دیسپارونی چیست
دیسپارونی در زنان همان مقاربت دردناکی است که به شکل های مختلفی ظاهر می شود اما در کل به درد و ناراحتی قبل، حین یا بعد از مقاربت جنسی، دیسپارونی می گویند.
این درد از خفیف تا شدید متغیر است و با سوزش و احساس درد تیزی در ناحیه تناسلی توصیف می شود.
دیسپارونی می تواند هم زن و هم شریک جنسی او را تحت تاثیر قرار دهد و پیامد هایی فراتر از درد دارد.
انواع مقاربت دردناک
مقاربت دردناک در همه افراد به یک شکل بروز پیدا نمی کند. انواع مختلفی از دیسپارونی وجود دارد و درک این تفاوت ها، کلیدی برای رسیدن به علل ریشه ای این موضوع است.
دو نوع اصلی دیسپارونی عبارتند از:
- دیسپارونی سطحی : این نوع مقاربت دردناک در ورودی واژن یا فرج رخ می دهد. زنانی که دیسپارونی سطحی را تجربه می کنند اغلب با شروع دخول احساس درد و ناراحتی دارند. بیماری هایی مثل ولوودینیا و واژینیسموس باعث بروز این درد می شوند.
- دیسپارونی عمقی : برخلاف دیسپارونی سطحی، در دیسپارونی عمقی دردی عمیق در ناحیه لگن ایجاد می شود که معمولاً در حین دخول عمیق حس خواهد شد.
از علل بروز آن می توان آندومتریوز را نام برد.
علائم رایج دیسپارونی
مقاربت دردناک به شکل های مختلفی خود را نشان می دهد و علائم و تجربیات در هر زنی متفاوت است.
علائم شایع دیسپارونی عبارتند از:
- احساس سوزش : رایج ترین علامت دیسپارونی، احساس سوزش حین مقاربت است که درد آور و ناراحت کننده است.
- دردی تیز و شدید : برخی زنان حین مقاربت دردی تیز را تجربه می کنند که نه تنها دردناک است بلکه اضطراب ایجاد می کند.
- ناراحتی حین دخول : مشکل در دخول به علت درد، منجر به نا امیدی و تیرگی روابط می شود.
- درد بعد از مقاربت : برای عده ای این درد حتی بعد از رابطه جنسی هم ادامه پیدا می کند و نه تنها روی خود عمل، بلکه بر عواقب بعد از آن هم تاثیر می گذارد.
- پریشانی عاطفی : رابطه جنسی دردناک تاثیر عمیقی روی سلامت عاطفی می گذارد و منجر به اضطراب و افسردگی می شود.
علل فیزیکی دیسپارونی
رابطه جنسی دردناک به علل مختلفی از جمله مشکلات جسمی، روانی و وضعیت رابطه زوجین رخ می دهد.
رابطه جنسی دردناک یا دیسپارونی اغلب علل فیزیکی زمینه ای دارد که در ایجاد درد و ناراحتی حین مقاربت دارای نقش پررنگی است.
درک این علل فیزیکی، برای تشخیص موثر و درمان، ضروری به شمار می آید.
- عفونت ها و التهاب ها : عفونت های ناحیه تناسلی مثل عفونت های قارچی یا آمیزشی می توانند منجر به مقاربت دردناک شوند. التهاب فرج و یا بافت واژن هم درد ایجاد خواهد کرد.
- خشکی واژن : عدم لغزندگی کافی واژن یکی از رایج ترین فاکتورهای فیزیکی در بروز دیسپارونی است. خشکی واژن می تواند به علت تغییرات هورمونی، داروها، شیردهی یا حتی استرس ایجاد شود و بنابراین مقاربت دردناک و ناراحت کننده خواهد شد.
- اختلالات فرج : بیماری هایی مثل ولوودینیا که در آن بافت های فرج بیش از حد حساس و دردناک می شوند، می توانند تاثیر چشمگیری روی فعالیت های جنسی فرد بگذارند.
- مشکلات ساختاری : ناهنجاری های آناتومیکی مثل فیبروم رحم، کیست تخمدان، بیماری التهابی لگن با ایجاد فشار و اصطکاک فیزیکی باعث درد حین مقاربت می شوند.
- آندومتریوز : در این بیماری بافتی مشابه بافت پوششی رحم خارج از رحم رشد می کند و باعث درد شدید لگن و ناراحتی حین دخول می شود.
- اسکار یا تروماها : جراحی های قبلی، زایمان یا تجربه های آسیب زا می توانند باعث بروز بافت اسکار شوند که مقاربت را دردناک خواهد کرد.
بیشتر بخوانید : بیماری های مقاربتی و آمیزشی در بارداری
علل احساسی و روانی دیسپارونی
دانستن اینکه دیسپارونی فقط یک مشکل فیزیکی نیست اهمیت بسیار دارد. عوامل احساسی و روانی نقش مهمی در نحوه تجربه جنسی و واکنش زن به صمیمیت جنسی دارند.
- استرس و اضطراب : سطح بالایی از استرس های مرتبط با زندگی یا عملکرد جنسی، می تواند باعث مقاربت دردناک شود. اضطراب عضله لگن را تحت تاثیر قرار داده و دخول را دردناک می کند.
- تروماهای گذشته : زنانی که آسیب جنسی یا آزار و اذیت جنسی را تجربه کرده اند، احتمالاً محرک های عاطفی عمیقی را مشاهده خواهند کرد که باعث درد حین دخول می شود. این مشکلات اغلب به درمان و حمایت های حرفه ای نیاز دارند.
- ارتباطات منفی : تجربه های جنسی ناخوشایند، ترس از درد یا گناه می توانند منجر به ارتباط منفی با رابطه جنسی و خلق چرخه ای از مقاربت دردناک شود.
- افسردگی : افسردگی روی میل جنسی زن و تمایل او به رابطه جنسی تاثیر می گذارد و همین امر باعث درد حین مقاربت می شود.
- تنش های موجود در رابطه : شکل و وضعیت رابطه از جمله دعوا و درگیری، عدم ارتباط و فواصل عاطفی می توانند منجر به دیسپارونی شوند.
یک رابطه ایمن و قابل اعتماد برای یک تجربه جنسی سالم بسیار مهم است.
درمان دیسپارونی
درمان دیسپارونی شامل ترکیبی از مداخلات پزشکی، تغییرات سبک زندگی و حمایت عاطفی می باشد.
گزینه های درمانی برای رسیدگی به علل زمینه ای و کاهش درد حین مقاربت برنامه ریزی می شوند.
درمان دیسپارونی با علت عفونی
اگر علت درد عفونت است، پزشک موارد زیر را تجویز می کند:
- آنتی بیوتیک ها
- داروهای ضد قارچ
- کورتیکواستروئید های موضعی یا تزریقی
درمان دیسپارونی به علت مصرف دارو
مصرف طولانی مدت داروها می تواند منجر به خشکی واژن شود و گزینه های درمانی شامل تغییر داروها یا استفاده از لوبریکانت های طبیعی برای کاهش درد است.
بیشتر بخوانید : عوارض رابطه مقعدی ؛ 5 دلیل برای اجتناب از این نوع رابطه
درمان دیسپارونی علت کاهش استروژن
وقتی کاهش استروژن علت درد حین مقاربت است، قرص، کرم یا حلقه منعطف برای انتقال دوز اندکی از استروژن به واژن، از درمان های ضروری خواهند بود.
گاهی اوقات دارویی به نام اوسپمیفن که استروژن نیست اما مثل آن برای بافت واژن عمل می کند هم تجویز می شود.
این دارو بافت واژن را ضخیم تر کرده و از شکنندگی آن می کاهد. همین امر رابطه جنسی را برای زنان آسان تر و بدون درد خواهد کرد.
درمان دیسپارونی روانی
مداخلات درمانی روانی برای رفع دیسپارونی عبارت است از:
- رفتار درمانی شناختی (CBT)
- مشاوره جنسی
- تکنیک های ریلکسیشن
- آموزش های جنسی
- ارتباطات موثر
- رفع مشکلات ارتباطی در رابطه
سایر روش های درمان دیسپارونی
سایر روش های درمان دیسپارونی عبارتند از:
ورزش کف لگن جهت رفع تنش عضلات
درمان فیزیکی کف لگن شامل کار با فیزیوتراپیستی است که تنش عضلانی را هدف قرار داده و اختلال عملکرد کف لگن را رفع می کند.
این تراپیست ها از ورزش، تکنیک های منوال و بایوفیدبک برای کمک به آرامش و تقویت عضلات کف لگن استفاده می کنند.
فیزیوتراپی کف لگن در کاهش درد و تقویت عملکرد جنسی افراد مبتلا به دیسپارونیِ ناشی از اسپاسم عضلات، موثر است.
مداخلات جراحی برای رفع برخی بیماری ها
در برخی موارد بسیار نادر، عمل جراحی برای درمان علت زمینه ای دیسپارونی توصیه می شود.
جراحی گزینه ای برای حذف ضایعه های ناشی از آندومتریوز، فیبروم ها و کیست تخمدان خواهد بود.
نوع جراحی بستگی به تشخیص و شدت بیماری دارد. صحبت درباره خطرات، مزایا و نتایج مورد نظر با متخصص زنان و زایمان قبل از جراحی، ضروری است.
زمان مراجعه به پزشک
مشاوره با پزشک و استفاده از شیوه های درمانی او می تواند راه حلی جامع و موثر جهت مقابله با رابطه جنسی دردناک باشد.
تشخیص و درمان با روش های طبیعی و جامع باعث افزایش کیفیت زندگی و رضایت جنسی خواهد شد.
دانستن زمان مشورت با پزشک درباره رابطه جنسی دردناک یا دیسپارونی جهت تشخیص به موقع و درمان بسیار مهم است:
- درد مداوم : اگر طی رابطه جنسی دردی مداوم یا مکرر را تجربه می کنید به پزشک مراجعه کنید. درد ماندگار و عود شونده نباید نادیده گرفته شود.
- علائم جدید یا غیر قابل توضیح : اگر علائم جدیدی مثل خشکی واژن، سوزش یا خارش مشاهده کردید و یا این دردها شدید و مکرر هستند نشانه وجود مشکل است.
- درد بعد از زایمان یا جراحی : اگر به تازگی زایمان کرده اید یا تحت عمل جراحی لگن قرار گرفته اید و درد در رابطه جنسی دارید با پزشک مشورت کنید. اسکار پوست و تغییرات بافت می توانند باعث درد و ناراحتی شوند.
- علائم یائسگی : زنانی که به یائسگی نزدیک می شوند تغییراتی در سطح هورمون های آنها به وجود می آید که منجر به خشکی واژن و در نتیجه مقاربت دردناک می شود. برای رفع این علائم به پزشک مراجعه کنید.
- پریشانی عاطفی : اگر رابطه جنسی دردناک سبب پریشانی عاطفی، تاثیر روی حرمت نفس یا تحت فشار قرار دادن رابطه شده باید با پزشک مشورت کنید.
پیامدهای عاطفی و احساسی دیسپارونی نباید نادیده گرفته شود.
بررسی علل دیسپارونی برای بهبود کیفیت روابط و سلامت کلی ضروری است. برای درمان دیسپارونی یا مقاربت دردناک می توانید به کلینیک دکتر عاطفه نظری مراجعه کنید.
شماره تلفن های تماس برای دریافت نوبت از کلینیک دکتر عاطفه نظری
09036830686 – 02165833148 – 02166661879
سایر اطلاعات تماس همراه با آدرس کلینیک صفحه تماس با ما
