است برای بیمار اندکی اذیت کننده باشد.
اگر درد شدید شد به سونوگرافر اطلاع دهید.
آیا سونوگرافی واژینال باعث سقط جنین می شود؟
هیچ مدرکی دال بر آسیب سونوگرافی واژینال به جنین و ایجاد سقط جنین وجود ندارد. اگر بعد از سونوگرافی دچار خونریزی شدید علت آن تجمع خون در بالای واژن است. پروب این خون های جمع شده را کنده و پایین می آورد.
سونوگرافی واژینال در ۱۱ تا ۱۲ هفته اول بارداری انجام می شود. بعد از این دوران، سونوگرافی شکمی انجام خواهد شد.
در بعضی موارد ممکن است پزشک سونوگرافی واژینال هم تجویز کند چرا که دقیق تر و کامل تر است.
سونوگرافی واژینال در بارداری تا زمانی ایمن است که کیسه آب پاره نشود.
بعد از انجام سونوگرافی نتیجه به صورت مکتوب به بیمار ارائه می شود. با این وجود باز هم باید برای تفسیر نتایج و دریافت اطلاعات بیشتر به پزشک مراجعه کرد. اگر در تهران هستید می توانید برای تشخیص و درمان بیماری های زنان و دریافت مراقبت های قبل و بعد از زایمان به کلینیک دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما
